۱۷ سؤال روانشناسی در مصاحبه استخدامی با جواب

مصاحبه شغلی همانند یک مسابقه می‌ماند و همه می‌خواهند برنده شغل مورد نظر باشند. گاهی از بین صدها شرکت کننده در یک مصاحبه‌ی شغلی تنها دو یا سه نفر موفق به استخدام در شرکت مورد نظر می‌شوند. چه چیزی باعث موفقیت افراد استخدام شده می‌شود؟ آیا فقط مهارت و تجارب شما کافی است؟ پس چرا بین دونفر با رزومه و تجربه‌ی یکسان یکی استخدام شده و دیگری باید خود را برای مصاحبه‌های بعد آماده کند؟ آیا به همه سؤالاتی که در مصاحبه شغلی از شما می‌پرسند مسلط هستید؟ تا چه حد نسبت به سؤالات روانشناسی مصاحبه استخدامی شناخت دارید؟ ما در این مقاله ۱۱ مورد از مهم‌ترین سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی را برای شما جمع آوری کرده‌ایم.

همیشه شرکت‌ها در زمان استخدام می‌خواهند بهترین انتخاب را داشته باشند. درنتیجه آن‌ها سؤالاتی را از قبل آماده می‌کنند تا متقاضی شغل را به چالش بکشند. یکی از اهداف آن‌ها از طرح این سؤالات این است که می‌خواهند فرد را لای منگنه قرار داده تا توانایی‌های واقعی او را به طور ناخودآگاه بر زبان بیاورند.

درست است که این سؤال‌ها باعث می‌شوند کارفرمایان نیروی بد جذب نکنند، اما برای متقاضیانِ شغل چالش سختی است که باید آن را پشت سر بگذارند. متقاضی شغل نه‌تنها باید به معرفی توانایی‌های کاری خود بپردازد، بلکه باید سریعا مسائل را پردازش کرده و وقار خود را نیز زیر فشار مصاحبه از دست ندهد. شاید این چالش هراس‌آور به نظر برسد، اما متقاضیان با کمی تمرین می‌توانند مصاحبه کردن را به نقطه قوت خود تبدیل کرده و سرشان را بین سرهای دیگر بالاتر بگیرند.

تیپ شخصیتی خودتان را اینجا بشناسید.

در ادامه ۱۷ سؤال روانشناسی مهم در مصاحبه استخدامی را آورده‌ایم که پاسخ شما به این سؤالات در سرنوشت مصاحبه‌تان تأثیر بسزایی خواهد داشت.

۱۷ سؤال روانشناسی در مصاحبه استخدامی و نحوه پاسخ‌گویی به آن‌ها

۱ـ چرا می‌خواهید در اینجا کار کنید؟

اولین سؤال از مهم‌ترین سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی این است که چرا می‌خواهید در اینجا کار کنید؟

هدف سؤال: این سؤال مطرح می‌شود برای آنکه بدانند موضوعی که بیشترین انگیز‌ه‌ را برای کار به شما می‌دهد، چیست؟ چقدر در مورد آن شغل و شرکت تحقیق کرده‌ و چقدر این کار را دوست دارید؟

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: به گفته‌ی تیلور قطعا دلایل بسیاری وجود دارد که به کار کردن در یک شرکت علاقه‌مند باشید. اما چگونه اولویت‌بندی کردن آن‌ها مطالب بسیاری را در مورد شما روشن می‌سازد.

پاسخ‌های احتمالی نامناسب: 

«شرکت قبلی به‌اندازه‌ی ارزشم حقوق نمی‌گرفتم»

«در حال حاضر رئیس بداخلاقی دارم»

«همه‌چیز برایم علی‌السویه است، ولی مسیر رفت ‌و ‌برگشت در اینجا خیلی کوتاه و راحت‌تر است»

که البته هیچ‌کدام از این‌ها شما را پیش چشم مدیران استخدامی عزیز و ارزشمند نمی‌کند. به‌علاوه، شما به این طریق در مورد میزان علاقه‌تان نسبت به موقعیت شغلی موردنظر نیز مورد سنجش قرار می‌گیرید.

پاسخ مناسب: مدیران استخدامی خواهان آن هستند، وقتی را که شما برای تحقیق درباره‌ی شرکت گذاشته‌اید را ببینند، همچنین این را بدانند که شما واقعا این شغل (و نه فقط هر شغلی که بشود) را می‌خواهید؛ باانرژی هستید؛ قابلیت انجام هر کاری را دارید؛ رسالت و اهداف آن‌ها را می‌فهمید؛ می‌توانید مشارکت ارزشمندی داشته باشید و مایل هستید که بخشی از آن باشید یا خیر.

“هوش هیجانی شما در پاسخ به این سؤال بسیار تأثیرگذار است. هوش هیجانی خود را از اینجا بسنجید.”

