صفات خود را شناسایی کنید
لیستی از صفات مثبت:
لیستی از صفات مثبتتان تهیه کنید. بهتر است آنها را به ترتیب شدت صفتها در خودتان شمارهگذاری کنید. سعی کنید که همه ی نکات مثبت خود را در نظر بگیرید، حتی مواردی که فکر میکنید شاید ارزش زیادی ندارند.
لیستی از صفات منفی:
لیستی مشابه لیست صفات مثبتتان برای صفات منفی نیز تهیه کنید. صفاتی که معمولا بقیه به آنها عکسالعمل نشان میدهند، یا چیزهایی که خودتان فکر میکنید سر راه شما قرار دارند. صفاتی که خودتان حس خوبی به آنها ندارید را نیز به آن اضافه کنید، اما فراموش نکنید که صفات مثبت و منفی صفاتی نسبی هستند. یعنی صفتی از نظر یک فرد مثبت و از نظر فرد دیگر منفیست. سعی کنید بی طرفانه و با در نظر گرفتن تاثیر آن صفت بر خود و اطرافیان در مورد مثبت و منفی بودن صفت هایتان تصمیم بگیرید.
مطمئنا درست کردن لیست صفات منفی از لیست صفات مثبت سختتر است. چرا که شناسایی و پذیرش نکات منفی از نکات مثبت دشوارتر است. پس به خودتان فرصت دهید، سعی کنید کمکم و در طول یک زمان معین ویژگیهای رفتاریتان را در تنهایی و در بین دوستانتان بررسی کنید و به لیست مورد نظرتان دست یابید.
گزینش:
دور چیزهایی که فعلا قصد تغییر آنها را ندارید، خط بکشید. همه چیز را که نمیخواهید یا نمیتوانید با هم تغییر دهید، پس فعلا بیخیال آنهایی که اولویت کمتری دارند شوید. پس از خط زدن مواردی که قصد تغییرشان را ندارید، کنار چیزهایی که میخواهید تغییر دهید را علامت بزنید. مثلا شاید با اینکه باهوش هستید، میخواهید باهوشتر شوید، پس کنار باهوش یک علامت بگذارید.
اولویتبندی:
حال وقت آن است که موارد ستارهدار را اولویتبندی کنید. بهترین راه این است که تغییرات را آرام و با حوصله انجام دهید، اینکه چند مورد را انتخاب کرده و بخواهید همهی آنها را با هم تغییر دهید، بسیار دشوار است و در واقع سنگ بزرگیست که برای نزدن برداشته اید. پس هر بار یکی از موارد را انتخاب کنید و به خودتان قول بدهید با تکرار و تمرین روی همان یک مورد کار کرده و آن تغییر را ایجاد خواهید کرد.
تغییر رفتارها
انتخاب صفت مورد نظر:
صفتی را که میخواهید تغییر دهید انتخاب کنید. مثلا فرض کنید که سریع عصبانی میشوید و میخواهید کمتر عصبی شوید.
لیستی از رفتار های نشان دهنده ی صفت موردنظر:
لیستی از رفتارهایی تهیه کنید که نشاندهندهی این است که شما زودتر و بیشتر از دیگران عصبی میشوید. مثلا در خیابان از بوق یا بد رانندگی کردن دیگران بیش از دیگران عصبی میشوید، نمیتوانید با کسانی که عقیده یا نظری مخالف شما دارند بحث کنید و … . سپس رفتارهایی متضاد با لیست قبلی انتخاب کرده و پیش بگیرید. مثلا به خودتان قول بدهید امروز از بوقهای بیجای رانندگان عصبانی نشوید یا بعد از عصبانی شدن خشم خود را کنترل کرده و به سرعت به آرامش خود بازگردید.
الگوبرداری:
سعی کنید از کسی که او را تحسین میکنید و این ویژگی شخصیتی را دارد، الگوبرداری کنید. بهتر است که در ابتدا این کار را برای یک ویژگی انجام دهید، نه برای همهی ویژگیها. یعنی یک نفر را برای همهی ویژگیهای شخصیتی انتخاب نکنید، چون قرار است شما منحصربهفرد باشید نه یک مقلد رفتارهای دیگری. همیشه میتوانید از آدمهایی که شخصیت خوبی دارند، چیزهای خوب یاد بگیرید و در عین حال خودتان باشید.
شعار مثبت:
ادامه دادن رفتار های جدید را مدام به خودتان یادآوری کنید. برای خودتان یک شعار جدید بسازید، مثلا «خونسردتر خواهم شد». میتوانید روی موبایلتان نیز یادآورها یا جملاتی بگذارید که با دیدن آن به یاد صفتی بیافتید که قصد دارید به آن برسید.
