آیا شما هم از ایجاد تغییرات اساسی در زندگی و شغلتان ترس دارید؟ واقعیت این است که شما تنها نیستید. بسیاری از افراد مانند شما دلشان می‌خواهد تغییرات بزرگی در زندگی یا شغل خود ایجاد نمایند، ولی می‌ترسند. در جامعه امروزی تغییر شغل، به‌خصوص برای افرادی که تنها یک منبع درآمد دارند، ریسک بالایی دارد. چراکه تغییر شغل یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که یک فرد شاغل می‌تواند در زندگی کاری خود بگیرد. بدین سبب با این تصمیم ترس از تغییر شغل به سراغ افراد می‌آید. بهعنوان مثال شاید به‌خاطر شغلتان بخواهید به شهر دیگری نقل مکان کنید یا شغلی که شما را راضی نمی‌کند رها کنید و یا حتی شرکتی جدید راه‌اندازی نمایید. اما به نظر می‌رسد موانعی بر سر راهتان وجود دارند که شما نمی‌توانید این کارها را انجام دهید.
یا مثلاً ممکن است سال‌ها بهعنوان عضو مهمی از یک سازمان، مشغول به‌کار بوده و تبدیل به یکی از اعضای مهم آن کسب‌وکار شده‌اید که گاهی اوقات بنا به دلایل خاصی، مجبور به ترک آن شغل هستید. به‌طورکلی تغییر شغل می‌تواند برای هر شخصی تنش‌زا و دلهره‌آور باشد و هر جوینده شغلی که در تلاش برای پیدا کردن یک شغل جدید است، مشمول این ترس مشترک می‌شود.
اما توجه کنید که این تغییر شغل همیشه هم اتفاق بدی نیست و گاهی می‌تواند منجربه پیشرفت شده و سرآغاز اتفاقات خوب باشد. درنتیجه این بدان معنا نیست که شما باید ترستان را از بین ببرید یا حتماً از تلاش دست بردارید. بنابراین هر فردی که به‌دنبال شغلی جدید یا در پی تغییر شغل است، باید تمایل به مبارزه با چالش‌ها و هیجانات منفی آن را داشته باشد و بداند که چگونه می‌تواند با آن‌ها مقابله نماید.
برای غلبه بر ترس از تغییر شغل باید چیکار کنیم؟
تغییر شغل برای هر فردی کار آسانی نبوده و احتمال بروز ترس از تغییر شغل بسیار زیاد است. به‌طوری‌که خود فرد چندان متوجه این ترسش نشده و مدت زمان زیادی در شغلی نامتناسب با شخصیتش می‌ماند. درحالی‌که فرصت‌های بهتری برای او وجود دارند و او تنها به خاطر ترس از دست دادن جایگاهش در شغل فعلی خود می‌ماند.
تغییر شغل از راه‌های مختلفی اتفاق می‌افتد. امکان دارد بعد از گذراندن دوره‌های مرتبط یا تحصیل مجدد به‌طور طبیعی رخ دهد و حتی گاهی می‌تواند فقط برحسب اتفاق باشد. اما یکی از بهترین راه‌ها برای شروع هر شغل جدیدی، داشتن انگیزه و سخت‌کوشی است.
۱ـ خودتان را بشناسید و تکلیفتان را با خودتان مشخص کنید
طبیعتا مواجه شدن با هر موقعیت ناشناخته‌ای با خودش ترس و اضطراب به‌همراه خواهد داشت.در ابتدا خودتان را بشناسید و بدانید از زندگی چه می‌خواهید؟ همه می‌دانیم که انجام این کار سخت است. چراکه هرگز به ما آموزش داده نشده که چگونه استعدادها و علایق خود را به‌درستی بشناسیم و همیشه یاد گرفتیم به‌دنبال سود و منفعت و موقعیت اجتماعی بهتر باشیم. مطمئناً هدف شما این نیست که برای هر حرفه و شغلی که اقدام می‌کنید، بدون داشتن شفافیت از همان ابتدای مسیر تغییر شغل، تقریبا هر مرحله‌ای را که طی نمودید، بازهم به خانه‌ی اول خود بازگردید.
بدین سبب جستجوی کارتان باید شامل نوعی خودارزیابی باشد که این روند می‌تواند شامل استفاده از یک ابزار ارزیابی شخصی و همچنین یک تست ارزیابی شخصیت معتبر مانند تست شخصیت شناسی رایگان MBTI باشد. یا می‌تواند یک مدل رفتارشناسی کامل همچون تست رفتارشناسی دیسک DISC یا صحبت با افرادی باشد که برای مشاوره و راهنمایی گرفتن آن‌ها را قبول دارید.
ورود به تست رایگان شخصیت شناسی MBTI
ورود به تست رفتارشناسی دیسک DISC
مثلاً دوستان، خانواده و یا مشاوران شغلی. زیرا هدف از این کار، دستیابی به خودآگاهی در قالب یک هدف شغلی است و اینجا دقیقاً جایی است که شما تعیین می‌نمایید هدفی که انتخاب کرده‌اید منطقی‌تر است. از طرفی نیز می‌توانید بررسی کنید که آیا همچنان توان ماندن در شغل فعلی خود را دارید یا نه؟ گاهی با شناخت ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری خودمان راحت‌تر می‌توانیم با نقاط ضعف و قوت خود کنار بیاییم. درنتیجه ممکن است بعد از این خودشناسی دیگر نیازی به تغییر شغل نباشد.