۲ـ در سه سال آینده خود را در کجا و در چه جایگاهی می‌بینید؟

یکی دیگر از اثرگذارترین سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی این است که در سه سال آینده خود را در کجا و در چه جایگاهی می‌بینید؟ آیا تا به حال به این موضوع دقیق اندیشیده‌اید؟

هدف سؤال: این سؤال را معمولا از کسانی می‌پرسند که مبتدی و تازه کار هستند. هدف از طرح این سؤال بررسی دو نکته است. اول اینکه بلند پروازی شما را بسنجند و دوم اینکه ببینند آیا با مفهوم دقیق پیشرفت کردن آشنا هستید یا نه.

پاسخ مناسب: اما جواب هوشمندانه‌ی شما چه خواهد بود؟ به جای اینکه برگردید به دوران ابتدایی و بگویید «می‌خواهم خلبان شوم» یا «رئیس اداره شوم» بهتر است از سیاست دیگری استفاده کنید. اگر مثلا دنبال یک شغل مدیریتی هستید، بگردید دنبال ویژگی‌های آن سِمَت که هم اکنون در آن‌ها چندان قوی نیستید، اما انگیزه‌ی زیادی دارید تا به صورت آهسته و پیوسته تقویتشان کنید. ویژگی‌هایی که داشتن سمت مدیریت، آن‌ها را تقویت می‌کند را پیدا کنید و بگویید که انگیزه دارید آن ویژگی ها را در خودتان تقویت کنید. مثلا تأثیرگذاری، رهبری، منظم بودن، توانایی کار تیمی، مهارت حل مسئله، انگیزه‌بخش بودن، مهارت‌های ارتباطی. یا اگر در حوزه‌ی فناوری کار می‌کنید می‌توانید با تأکید بر افزایش مهارت‌هایتان مهارت‌هایی مثل خلاق بودن، علاقه به یادگیری مداوم و به‌روز و پویا بودن، انعطاف‌پذیری، تصویری از آینده را برای مصاحبه‌کننده ترسیم کنید.

“ویژگی I و C در تست رفتارشناسی دیسک DISC می‌تواند پتانسیل‌های نگاه شما به افق‌های پیش‌رو را مشخص کند. همچنین شاخص D و S نیز در جهت میل به تغییر یا پذیرش شرایط و ثبات تأثیرگذار است.

۳ـ موفقیت را چگونه توصیف می‌کنید؟

هدف سؤال: درواقع مسئول گزینش این سؤال را برای آن می‌پرسد تا بفهمد چه‌ چیزهایی به شما انگیزه می‌دهد، و اینکه جوهره و به عبارتی جُربزه‌ی کاری‌ شما را بسنجد. پاسخ‌های‌ شما بینشی در مورد اولویت‌های‌ شما به آن‌ها می‌بخشد: آیا انگیزه‌ی شما حقوق بالاست؟ آیا می‌خواهید به چالش کشیده شوید؟ آیا می‌خواهید مهارت‌های جدیدی یاد بگیرید؟ یا شاید هم مصاحبه‌گر درواقع دارد می‌پرسد «آیا شما رویکرد شخصی‌تر و فردگرایانه‌ نسبت به موفقیت دارید؟»

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: این سؤال همان میدان مین است. چراکه «موفقیت» امری کاملا ذهنی، شخصی و نسبی است و حتی پاسخی منطقی نیز می‌تواند بد تعبیر شود. به گفته‌ی تیلور: «تفاوتی جزئی‌ میان جاه‌طلب به نظر رسیدن و چشم داشتن به میز مدیریت وجود دارد. چون شما به‌هرحال واقعا دوست دارید پیشرفت کنید و در محل کارتان تأثیرگذار باشید.»

پاسخ مناسب: وقتی سؤالات موجود، کلی هستند و پتانسیل بالایی برای تبدیل به نوعی «بازجویی ناملموس» دارند، بهتر است پاسخ‌های خود را تا حد امکان غیرقابل اعتراض نگه دارید. بسته به مطالبی که در شرح شغلی و گفت‌و‌گوی‌ خود متوجه شده‌اید موفقیت را به گونه‌ای تعریف کنید که با کارفرمای آینده‌تان ارتباط پیدا کند.

۴ـ در حرفه‌ی‌‌ خود به چه‌ چیزی بیش از همه افتخار می‌کنید؟

هدف این سؤال: مسئولان گزینش می‌خواهند بدانند که به چه‌ چیزی خیلی علاقه دارید؛ فکر می‌کنید در چه موردی از بقیه بهتر هستید و اینکه به کاری که انجام می‌دهید افتخار می‌کنید یا نه؟ برای مثال، اینکه پروژه‌ی موردعلاقه‌تان را چگونه توصیف می‌کنید به‌اندازه‌ی خود پروژه اهمیت دارد.

