شاخص گشودگی یکی از عوامل اصلی شخصیتی است اما از نظر اهل فن از روان نژندی و برونگرایی کمتر تبعبیت می کند. نام دیگر شاخص گشودگی، شاخص باز بودن ذهن یا تجربه نیز است. عناصر تشکیلدهنده باز بودن به تجربه اغلب در نظریهها و ارزیابی شخصیت نقش قابلتوجهی را بازی کردند و اغلب وحدت این ویژگیها در یک شخص موردنظر قرارگرفته است.
این شاخص در تست شخصیتی نئو احتمالا یکی از محدودها به حساب می آید که بسیار مورد پژوهش قرار خواهد گرفت. افراد با شاخص گشودگی افرادی هستند که در باورها تجربیات درونی و دنیای پیرامون کنجکاو هستند. این افراد تجربه بسیای زیادی را دارند. این افراد همیشه تجربیان جدید را دوست دارند و در مقابل افراد بسته افکار مثبت و منفی فراوانی دارند.
شاخص باز بودن تجربه (O) معمولا ارتباط مستقیم و مثبتی با هوش دارد و اکثر افراد تحصیل کرده در این شاخص نمره بالاتری دریافت می کنند. شاخص گشودگی در افراد معمولا با آن جنبه هایی در فرد سر و کار دارد که در معرض سنجش هوش قرار نمی گیرد. برای مثال خلاقیت، معمولا افراد با شاخص باز بودن ذهن بالا نسبتا خلاق تر هستند.
اما توجه کنید این بدین معنا نیست که افراد با شاخص گشودگی افراد باهوش هستند و افراد بسته از هوش پایینی برخوردارند. ممکن است یک فرد باهوش دارای O پایین باشد و بالعکس.
افراد با شاخص باز و بسته:
افرادی که در شاخص باز بودن تجربه در تست نئو نمره پایین تری دریافت می کنند معمولا در ظاهر محافظه کارتر هستند. این افراد به موضوعات رایج و قابل فهم بیشتر علاقه دارند تا موضوعات خاص و نادر. در بسیاری از تحقیقات نشان میدهد باز یا بسته بودن ذهن در فرم دفاع روانی مورداستفاده فرد اثر دارد؛ اما بسته بودن نشاندهنده استفاده فراگیر از واکنش دفاعی اصولاً نیست.
در حالت کلی افراد با شاخص بسته بودن دارای دیدگاه محدودتری هستند. همچنین این افراد موقعیت های اجتماعی و سیاسی محافظه کارترند. اما با تمام این ویژگی ها نمی توان آن ها را افراد مطیع و وابسته به قدرت دید. همچنین شاخص بسته هم معنا با کینهورزی و یا مقابله جویی با منابع قدرت نیست. این نشانه ها را می توانید در افراد با شاخص A پایین هم مشاهده کنید.
افراد با شاخص گشودگی بالا در تست نئو افرادی غیرمتعارف مایل به زیر سؤال بردن منابع قدرت و علاقهمند به آزادی در اخلاقیات امور اجتماعی و دیدگاههای سیاسی هستند. اما نباید این ویژگی این افراد را “غیر اصولی بودن ” این افراد معنا کرد. یک فرد ذهن باز ممکن است سیستم ارزشگذاری متحرک و متعدد خود را همراه باوجدان قوی در حد یک سنتگرا به کار گیرد. در نظر بسیاری از روانشناسان باز بودن زن و تجربه ممکن است معادل سالمتر بودن به نظر آید؛ اما ارزش باز بودن یا بسته بودن وابسته به ضرورتها در موقعیتهاست و هم افراد باز و هم افراد برجسته و عملکردهای مفیدی در جامعه دارند.
زیر شاخص های باز بودن ذهن:
تخیل (O1):
باز بودن ذهن نسبت به تخیل به معنای داشتن توانائی در تصورات روشن و زندگی تخیلی فعال است. این افراد به دنبال خیال، نه به عنوان یک سازوکار فرار، بلکه برای ایجاد یک دنیای زیبای درونی و جالب هستند. این افراد تخیلات خود را شکل داده و روی آن تعمق می کنند و بر این باورند که تصورات غنای زندگی بوده و خلاقیت عمق بیشتری به زندگی می بخشد. اما افرادی که نمرات پایینی در این شاخص بدست می آوردند دارای افکار عادیتری بوده و ترجیح میدهند ذهنیت خود را کاملا تحت کنترل داشته باشند و روی وظایف و زندگی روتین و روزمره خود تمرکز کنند.