بهتر کردن خود
فکر و رفتار مثبت:
سعی کنید مثبت باشید. مثبت فکر کنید و مثبت رفتار کنید. و فراموش نکنید که فکر و رفتار منفی اطمینان و تعهد شما را به بهتر شدن کم خواهد کرد.
یادگیری چیزهای جدید:
چیزهای جدید یاد بگیرید. همچنین میتوانید به یک سازمان، کلاس، کلوپ، تیم یا گروه جدید بپیوندید. اگر فقط کارهای قبلیتان را انجام دهید، احتمال برگشتتان به رفتارهای قبل بسیار زیاد است. فضای جدید و به دنبال آن افراد جدید باعث میشود راحتتر بتوانید از رفتار اشتباه قبلیتان فاصله بگیرید. چرا که آدمهای جدید از شما انتظار هیچ رفتار خاصی ندارند، پس احتمال اینکه در عادت به یک رفتار جدید موفق باشید بیشتر میشود.
صبور باشید:
به خودتان سخت نگیرید. هیچ شخصیتی یک شبه عوض نشده و نخواهد شد. به خودتان زمان بدهید و بدانید عادتی که سالها با شما بوده نمیتواند سریع و در عرض چند روز شمارا ترک کند. پس برای به ثبات رسیدن صفت جدیدتان صبور باشید.
تظاهر کنید:
حتما شما هم این جمله را شنیدهاید که به هرچیزی خیلی تظاهر کنید به واقعیت بدل میشود. یک ضربالمثل انگلیسی هست که میگوید “Fake it till make it” یعنی آنقدر تظاهر کنید تا بالاخره واقعی شود. گاهی اوقات که ادای کسی را در میآورید که با شما تفاوت زیادی دارد، دوستان،موقعیتها و موفقیتهای جدیدی هم به وجود خواهند آمد. اما یادتان باشد ویژگیای که تظاهر به داشتن آن میکنید، با اهدافتان همراستا باشد، جوری نشود که در آخر گرفتار عادت بد جدیدی مثل عادت بدِ ادا درآوردن شده باشید.
این کار به خیلی از افراد کمک میکند. اگر شخصی با ویژگی مثبتی که میخواهید نمیشناسید، تماشای یک فیلم که شخصیتی مشابه چیزی که شما میخواهید پیدا کنید داشته باشد میتواند به شما کمک کند. آنقدر ادای آرام بودن و خونسرد بودن را برای خودتان درآورید که جزئی از شما شود و بهتر بودن آن را با وجودتان حس کنید.
سنجش موفقیت:
بعد از یک ماه بنشینید و ببینید چقدر موفق بودهاید. وقتی که حس کردید در تغییر یکی از ویژگیها موفق بوده اید، ویژگی دیگری انتخاب کرده و از نو شروع کنید. زمان را از دست ندهید، یک ویژگی منفیِ بزرگتر را انتخاب کرده و دوباره دست به کار شوید.
سخن آخر
به طور خلاصه شخصیت شما بر اساس تجربیاتتان شکل می گیرد. هر رفتار ناخواسته ی شما ممکن است استراتژی ذهنی تان برای دستیابی به یک هدف خاص باشد.
پس هیچگاه خود را به خاطر دیگران تغییر ندهید و فقط به خاطر شخص خودتان، ویژگیهای منفی را کنار بگذارید. تغییر شخصیت زمانی لازم است که ویژگیهای شما مانعی برای پیشرفت و آسایش خودتان باشد. اینکه شما اهل مطالعه هستید و به صحبت کردن در جمع علاقه ندارید به هیچ وجه نقص نیست. اگر کمحرفی یا سایر ویژگیهای شما از روی خجالت نیست و شما را آزار نمیدهد یا در واقع با میل خودتان است، اصلا نیازی به تغییر ندارید.
در مورد تغییر رفتارهایی که خودتان را اذیت میکند نیز همیشه قوی باشید، این را بدانید که تغییر سخت است اما شیرینی نتیجه ی آن راه را آسان تر میکند. تغییراتی که در رفتار شما ایجاد شده ممکن است در ابتدا به چشم اطرافیان بیاید و باعث کنجکاوی آنان نسبت به شما شود؛ اما اصلا خجالت نکشید و به راهتان ادامه دهید. آنقدر پیش بروید که این تغییرات برای همه عادی شود. نقایص خود را با اراده رفع کنید و همان کسی بشوید که آرزویش را دارید. زندگی لذتبخشتر خواهد شد، شک نکنید.