به نظر می‌رسد اگر بتوانید با افتخار و اعتقاد راسخ در مورد گذشته‌ی کاری خود سخن بگویید، به همین صورت هم می‌توانید در جلسات مهم به کارفرمای جدیدتان لیاقت خود را نشان دهید.

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: رؤسا ممکن است خیال کنند که این نوع کار همان شغلی است که بیش از همه به آن علاقه‌مندید یا در آینده می‌خواهید روی آن تمرکز کنید. اگر این امر را در طیف وسیع‌تری از مهارت‌ها و علایق قرار ندهید، امکان دارد این امر برایتان تک‌بعدی به‌نظر برسد.

پاسخ مناسب: مدیران استخدامی می‌خواهند دریابند که شما در کنار انرژی مثبتتان، توانایی ایجاد علاقه و برانگیختن اشتیاق در دیگران را نیز دارید. اما موردی که باید احتیاط به‌ خرج دهید، این است که در حالت شور و اشتیاق خود برای صحبت در مورد در موفقیت‌ها و دستاوردهای خود، حواستان باشد فشرده و موجز سخن بگویید و وارد حرّافی و پرگویی نشوید. قرار است توانایی‌تان در بیان خوب را در کارتان نشان دهید، نه حین مصاحبه!

آزمون سنجش رغبت شغلی هالند به شما کمک می‌کند تا علاقه شغلی خود را بیابید و بتوانید به درک درستی در موفقیت در هر شغلی دست یابید.

۵ـ سه مورد از نقاط قوت و ضعف خود را نام ببرید:

هدف سؤال: مصاحبه کننده به دنبال نکات منفی یا به عبارتی چراغ قرمزهایی است که معامله را بهم می‌زنند، مواردی چون ناتوانی در همکاری خوب با همکاران یا ناتوانی در انجام کار در موعد مقرر. تیلور می‌گوید: «هر شغلی دارای الزامات مخصوص به خود است، پس بهتر است پاسخ‌هایتان بیانگر توانایی‌های مربوط به همان شغل باشد و در نقاط ضعفتان هم باید روزنه‌ی امیدی دیده شود؛ حداقل سعی کنید به اینکه خصوصیات منفی‌تان به‌خاطر اقدامات مثبتی که اتخاذ کرده‌اید، کاهش یافته‌اند وانمود کنید.

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: مواظب باشید که با پرداختن به نقاط مثبت و منفی خود به‌ خودزنی دچار نشوید. مطرح کردن نقاط ضعف اگر نهایتا به جنبه‌های مثبتی ختم نشود، آسیب‌زا خواهد بود.

اگر توانایی‌هایتان با مهارت‌ها یا سبک‌ کاری مورد نیاز برای موقعیت شغلی جور نبود، پس باید از قبل خود را برای این سؤال آماده کنید وگرنه باید با خطرِ پا گذاشتن به میدان مین روبه‌رو شوید.

پاسخ مناسب: مدیران استخدامی می‌خواهند از اینکه استعداد‌ها و توانایی‌های‌ شما ارزش و دارایی مستقیمی برای شرکتشان است مطمئن شوند و هیچ‌کدام از ضعف‌ها به توانایی کاریتان آسیب نخواهد زد. تیلور می‌گوید: «آن‌ها همچنین می‌خواهند ببینند که توانایی‌ خودارزیابی با درایت و اعتمادبه‌نفس را داشته باشید.»

چند پاسخ مناسب برای گفتن ویژگی‌های منفی این پاسخ هاست:

• ممکن است به خاطر توجه زیاد روی جزئیات کار و حساس بودن روی نتیجه، زمان بیشتری برای انجام کار نیاز دارم.
• ممکن است از به دست آوردن موفقیت‌هایی که در نظر بقیه بزرگ است احساس رضایت نکنم چون به نظرم آن موفقیت آنچنان هم بزرگ نبوده است.

“شخصیت عبارت است از رفتارهای تکرار شونده. تست شخصیت شناسی MBTI به شما کمک می‌کند به درک درستی از ویژگی‌ها و ترجیحات شخصیتی خویش دست یابید. درنتیجه این تست نقاط ضعف و قوت شخصیتی شما به وضوح بیان شده است.

۶ـ اگر می‌توانستید با هر شرکتی کار کنید، دوست داشتید کجا کار کنید؟

هدف سؤال: مدیران استخدامی می‌خواهند با طرح این‌گونه سؤالات روانشناسی در مصاحبه جدیت شما در کار و وفاداریتان را به‌خصوص در برابر رقبا، بسنجند. این امر به آن‌ها در کنار گذاشتن نامزدهای شغلی که امکان تغییر جهت از حرفه‌ی خود را دارند نیز کمک می‌کند.

