اساسا مفهوم تصمیمگیری، مقولهی غریب و ناشناختهای برای افراد نیست. برای انجام سادهترین کارهای روزمره بهصورت خودآگاه و ناخودآگاه تصمیمگیری و انتخاب میکنیم. اینکه چی بپوشیم؟ چه غذایی برای ناهار درست کنیم؟ از چه مسیری به محل کار برویم؟ از کدام فروشگاه وسایل موردنیاز خانه را تهیه کنیم؟ امروز برم کارواش یا فردا؟ چه فایلهایی را امروز به کارفرما تحویل دهیم؟ چه محصولاتی را برای مشتریان ارسال کنیم؟ با چه کسانی قرار ملاقات تنظیم کنیم؟ برای شام کدام رستوران بهتر است؟ آخر شب دوش بگیرم یا صبح؟ و هزاران سؤال ریزودرشت دیگری که در طول روز مدام در ذهنتان در حال رفتوآمد هستند. اما نکتهی حائز اهمیت در این بحث این است که چگونه تصمیم هوشمندانهای بگیرید؟ کدام تصمیم کارایی شما را نسبت به قبل افزایش میدهد؟ تصمیمگیری برای انجام کاری با کدام روش و در چه زمانی، وقت و انرژی بیشتری برای شما ذخیره میکند؟
با ما همراه باشید تا با ۱۰ روش ساده به شما کمک کنیم که در هر موقعیتی بهراحتی تصمیم هوشمندانهای بگیرید.
۱۰ تکنیک برای اینکه بتوانید تصمیم هوشمندانه بگیرید
۱- بیشازاندازه وسواس به خرج ندهید
بهطورکلی تحقیق و ارزیابی پیش از هر نوع تصمیمگیری در اینکه شما بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید، تأثیرگذار است. اما تا چه حد؟ تصمیم هوشمندانه هرگز به این معنا نیست که شما وقت خود را با حساسیت بیشازاندازه به خرج دادن و سبکسنگین کردنهای اضافی تلف کنید. در بسیاری از مواقع این حد مته به خشخاش گذاشتن نهتنها کمککننده نیست. بلکه شما را بیشتر گیج و سردرگم میکند. اساسا بهترین گزینه یا بهترین انتخاب هیچگاه وجود ندارد. هر تصمیمی که بگیرید همیشه یک گزینهی بهتر برای انتخاب کردن وجود دارد. شما تنها میتوانید با ارزیابی منطقی تمام جوانب به تصمیم مناسبی با توجه به شرایط موجود برسید.
۲- فالوور و دنبالهرو بودن همیشه نتیجهی مطلوبی ندارد
شاید در شبکههای اجتماعی گهگاهی بهواسطهی فالوور دیگران بودن به منافعی دست پیداکرده باشید. اما در زندگی واقعی همیشه این قانون جواب نمیدهد. روشهایی که دیگران برای رسیدن به ثروت و موفقیت استفاده کردند الزاما نمیتوانند شما را هم به موفقیت برسانند. بدون شک تقلید کورکورانه هرگز نمیتواند منجر به تصمیم هوشمندانه شود. چهبسا ممکن است بستری را برای تجربهی شکستی عمیق فراهم کند.
۳- تعصبات در شما اعتمادبهنفس کاذب ایجاد میکنند
حتما شما با افرادی برخورد داشتهاید که مدام تصور میکنند تنها آنچه آنها میگویند و احساس میکنند، صحیح است و جز این نیست. این قبیل افراد به گفتهها و اعتقادات خود باور راسخ دارند و هرگز احساس نمیکنند که هر نوع تفکر و دیدگاهی بهمرورزمان و با پیشرفت علم باید بهروزرسانی شود. تصمیم هوشمندانه تصمیمی است که مبتنی بر اطلاعات و دانش بهروز و موثق باشد.
۴- مشورت با افراد متخصص تصمیمگیری هوشمندانه را تسهیل میکند
از مشورت کردن با دیگران نهراسید. اشتراکگذاری اهداف و ایدههایتان با دیگران منجر به این میشود تا بتوانید به ایدهی پیشنهادی خود از زوایای دیگری بنگرید. اجازه دهید دیگران اشتباهاتتان را به شما یادآوری کنند. ممکن است آنها متوجه نکاتی شوند که هرگز به ذهن خودتان خطور نکرده است. زمانی قادر خواهید بود، تصمیمی هوشمندانه بگیرید که ایدههایتان توسط دیگران غربالگری شده باشند.