زیباپسندی (O2):
زیبائی شناسی به معنای احساس ژرفی به هنر و زیبائی و علاقمندی به شعر، موسیقی، تئاتر، فیلم سینمائی، رمان و سایر هنرهای هفتگانه است. افرادی که نمرات بالائی در این شاخص کسب می کنند ممکن است با شنیدن یک شعر تهییج شده، یا با شنیدن یک موسیقی غرق در آن شوند و ساعتها محو تماشایی یک تابلوی زیبا یا ساعتها ذهن خود را درگیر تحلیل یک تئاتر یا فیلم سینمائی بامعنا نمایند. اما افرادی که نمرات پائینی در این شاخص بدست می آورند تقریبا علاقهای به هنر و زیبائی ندارند و احساس می کنند وقت آنها بیشتر از درگیر شدن سر مسائل غیرضروری و بیخودی مثل هنر باید درگیر درآمد و پول و مسائل واقعیتر گردد.
احساسات (O3):
بازبودن ذهن نسبت به عواطف و احساسات به معنای است که فرد دارای توانائی برای درک احساسات و هیجانات درونی خود است و دیدگاه مثبتی به هیجانها به عنوان یکی از ابعاد مهم زندگی دارد. افرادی که نمرات بالائی در این شاخص دارند بیشتر از دیگران دارای تجربیات عمیق و حالات هیجانی تفکیک شده هستند مثلا فرد میداند که در اثر یک اتفاق الان خشمگین است، یا غمگین، یا مضطرب، یا افسرده حتی می تواند شدت و عمق این حالات احساساتی خود را نیز درک کند. همچنین این افراد قادر به شناسایی و تشخیص همین حالات روانی و هیجانی در دیگران نیز هستند. بالعکس افرادی که نمرات پایینی در این شاخص دارند از عواطف سطحی و یکنواختی برخوردارند و بر این باورند که حالات عاطفی واحساسی در زندگی اهمیتی نداشته و درکی از حالات هیجانی افراد دیگر هم ندارند.
اعمال (O4):
بازبودن ذهن نسبت به کنشها به شکل علاقمندی به داشتن فعالیتهای مختلف مانند رفتن به مکانهای جدید و یا امتحان کردن غذاهای جدید و غیرمعمولی نمایان می شود.افرادی که نمرت بالائی در این شاخص بدست می آورند عاشق رویاروئی با پدیده های جدید و متنوع هستند و از مواجهه با مسائل تکراری و معمولی فراری هستند. در خلال زمان این افراد ممکن است دارای مشغولیات ذهنی بیشماری باشند. افرادی که نمرات پائینی در این شاخص بدست می آورند در باربر تغییرات بشدت مقاوم بوده و ترجیح میدهند فقط کارها، غذها و مکانهای که قبلا امتحان کرده بودند را مجددا و بارها و بارها تجربه کنند و از خوردن غذاهای جدید و رفتن به مکانها و کارهای متنوع معمولا خودداری می نمایند.
عقاید (O5):
باز بودن ذهن نسبت به دیدگاهها به معنای کنجکاوی روشنفکرانه است. این ویژگی مشتاق به داشتن ذهن باز و درک جنبه های نوین و احتمالا نظرات غیرمعمولی است. افرادی که نمرات بالائی در این شاخص بدست می آورند از دیدگاههای فلسفی متوع بوده و از چالشهای معماگونه لذت می برند. افرادی که نمرات پائینی در این شاخص دارند دارای کنجکاوی محدودی بوده و فقط به چند موضوع خاص در زندگی علاقه مند هستند.
ارزش ها (O6):
آخرین مقیاس بازبودن ذهنی نسبت به ارزشها است که به معنای آمادگی برای پذیرش بازبینی در ارزشهای سیاسی، مذهبی، اجتماعی و فرهنگی فرد است. اما افرادی که نمرات پائینی در این شاخص دارند “افراد با ذهن بسته” در برابر هرگونه تغییر و بررسی مجدد ارزشهای خود به شدت مقاومت نشان داده و هرگز حاضر به تغییر این باورها و ارزشها نیستند و اصطلاحا افرادی متعصب و دگماتیسم به شمار می آیند.