مطرح کردن اسم شرکت‌هایی مانند گوگل فایده‌ای ندارد و حتی فضا را تیره و تار می‌کند، چون شرکتی که الان در حال مصاحبه با آن هستید نیز دارد فرصت داشتن «شغل رؤیایی‌تان» را به شما می‌دهد. درواقع مصاحبه‌گر با این سؤال نمی‌خواهد در مورد یک شرکت رؤیایی مثل گوگل برایش حرف بزنید، پس بهتر است به همین شغل و شرکت فعلی بپردازید.

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: ممکن است در جریان اتفاقیِ بحث گرفتار بشوید و ناخواسته نام چند شرکت خوشنام و معتبر از زیر زبانتان در برود، اما این امر هیچ خاصیتی ندارد و تنها تردیدهایی را نسبت به اهدافتان به مصاحبه‌گر القا می‌کند.

پاسخ مناسب: مصاحبه‌کننده می‌خواهد این را بداند که شما اکنون در حال مصاحبه شغلی با شرکتی هستید که اولویت اولتان بوده است. بنابراین پاسختان می‌تواند چنین باشد: «درواقع، من خیلی در مورد شرکت‌های موردنظرم تحقیق کرده‌ام و شرکتتان به‌نظر انتخاب ایده‌آلی برای سابقه‌ی شغلی من خواهد بود. برایم خیلی جالب است که شرکت‌ شما در صنعت خود حرف آخر را می‌زند و من خیلی تمایل دارم به سهم خود در چنین شرکتی مشارکت داشته باشم.»

حتما به صورت هوشمندانه از قبل راجع به شرکتی که با آن مصاحبه می‌کنید، اطلاعات دقیق کسب کنید تا موقعی که درباره ایده‌ آل بودن شرکت برای موقعیتتان صحبت می‌کنید، دلیل کافی برای انتخاب این شرکت داشته باشید.

۷ـ در صورت قبول نداشتن سیاست‌های شرکت، چه‌کار می‌کنید؟

هدف سؤال: اما برویم سراغ یکی دیگر از مهم‌ترین سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی. این سؤال توانایی تصمیم‌گیری‌، راحتی کار با دیگران و مهم‌تر از همه، توانایی بیان ایده‌ها و نظرات در شناسایی حوزه‌هایی که نیازمند بهبود هستند را در متقاضی شغل نشان می‌دهد.

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: گفتن اینکه «من هیچ‌وقت با سیاست‌های شرکت مشکلی پیدا نمی‌کنم» حتی از طرف مطیع‌ترین کارمندان هم قابل باور نیست. ‌علاوه‌بر آن، این جمله نشان‌دهنده‌ی آن است که شما هر چیزی که گفته می‌‌شود را بدون فکر راجع به نتایج احتمالی آن، می‌پذیرید یا اینکه چندان در مهارت تفکر انتقادی قوی نیستید. در صورتی که شرکت‌ها خواهان مدیران و کارکنانی هستند، که در عین حال که از قوانین پیروی می کنند، سیاست‌های قدیمی و منسوخ احتمالی را نیز بررسی کرده و شجاعت پیگیری آن را داشته باشند.

پاسخ مناسب: می توانید یک موقعیت واقعی را که در آن به خاطر دلایل منطقی و حرفه‌ای با سیاست اتخاذ شده از سوی شرکتتان مخالفت کرده‌اید، مطرح کنید. بر این مسئله تمرکز کنید که نظر و ایده‌ی شما برای بازنگری در سیاست شرکت چطور موجب سود و منفعت بیشتری برای شرکت شد. در مورد تحقیقی که انجام دادید، واقعیت‌هایی که ارائه کردید و نتایج تلاش‌هایتان برای اصلاح سیاست موردنظر حرف بزنید و ایده‌های خود را مطرح کنید. این‌گونه می‌توانید به کارفرمایتان ثابت کنید که شما هم تفکر انتقادی خوبی دارید و هم خلاق هستید و می‌توانید ایده‌های خوبی برای بهبود عملکرد شرکت پیشنهاد دهید. ازطرفی مهارت مذاکره خوبی هم دارید.

هم این سؤال و هم سؤال آخر که در مورد ترک کار است، مستقیما با مهارت‌های مذاکره شما در ارتباط است. مهارت‌های مذاکره و سبک مذاکره خود را می‌توانید اینجا بسنجید.