۵- ریسکپذیری و تصمیم هوشمندانه
در مواجهه با موقعیتی که نیاز به تصمیمگیری دارد در وهلهی اول باید میزان ریسکپذیری خود را موردسنجش قرار دهید. اصلا فرد ریسکپذیری هستید یا ریسک گریز؟ اگر ذاتا در تصمیمگیری ریسکپذیر هستید شاید لازم باشد اندکی صبر کنید و بیشتر به تجزیهوتحلیل شرایط بپردازید. از طرف دیگر اگر تصمیمگیرنده محافظهکاری هستید بهتر است خود را از حصار قوانین ذهنیتان برهانید تا به تصمیمی هوشمندانه برسید.
۶- از اهدافتان دور نشوید
هنگام شروع هر مسیر و فعالیت جدیدی هر تصمیم مهمی که میخواهید بگیرید باید همواره همسو با اهدافتان باشد. ازآنجاییکه منابع مالی و زمانی شما ظرفیت محدودی دارند. بنابراین همیشه باید به دنبال انتخاب گزینهای باشید که شما را سریعتر به اهدافتان میرساند. تصمیم هوشمندانه زمانی اتفاق میافتد که با انتخاب بهترین روشها تحقق اهدافتان را تسهیل کنید.
۷- برای خود محدودهی زمانی تعیین کنید
اگر بتوانید برای انجام هر کاری یک بازهی زمانی مشخص در نظر بگیرید. در این صورت خودتان را وادار میکنید که در آن برههی زمانی تمام توجه و تمرکزتان را به آن موضوع معطوف کنید. درنتیجه سایر مشغلههای ذهنی و آشفتگیها از دامنهی ذهنتان دور میشوند. با ارزیابی صحیح نقاط قوت و ضعف گزینههای موجود به تصمیمی هوشمندانه در مدتزمان مشخصی خواهید رسید.
۸- تصمیم هوشمندانه درگرو تمرکز بر روی هر آنچه در کنترل شماست
خوشبختانه یا متأسفانه کنترل همهچیز در اختیار شما نیست. بهطور مثال اگر شما مدیر سازمانی باشید و تمام بخشها و کارکنان تحت نظارت شما به فعالیت بپردازند، بازهم شما قادر نخواهید بود کنترل تمام امور را به دست بگیرید. بهتر است توجه و تمرکزتان را بر روی مسائلی بگذارید که توانایی کنترل آنها را دارید. نگرانی و اضطراب در خصوص مواردی که تحت کنترل شما نیست کمکی به شما نمیکند. تنها منجر به هدر رفتن انرژی روانیتان میشود. هر چه بیشتر روی آنچه در کنترل شماست تمرکز کنید سریعتر به راهحل مطلوب خواهید رسید و میتوانید تصمیم هوشمندانه بگیرید.
۹- سیکلهای معیوب گذشته را تشخیص دهید
بهقولمعروف حواستان باشد از یک سوراخ دو بار گزیده نشوید. بسیاری از تصمیمهایی که در طول روز میگیرید مشابه اتفاقاتی است که درگذشته بارها آنها را تجربه کردهاید. بهتر است با مرور اجمالی تجارب گذشته از اشتباهات خود درس بگیرید و از آنها برای تصمیمگیری هوشمندانه در موقعیتهای جدید استفاده کنید.
۱۰- بر اساس احساسات نمیتوانید تصمیم هوشمندانه بگیرید
حتما بارها با چنین موقعیتی مواجه شدهاید که فردی در حال ابراز نارضایتی و شکایت است و همزمان بیان میکند که کاش با احساسم تصمیم نمیگرفتم. بدیهی است که تصمیمگیری صرفا بر مبنای احساساتی همچون غم، خشم، نفرت و شادی ممکن است نتیجهای جز پشیمانی نداشته باشد. برای اینکه بتوانید تصمیم هوشمندانه بگیرید باید بهاندازهی کافی شخصیت و هیجانات خود را بشناسید. بسیاری از افراد نهتنها شناخت مناسبی از انواع احساس و هیجان ندارند. بلکه شخصیت خودشان را بهخوبی نمیشناسند. هر چه بیشتر بدانید که از زندگی چه میخواهید؟ چه اهدافی دارید؟ چه عواملی بر نحوهی تصمیمگیری شما اثرگذار هستند با قدرت بیشتری خواهید توانست تصمیم هوشمندانه بگیرید.