با شناخت عمیق‌تری که نسبت به خودتان به دست می‌آورید ممکن است به این نتیجه برسید که تنها با تغییر محیط کارتان یا تقسیم کردن بخشی از وظایفتان با سایر همکاران و پیدا کردن نقاط عطف شخصیتتان که بیشترین تناسب را با جایگاه شغلی فعلی دارند، می‌توانید همچنان در شغل فعلی به فعالیتتان ادامه دهید.
مطلب مرتبط: چه زمانی برای تغییر شغل اقدام کنیم؟
۲ـ برای مقابله با ترس از تغییر شغل، شرایط را پذیرفته و از آن فرار نکنید
در هنگام مواجهه با تغییر، اول موقعیتی که در آن هستید را بپذیرید. البته منظور از قبول تغییر این نیست که منفعل بوده و همانند یک قربانی شرایط، رفتار نمایید. زیرا پذیرش تغییر، نیاز به شجاعت، عزم، اراده و صداقت دارد. پذیرش به این معنا است که زندگی و تغییراتش در جهت رشد و شکوفایی خودمان و منافع‌مان حرکت می‌کنند. حتی اگر در آن لحظه نتوانیم این منافع را به‌درستی درک کنیم.
۳ـ مسئولیت‌پذیر باشید
بهترین راه برای مقابله با ترس از تغییر شغل داشتن مسئولیت‌پذیری است. هرگز هیچ شخصی نمی‌تواند اتفاقات زندگی یا رفتار دیگران نسبت به خودش را تغییر بدهد. اما می‌تواند واکنش یا رفتار خودش را عوض نماید. این همان ویژگی است که فرد را در مسیر تکامل شخصی قرار می‌دهد. چراکه همه افراد دارای یک محدوده قدرت در خود هستند. محدوده قدرتی که در آن باید نسبت به وظایفشان مسئولیت‌پذیر عمل نمایند.
منظور از مسئولیت‌پذیری، بازیابی توانایی‌های افراد برای پاسخ‌گویی به حوادث و اتفاقات زندگی است. یعنی از توانایی‌های خودشان برای تغییر کردن و دادن کارآمدترین پاسخ‌ها به مشکلات روزمره زندگی و شغلی استفاده کنند.
۴ـ آستانه‌ی صبر و تحملتان را بالا ببرید
گاهی اوقات افراد مجبورند در زندگی بارها و بارها یک درس را تکرار کنند تا در امتحان زندگی موفق شوند که برای رسیدن به این نتیجه بدون‌شک باید خیلی صبور بود. بی‌تاب بودن در چنین مواقعی یک واکنش است، ولی صبر پاسخی است که به شرایط می‌دهیم. همیشه یادتان باشد که رشد و تغییر مربوط به تکامل و بالندگی است نه تحول. زمانی‌که تابع بی‌تابی‌های خودتان هستید تمایل به انتخاب یک انقلاب و تنش خواهید داشت.
بدون شک انقلاب و تغییر، تلاطم و آشفتگی را ایجاد می‌کند و به‌جای یکپارچگی به نابودی دچار می‌سازد. بدین سبب بهتر است برای غلبه بر ترس از تغییر شغل صبر و تحمل کافی داشته باشید تا با این کار چراغ قرمزهای مسیر شغلی‌تان را به فرصتی برای تأمل بیشتر و قدردانی تبدیل نمایید.
مطلب مرتبط: ۹ ترفند کنترل هیجانات منفی در محیط کار و زندگی شخصی
۵ـ مثبت‌اندیش باشید
برای مقابله با ترس از تغییر شغل مثبت‌گرایی را وارد زندگی خود کرده و خودتان را غرق در افکار مثبت نمایید. اینکه در هنگام گرفتن یک تصمیم بزرگ، به خودتان اعتماد نداشته باشید، کاملاً یک امر طبیعی است. اما این عدم اطمینان نباید بر تصمیم‌گیری شما تأثیر منفی داشته باشد. چراکه اگر این تأثیر منفی وجود داشته باشد شما بهعنوان یک فرد معمولی قادر به رشد و نمو نخواهید بود و مسلماً این وضعیتی نیست که شما به‌دنبال آن هستید.
مثلاً شما می‌توانید روز خود را با خواندن چند جمله الهام‌بخش شروع نمایید. این جملات به شما کمک خواهند کرد تا جسور، بلندپرواز و قاطع باشید. شما می‌توانید این جملات را در میز، تلفن همراه، کامپیوتر یا دیگر مکان‌هایی قرار دهید که هر روز با آن‌ها سروکار دارید. علاوه‌بر این، می‌توانید برای اینکه به افکار مثبت تغییر موضع دهید خواندن چند کتاب انگیزشی را امتحان نمایید. همچنین بهتر است از افراد منفی‌نگر تا حد امکان فاصله بگیرید. زیرا با این کار شما می‌توانید انرژی خود را حفظ کرده و در کل مدت روز مثبت اندیش بمانید.