۸ـ خودتان را در یک کلمه توصیف ‌کنید؟

هدف سؤال: این حرف ممکن است چند نکته را در ارتباط با شما مشخص ‌کند: تیپ شخصیتی‌تان، به چه اندازه در دریافتتان نسبت به خود اعتماد دارید و اینکه روش کاریتان تا چه حد مناسب شغل درخواستی شما است؟

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: این موضوع می‌تواند در اوایل مصاحبه شغلی به‌خصوص به یک چالش تبدیل ‌شود، چراکه درواقع نمی‌‌دانید که رئیستان به دنبال چه نوع تیپ شخصیتی می‌گردد. به گفته‌ی تیلور «اختلاف ناچیزی میان خودستایی غلوآمیز و اعتمادبه‌نفس و میان تواضع و خجالتی بودن وجود دارد و از آنجایی که افراد شخصیت‌های چند وجهی دارند، گذاشتن برچسب‌های کوتاه بر آن‌ها تقریبا غیرممکن است.»

پاسخ مناسب: محتاطانه پیش بروید. اگر می‌دانید فردی قابل‌ اعتماد و متعهد هستید، ولی همچنین از اینکه دوستانتان شما را به خاطر شوخی‌های زیرکانه‌ تحسین می‌کنند به خود می‌بالید، در اینجا بهتر است در بیان خصوصیات خود رفتار محافظه‌کارانه‌‌ای را در پیش بگیرید.

۹ـ کمی راجع به خودتان صحبت ‌کنید؟

هدف سؤال: علت طرح این سؤال بیشتر از اینکه دریافت اطلاعات از شما باشد، ارزیابی سبک و سیاق صحبت کردن و انتقال مفاهیم توسط شماست.

پاسخ مناسب: قطعا مسئول گزینش برای دانستن مثلا بیوگرافی کوتاهی از دوران کودکی، روزهای مدرسه و یا طالع‌بینی شما این سؤال را مطرح نکرده است! این اشتباه را نکنید که بخواهید بیوگرافی کوتاهی از دوران بچگیتان، روز اول مدرسه و طالع‌بینی خود را برای مصاحبه‌کننده تعریف کنید.

به جایش خیلی مفید و مختصر از تجربیات اخیر کاری و شخصی خود که مربوط به موقعیت کاریِ مورد مصاحبه می‌شود حرف بزنید. چیزهایی بگویید که رزومه‌تان را تکمیل کند. شاید اصلا بهتر باشد برای شخصیت خودتان برند‌سازی کنید تا خیلی سریع مشخص شود که شما چه کسی هستید و با خودتان چه چیزی به این شرکت خواهید آورد.

۱۰ـ چرا کار قبلی خود را ترک کردید؟

هدف سؤال: رئیس جدید شما به دنبال الگوها یا موارد منفی می‌گردد، مخصوصا زمانی که سابقه‌ی شغلی‌ شما پر است از موقعیت‌های کوتاه‌مدت! مصاحبه‌کننده احتمالا تلاش می‌کند تابه این نکته پی ببرد که آیا در همکاری با همکارانتان مشکل داشته‌اید که شغل خود را ترک کرده‌اید، آیا خیلی زود از هر شغلی خسته می‌شوید و اینکه چه موارد منفی دیگری در شما وجود دارند که باعث‌ می‌شوند شغل خود را زود به زود عوض کنید.

نکته‌ی فریبنده‌ی سؤال: اگر با سیاست به این سؤال پاسخ ندهید، جوابتان احتمالا سؤالات و تردیدهای دیگری هم درپی داشته باشد یا اینکه باعث شود کلا شانس کسب چنین موقعیت شغلی‌ را از دست بدهید.

پاسخ مناسب: آن‌ها امیدوار هستند که شما به دنبال موقعیت شغلی چالش‌ آفرینتری باشید که بیشتر با مجموعه‌ی مهارت‌هایتان جور دربیاید. مدیران استخدامی از اینکه بشنوند فرصت رشد در شرکتشان خیلی شما را به این موقعیت شغلی علاقه‌مند ساخته است نیز بدشان نمی‌آید.

اگر به خاطر عملکردتان از شرکت قبلی اخراج شده‌اید بهتر است که به گفتن «راهمان از هم جدا شد» اکتفا کنید و بحث را به منطبق بودن توانایی‌های خود با شغل مورد مصاحبه بکشانید.

اگر از ترک شغل قبلی‌تان بیشتر از چند روز نمی‌گذرد، روی این مسئله تأکید کنید که دنبال فرصت‌ها، چالش‌‌ها و مسئولیت‌های بزرگ‌تر هستید. اگر در حال گذار از یک زمینه کاری کاملا مجزا به زمینه‌ی کاری دیگری هستید، بحث را اینطور پیش ببرید که چرا مایل به انجام این تغییر بزرگ هستید و آن را گره بزنید به مسئولیت‌های فرصت شغلی جدید.

