خودشناسی، مسئلهای است که امروزه بسیار حائز اهمیت است و میتوان گفت در زندگی شما ضامن موفقیت است. ازاینرو میبایست به شناختی بهتر و بیشتر از خود برسیم تا بتوانیم بر رفتار و افکار خود بهخوبی کنترل داشته باشیم. ما در این مقاله، شما را با ۴ راهکار آشنا خواهیم کرد، تا به خودشناسی برسید.
یک ضربالمثل معروف آفریقایی است که میگوید: “اگر شما خودتان مانع پیشرفت خودتان نشوید، هیچکس دیگری نیز نمیتواند سد راهتان شود و باعث شکست شما شود.” لازمه رسیدن به موفقیت این است که نقاط ضعف و قوت خود را به خوبی بشناسید. درواقع باید خود واقعیتان را کشف کنید.
احتمالا اگر به شما بگویند که باید خودتان را بشناسید، برایتان خندهدار باشد و بگویید مگر میشود کسی خودش را نشناسد. اما اگر از شما بپرسیم ۱۰ ویژگی مثبت و منفی خود را بیان کنید، آنجاست که متوجه میشوید، آنقدرها هم که باید خود را نمیشناسید. همین حالا که درحال خواندن این مقاله هستید سعی کنید ۱۰ تا از نقاط قوت و ضعفتان را بیان کنید، مطمئنا بیش از ۸۰% افراد فقط میتوانند ۴ تا از این صفات را بیان کنند با اینکه ابعاد خودشناسی، فراتر از اینهاست.
چرا خودشناسی در زندگی بسیار مهم است؟
بسیاری از اعمالی که در طول روز انجام میدهیم به صورت ناخودآگاه انجام میشوند. برای مثال رانندگی کردن، غذا خوردن، راه رفتن و… که قبلا آنها را یکبار یاد گرفتیم و از آن پس آنها را بدون هیچ فکری انجام میدهیم.
علاوهبر مواردی که ذکر شد، کارهای بسیار زیاد دیگری هم وجود دارند که بدون اینکه خودمان تا به امروز متوجه شده باشیم، بدون فکر کردن آنها را انجام میدهیم. برای مثال بارها یک رفتار خاص و ثابتی را در یک موقعیت خاص از خود نشان میدهیم. (برای مثال هرگاه کارهایمان به خوبی انجام نمیشوند، عصبانی میشویم و گاها دادوبیداد میکنیم.) برای اینکه بتوانیم رفتارها و افکارمان را کنترل کنیم باید بر ضمیر ناخودآگاه خود مسلط شویم، در غیر این صورت این ضمیر ماست که بر ما مسلط میشود و امور ما را کنترل میکند.
اگر به خودشناسی نرسیم، ممکن است با کارهایی که انجام میدهیم از هدفمان دور شویم و شکست بخوریم، چراکه ممکن است کارهایی که انجام میدهیم به ضرر ما باشد.
میتوان نتیجه گرفت که خودشناسی، امری بسیار مهم است. اگر به خودشناسی نرسیم، نمیتوانیم بر ضمیر ناخودآگاه خود کنترل داشته باشیم. همچنین شناخت خود باعث میشود تواناییهای خود را به خوبی بشناسیم که این امر در موفقیتمان تأثیر بسزایی دارد.
چگونه به خودشناسی برسیم؟
خودشناسی یعنی تواناییها و مهارتهای خود را به خوبی بشناسیم و رفتارهایمان را بر اساس آنها سازماندهی کنیم. اما واقعیت این است که خودشناسی امری، پیچیده است، اما با سعی و تلاش ممکن میشود.
ما در این مقاله ۴ راهکار مهم را بیان خواهیم کرد. همراه ما در این مقاله باشید.
از کاغذ و خودکار جهت نوشتن استفاده کنید:
سعی کنید تمام نقاط ضعف و قوتتان و همیچنین صفات نیک و بد خود را تا جایی که به ذهنتان میرسند برروی کاغذ یادداشت کنید. با نوشتن نقاط ضعف و توانمندیهای خود، به ارتباط بین آنها پی خواهید برد، درنتیجه میتوانید برجستهترین صفات شخصیتیتان را بیابید.
این کار باعث میشود تا شما به دید بهتری از خود برسید، سعی کنید به چیزهایی که برای شما ارزش حساب میشوند نیز فکر کنید و آنها را یادداشت کنید.
اهدافتان را بنویسید:
همیشه یه ضربالمثل معروف هست که میگوید: “آن چیز که در جستن آنی، آنی” شما باید ابتدا آرزوها، اهداف و خواستههایتان را بنویسید و در ذهنتان مسیر رسیدن به آنها، را تصور کنید. شاید سؤال باشد که نوشتن اهداف چه ارتباطی به خودشناسی دارد؟ واقعیت این است که اهداف و رویاهایی که برای خود مشخص میکنیم، میتوانند تأثیر پررنگی بر شخصیت ما داشته باشند. این کار باعث میشود تا ویژگیهای خاصی را در خودمان شکل دهیم.
از تستهای شخصیت شناسی کمک بگیریم:
یکی از راهکارهای بسیار مفید برای خودشناسی، این است که از تستهای شخصیت شناسی کمک بگیرید. تستهای متنوعی وجود دارند که میتوانند اطلاعات مفیدی را درباره ویژگیهای شخصیتی شما بیان کنند. ابعاد مختلفی که تستهای شخصیت شناسی به شما ارائه میدهند، میتوانند در جهت خودشناسی به شما کمک کنند.
برخی از این تستهای شخصیت شناسی که میتوانند به شما در شناخت خود کمک کنند عبارتنداز:
تیپ شخصیتی شما چیست؟ ورود به تست شخصیت شناسی MBTI
مدل رفتاری شما چیست؟ ورود به تست رفتارشناسی دیسک DISC
خود را در آینهی دیگران ببینید:
روانشناسان و محققان علوم رفتاری، معتقدند که هرکس خود را در آینهی دیگران میبیند و میشناسد. این عبارت یعنی انسانها عادت دارند که خودشان را به واسطه تعریفهایی که دیگران از آنها میکنند میشناسند و ارزیابی میکنند. برای مثال اگر دوستان و آشنایان زیادی به ما بگویند بسیار فرد مهربانی هستیم، صفت مهربان بودن را جزء ویژگی بارز خود در نظر میگیریم.
البته گاهی دیدی که دیگران نسبت به ما دارند، ممکن است متفاوت با دیدی باشد که خودمان نسبت به خودمان داریم؛ مثلا ممکن است خود را فردی اجتماعی بدانیم؛ درحالیکه دیگران ما را فردی خجالتی و تا حدی منزوی میدانند! اینجاست که بین شناختی که خودمان از خودمان داریم با شناختی که دیگران از ما دارند، به تناقض میخوریم!
لازم به ذکر است که دیگران، معمولا شخصیت ما را واقعبینانهتر از خودمان ارزیابی میکنند؛ چراکه اغلب ما، به دلیل ضعفی که در خودشناسی داریم، دقیقا نمیدانیم چه کسی هستیم و میخواهیم چه کسی باشیم و تصوری خیالی از خود داریم. به همین جهت، نظری که دیگران درباره با ما دارند، میتواند مرجع خوبی در این خصوص باشد. پس از دیگران بخواهید که درباره با شخصیت و نقاط ضعف و قوت شما نظر دهند و آنچه را که درباره با شما میدانند و میبینند، بیان کنند. شما نیز با تفسیر کردن حرفهای آنها، قطعا میتوانید به حقایق مهمی دربارهی خودتان برسید.