مطلب مرتبط: ۱۰ اقدام مؤثر برای افزایش تاب‌آوری در محیط کار
۶ـ به‌جای سرکوب کردن، ترس‌هایتان را بپذیرید و با آن‌ها کنار بیایید
ترس یک عامل بازدارنده‌ی بزرگ است و باعث می‌شود که افراد هیچ‌گونه اقدامی برای کارهایی که توانایی انجام آن را دارند، نکنند. شاید دلیل شما برای ترس از تغییر شغل این باشد که فکر می‌کنید در این مسیر هرگز موفق نخواهید شد. بدین سبب رویارویی با ترس‌ها و پذیرفتن و کنار آمدن با آن‌ها یکی از عواملی است که سبب موفقیت شغلی میگردد.
البته جای خوشبختی است که بدانید ترس وجود خارجی ندارد، بلکه ترس هیچ‌چیزی بیشتر از یک تفکر نیست. ترس یک توهم باطل است که تنها با اجازه خود شخص بر او مسلط شده و شروع به آزار و اذیت وی می‌نماید. بنابراین باید این را در خاطر خود داشته باشید که اگر با ترس‌هایتان روبه‌رو نشوید، تبدیل به محدودیت‌ها و ضعف‌هایتان شده و شما را از پای درخواهد آورد. درنتیجه اگر می‌خواهید فردی موفق شوید و به‌دنبال پیشرفت و شرایط بهتر هستید، باید بتوانید با ترس‌هایتان روبه‌رو شوید.
۷ـ برای غلبه بر ترس از تغییر شغل، برنامه‌ریزی کنید و تحت هر شرایطی به آن پای‌بند بمانید
بدون‌شک انسان‌ها ذاتاً از چیزهایی که ناشناخته هستند، ترس و واهمه دارند. به همین علت پذیرفتن وظایفی که در مورد آن‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی ندارید برایتان ترسناک به نظر خواهد آمد. راهکار این مشکل در برنامه‌ریزی صحیح و پیش‌بینی مسیری است که می‌خواهید در آن قدم بگذارید. زیرا با این کار، حتی اگر شرایط طبق مسیری که شما تعیین کرده‌اید هم پیش نروند، برای آن آماده خواهید بود. بدین سبب قطعاً راه‌های جایگزین دیگری را انتخاب می‌کنید تا به هدفی که درنظر دارید برسید.
۸ـ بر اولویت‌ها تمرکز کافی داشته باشید
بهترین دیدگاه در زمینه‌‌ی غلبه بر ترس از تغییر شغل و رسیدن به موفقیت شغلی، سازمان‌دهی و اجرا بر اساس اولویت‌ها است. ایجاد و گسترش روابط از اموری متشکل شده که در درجه نخست اهمیت قرار دارد و از اولویت بالایی برخوردار است. هرگز وقت خود را برای اموری که اقدام یا عدم اقدام شما هیچ تغییری در وضعیتتان ایجاد نمی‌کند، هدر ندهید. معمولاً حضور در برخی جلسات، تهیه برخی گزارش‌ها، پاسخ به برخی تلفن‌ها و کارهای عامه‌پسند ازجمله کارهایی است که نباید اولویتی برایشان قائل شوید.
مثلاً وقت خود را با کارهایی که مدیرتان از شما نخواسته است، یا موردتوجه مدیرتان نخواهد بود، تلف نکنید. بهتر است قبل از شروع هر کاری از خود بپرسید که آیا اگر این کار هرگز انجام نشود چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر با انجام نشدن آن کار اتفاق خاصی رخ ندهد، پس آن را انجام نداده و یا واگذار کنید یا به تأخیر بیندازید. همچنین توجه داشته باشید که برنامه‌ریزی، فرصت‌سازی، پیشگیری‌ها و انجام الگو‌های مهلت‌دار و بحران‌ها و مشکلات حاد پیش‌رو ازجمله اقدامات اولویت‌دار است که باید بر آن‌ها تمرکز داشت.
مطلب مرتبط: ۱۰ استراتژی اولویت‌بندی کارها در محیط کار
سخن نهایی
ترس ناشی از تغییر شغل به این دلیل که نقطه عطف بزرگی در زندگی است و با آینده‌ای نامعلوم و جایگاه شغلی جدید همراه است، امری کاملاً طبیعی است. هر فردی با افزایش آگاهی نسبت به جایگاه شغلی که در نظر دارد و کسب مهارت بیشتر در زمینه حرفه خودش می‌تواند این استرس را به حداقل برساند و اجازه ندهد این ترس غیرواقعی مانعی بر سر راه پیشرفتش گردد. بنابراین مهم‌ترین نکته‌ای که باید در ذهن خود داشته باشید این است که استرس شغل جدید تنها مخصوص شما نیست و قطعاً همه‌ی افراد درجات مختلفی از آن را تجربه خواهند کرد.