۱۱ـ تعریف شما از محیط کاری ایده آل چیست؟

هدف سؤال: این روزها دیگر سبک مصاحبه‌های استخدامی و رزومه نویسی دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. ممکن است با سؤالاتی مواجه شوید که پیش‌ازاین حتی یک‌بار هم به آن‌ها فکر نکرده بودید. هدف مدیران منابع انسانی از طرح چنین سؤالاتی شناخت هر چه بیشتر انتظارات، مهارت‌ها و پتانسیل‌های شماست. ضمن اینکه از این طریق می‌توان بررسی کرد که آیا شما با محیط کاری آن‌ها منطبق هستید؟ درنتیجه شما برای اینکه بتوانید پاسخ مناسبی به این‌گونه سؤالات بدهید باید به انجام تحقیقات بیشتری بپردازید.

پاسخ مناسب: زمانی که قصد دارید به این سؤال پاسخ دهید بهتر است قدری تمام جوانب را در نظر بگیرید. مجموعه‌ای از ویژگی‌های فیزیکی و روانی مطلوب، محیط کار ایده آل را برای شما ایجاد می‌کنند. فضای کاری مشترک یا جداگانه، داشتن نور و تهویه مناسب، آلودگی صوتی، ساعات کاری منظم و مناسب، عدم وجود تبعیض بین کارکنان، وجود تعادل بین تشویق و تنبیه، حمایت از کارکنان، برنامه‌ریزی برای توسعه مهارت‌های پرسنل و بسیار موارد دیگری در شکل‌گیری یک محیط کار ایده آل سهیم هستند.

بنابراین توجه داشته باشید که در زمان پاسخگویی در وهله‌ی اول به ترجیحات شخصی خود توجه کنید. سپس در نظر داشته باشید که اصول و معیارهای شما باید با محیطی که قصد استخدام شدن در آن را دارید، مطابقت داشته باشند. پس نیاز دارید که قبل از مصاحبه راجع به شرکت موردنظر اطلاعات کسب کنید.

۱۲ـ انتظارات شما درمورد دستمزد و حقوق پرداختی چیست؟

هدف سؤال: یکی از سؤالات پرتکرار شخصیت شناسی در مصاحبه، سؤال درمورد میزان دستمزد و حقوق درخواستی شماست. بدون شک پاسخ به سؤالات درباره پول همیشه دشوار است و مطمئناً نمی‌خواهید شما را دست‌کم بگیرند و نمی‌خواهید به‌‌دلیل یک پیشنهاد کاری بر روی خود قیمت‌ بگذارید. در برخی مواقع، کارفرمایان از نظر قانونی منع شده‌اند تا از شما در‌مورد پیشینه‌ی پرداختی‌تان سؤال نمایند. ولی به احتمال زیاد می‌پرسند که انتظار دارید چقدر حقوق و دستمزد دریافت کنید؟

پاسخ مناسب: به عنوان مثال می‌توانید چنین پاسخی بدهید: پیش از آنکه حقوق برای من دارای اولویت باشد، واقعاً علاقه دارم تا بدانم این شغل شامل چه مسائلی می‌شود. من تحقیق زیادی درمورد سازمان کردم و مطمئن هستم اگر برای من مناسب باشد، می‌توانیم بر روی مبلغی منصفانه برای هر دو طرف، توافق نماییم و من به ساختار حقوق و دستمزد شما احترام می‌گذارم. حال هر چند اگر ساختاری برای حقوق و دستمزد در سازمان وجود دارد خوشحال می‌شوم تا بدانم و توضیحاتی ارائه دهم. همچنین اگر احساس کردید که شرایط به ‌نحوی است که می‌توانید پاسخی درباره انتظارات و حقوق و دستمزد خودتان بیان نمایید یا مبلغ موردنظرتان را بگویید، آن را شرح دهید.

۱۳ـ چگونه موقعیت‌های استرس‌زا و فشار را مدیریت می‌کنید؟

هدف سؤال: زمانی که امور مختلف در محیط کار به‌ آسانی ‌پیش نمی‌روند چه می‌کنید؟ یا چگونه با شرایط سخت کنار می‌آیید؟ کارفرما می‌خواهد بداند که چگونه استرس محیط کار را مدیریت خواهید کرد؟ همچنین می‌خواهد بداند که آیا تحت فشار رشد می‌کنید، یا شغل ساده‌تری را ترجیح می‌دهید؟

پاسخ مناسب: بهتر است در این سؤال سعی نکنید که خودتان را بی‌نقص نشان بدهید. ادعا نکنید که هرگز استرس را تجربه نکرده‌اید و یا به‌ ندرت دچار استرس شده‌اید. در عوض، پاسخ خود را به‌صورتی بیان نمایید که در آن استرس محیط کار را تأیید کنید و سپس توضیح دهید که چگونه بر آن غلبه، یا حتی از آن به نفع خودتان استفاده کرده‌اید. بهتر است راهکار خودتان را در مقابله با استرس و شرایط فشار توضیح دهید. مثلاً استفاده از روش‌های ذهن‌ آگاهی روزانه، دویدن یا نوشتن لیست جزئی از کارهای روزانه و سایر روش‌هایی که در مقابل با فشار و استرس انجام می‌دهید را توضیح دهید. بسیار خوب است که بتوانید راهکارهای عملی خود را با یک موقعیت و تجربه واقعی بیان نمایید.

۱۴ـ اگر در حین کار یکی از همکارانتان تمرکزتان را برهم بزند، چه واکنشی نشان می‌دهید؟

هدف سؤال: مدیران استخدام این نوع سؤالات را می‌پرسند تا نه‌تنها نحوه و واکنش شما نسبت به انجام چند کار و ایجاد وقفه در کار را ببینند، بلکه می‌خواهند نحوه برخورد شما با همکارانتان را نیز بسنجند.

پاسخ مناسب: هنگام پاسخ دادن دقت نمایید که مثالتان به گونه‌ای باشد که هم نحوه انجام وظیفه و هم نحوه برخورد با همکارتان را دربرداشته باشد. بدین سبب نباید به سمت پاسخ‌هایی بروید که مصاحبه‌گر را خسته نمایید و وی را از برگزاری این جلسه پشیمان کنید. بلکه بهتر است ارتباط خوب و مؤثری که با همکارانتان برقرار می‌کنید را به‌صورت خلاصه توضیح دهید. مثلاً می‌توانید چنین پاسخ دهید: اگر من در حال انجام کاری باشم و توسط یکی از همکارانم آن کار قطع شود، پاسخ من بستگی به نیاز همکار و فوریت انجام کارم خواهد داشت. حال اگر همکارم نیاز به کمک فوری داشته باشد و من وقت کافی داشته باشم، کار خودم را کنار گذاشته و سعی خواهم کرد تا به او کمک نمایم. اما اگر او فقط یک سؤال کلی داشته باشد و یا فقط قصدش اعلام حضور باشد، از او خواهش می‌کنم تا فرصت بدهد که کارم را تمام نمایم و بعد از اتمام کارم به او ملحق می‌شوم.

۱۵ـ چگونه زمان و کارهای خود را اولویت‌بندی و مدیریت می‌کنید؟

هدف سؤال: مصاحبه‌کنندگان شما می‌خواهند توانایی مدیریت زمان، تصمیم‌گیری، برقراری ارتباط اثربخش و برنامه‌ریزیتان را به‌طور بهتر بشناسند. می‌خواهند بدانند زمانی که چندین پروژه را انجام می‌دهید، چگونه گروه‌بندی وظایف مرتبط با همدیگر در برنامه خودتان مفید خواهد بود. یا هنگام اولویت‌بندی کارها و مدیریت مؤثر زمان، بر چندین تکنیک سازمانی تکیه خواهید کرد تا در طول حرفه‌تان موفقیت‌آمیز شوید. همچنین می‌خواهند بدانند که با صرفه‌جویی در زمان آیا می‌توانند مسئولیت‌های خاصی را بر اساس نقاط قوت و ظرفیت اعضای تیم به شما اختصاص بدهند یا خیر.

پاسخ مناسب: با صحبت کردن درمورد روشی که در برنامه‌ریزی روزانه یا هفتگی خودتان نتیجه گرفته‌اید، شروع نمایید. حال چه یک برنامه نرم‌افزاری باشد و چه استفاده از دفترچه یادداشت شخصی. می‌توانید درباره تجربیات واقعی که مجبور شدید اولویت‌ها و برنامه‌هایتان را در دقیقه نود جابه‌جا نمایید و واکنش، ارزیابی موقعیت، تصمیم‌گیری و نحوه ارتباط با همکاران و مدیران خود را بیان کنید.

۱۶ـ شما چگونه با انتقاد برخورد می‌کنید؟

هدف سؤال: من از انتقاد سازنده به عنوان فرصتی در راستای رشد حرفه‌ای قدردانی می‌نمایم و از آن استقبال می‌کنم. تمرکز پاسخ بر روی باز بودن واقعی شما جهت انتقاد، ارائه یک مثال خاص و نشان دادن گام‌هایی که برای بهبود برداشته‌اید، خودآگاهی، بلوغ و تعهد به رشد را به‌خوبی نشان می‌دهد. مصاحبه‌کنندگان می‌خواهند بدانند که شما می‌توانید بازخورد را بدون حالت تدافعی بپذیرید و برای بهتر شدن اقدام کنید؟

پاسخ مناسب: به عنوان مثال، چند ماه پیش مدیرم به من، مبنی بر اینکه باید در هنگام انتقال درک و بینش‌های کلیدی پروژه‌ها به تیم اجرایی خود، فشرده‌تر، مختصرتر و مستقیم‌تر کار کنم، بازخورد داد. با مشاهدات مدیرم موافق بودم و برای بهبود، از وی پرسیدم که آیا می‌توانم یکی از ارائه‌های او را برای مدیران اجرایی مشاهده کنم و پس از آن بازخورد دریافت نمایم. راهنمایی‌های او درباره ساختاردهی واضح و مختصر، اطلاعات فوق‌العاده مفید و اثربخشی بود. آنچه را که یاد گرفتم در ارائه بعدی به‌کار بردم و مدیرم بعداً از من بابت این پیشرفت تعریف بسیاری کرد.

۱۷ـ آیا ترجیح می‌دهید به‌طور مستقل کار کنید یا در تیم؟

 هدف سؤال: با پرسیدن این سؤال مصاحبه کننده می‌خواهد میزان انعطاف‌پذیری و توانایی شما را  جهت کار کردن در دو محیط مختلف ارزیابی کند. برای پاسخ شما می‌توانید هم به تجربه‌های گذشته‌تان و هم به ویژگی‌های شخصیتی خود اشاره کنید.

پاسخ‌های مناسب:

• اگر ترجیح می‌دهید به‌طور مستقل کار کنید اما توانایی همکاری با تیم را نیز دارید، می‌توانید پاسخ دهید:

«من به انجام کارهای مستقل علاقه دارم و از فرصت‌های چالش‌برانگیزی که به من می‌دهند تا خودم تصمیم‌گیری کنم، لذت می‌برم. با این حال، درک می‌کنم که همکاری با تیم می‌تواند ارزش بسیاری داشته باشد. من به راحتی می‌توانم در تیم کار کنم و هم‌افزایی و اشتراک‌گذاری ایده‌ها را بسیار مفید می‌دانم. درنتیجه، می‌توانم باتوجه به نیاز پروژه، به‌طور مؤثر در هر دو حالت عمل کنم.»

• اگر ترجیح می‌دهید در تیم کار کنید، اما توانایی کار مستقل نیز دارید، پاسخ شما می‌تواند به این صورت باشد:

«من به کار در تیم علاقه‌مند هستم و معتقدم که همکاری و تبادل نظر با همکاران می‌تواند نتایج بسیار بهتری به ارمغان بیاورد. با این حال، وقتی که نیاز باشد، می‌توانم به‌طور مستقل و با مدیریت خود کار کنم و مسئولیت‌های خود را به درستی انجام دهم.»

• اگر شما فردی انعطاف‌پذیر هستید و می‌توانید بسته به شرایط و نوع پروژه، بین کار مستقل و تیمی تغییر کنید، پاسخ شما می‌تواند این‌طور باشد:

«من خود را فردی انعطاف‌پذیر می‌بینم. اگر پروژه نیاز به تمرکز و کار مستقل داشته باشد، خوشحال می‌شوم که به‌طور خودمختار کار کنم. با این حال، در پروژه‌هایی که نیاز به تعامل و همکاری تیمی دارند، می‌توانم به‌خوبی در یک گروه کار کنم و از اشتراک‌گذاری ایده‌ها بهره‌مند شوم. به‌طور کلی، بسته به نیاز و ماهیت پروژه، قادر به تطبیق خود با هر دو شرایط هستم.»

نکات کلیدی برای جواب دادن به این سؤال:

• واقع‌بین باشید، صداقت داشته باشید و خودتان را همان‌طور که هستید معرفی کنید.
• ازآنجایی که افراد تمایل به استخدام فردی دارند که انعطاف‌پذیر باشد سعی کنید جواب سؤال را به انعطاف‌پذیر نشان دادن خود متمایل کنید.
• از مثال‌های واقعی موفق خود در زمینه‌ی کار کردن در موقعیت‌های تیمی و مستقل برای جواب دادن به این سؤال استفاده کنید. این کار اعتبار پاسخ شما را بالا می‌برد.

سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی چه چیزی را می‌سنجند؟

سخن آخر

مصاحبه‌ی شغلی ۵۰ ‎٪ موفقیت شما را در کنار ۵۰ ‎٪ رزومه و مهارت‌هایتان تشکیل می‌دهد. برای اینکه یک مصاحبه‌ی موفق داشته باشید لازم نیست حتما از هوش و ذکاوت بالایی برخوردار باشید یا تجربه‌ی زیادی در مصاحبه کردن داشته باشید، فقط لازم است با مهم‌ترین سؤالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی آشنا شده و از قبل جواب‌های خودتان را آماده کنید، تا از عصبی و مضطرب شدن خود جلوگیری کنید.

مطالب مرتبط

عضویت در خبرنامه

برای عضویت در خبرنامه ایمیل خود را وارد کنید.