بودن در یک رابطه خوب تنها یک رؤیا نیست. مجموعه‌ای از قوانین و قواعد هستند که باید موردتوجه قرار دهید و البته برای اجرای این قواعد نیازمند نگرش‌ها و عقاید درست هستید. معمولا ما با توقع‌های بی‌جا خود کمر به نابودی رابطه خود می‌بندیم. در این مقاله سعی کردیم بیشتر به این توقع‌ها و طرز فکرهای اشتباه بپردازیم و بگوییم مهم‌ترین نکته در بقای رابطه عاطفی شما چیست؟ با ما در ادامه همراه باشید.
برای بقای یک رابطه خوب باید چه کرد؟
درست است که هیچ آدم کاملی پیدا نمی‌شود و هرکسی ضعف‌ها و کم‌وکاست‌های خاص خودش را دارد. ولی یک ویژگی هست که وقتی قصد دارید وارد یک رابطه جدی شوید حتما باید راجع به خودتان و طرف مقابل در نظر بگیرید. آن خصیصه چیزی نیست جز: توانایی و داشتن مهارت در گفتگوی صادقانه پیرامون هر آنچه در وجود هر دو شما می‌گذرد.
حقیقت اینکه مشکلات اجتناب‌ناپذیر هستند، در همه روابط کشمکش و اختلاف‌نظر اتفاق می‌افتد و هر دو طرف رابطه دیر یا زود دچار بحران‌های احساسی خواهند شد. ولی اینکه این بحران‌ها قراره تا چه زمانی ادامه پیدا کنند به توانایی آن دو نفر در فهم گره‌های وجودی و گفتگوی صادقانه راجع به مسائل پیش‌آمده بستگی دارد. حالا در یک رابطه خوب این خصیصه مهم را چطور می‌توانید در پارتنرتان محک بزنید؟
وقتی از او انتقاد می‌کنید و در خصوص اینکه چطوری می‌تواند پارتنر بهتری باشد نظر می‌دهید، ببینید چه واکنشی از او سر می‌زند؟ آیا گردوخاک به پا می‌کند؟ عصبانی می‌شود؟ شما را سرزنش می‌کند؟ فکر می‌کند دوستش ندارید؟ قیافه می‌گیرد؟ قهر می‌کند؟
اما سؤال مهم‌تر
دوباره همان فرد رو در نظر بگیرید. تصور کنید که این بار اوست که شما را موردانتقاد قرار می‌دهد و اینکه ازنظر او، شما یکسری نقاط ضعف در شخصیتتان دارید. شما چطور واکنش نشان می‌دهید؟ آیا نادیده‌اش می‌گیرید؟ سعی می‌کنید توپ را در زمین او بیندازید و به او این تفکر را القا کنید که اشکال از اوست و به او کلی انگ می‌چسبانید؟ یا سعی می‌کنید با سفسطه و فرافکنی از زیر موضوع دربروید؟ عصبانی می‌شوید؟ از ترس طرد شدن، وحشت می‌کنید؟ شروع به سرویس دادن و باج دادن می‌کنید؟
اگر در بیشتر اوقات، هر دو شما علیرغم تجربه رنجش و ناراحتی، می‌توانید از دیدگاه طرف مقابل به مسئله نگاه کنید و درنهایت قابلیت این را دارید که بدون سرزنش و تزریق احساس گناه و شرم به همدیگر، مسئله را کنکاش کنید و راجع به او حرف بزنید، یعنی شما انتخاب خوبی برای یکدیگر هستید و این یعنی ایجاد یک رابطه خوب.
مطلب مرتبط: چگونه به شیوه‌ای مؤثر به انتقاد دیگران پاسخ دهیم؟
آیا اشتباهات رایج در روابط عاطفی را می‌شناسید؟
حال بیایید شش مورد از رایج‌ترین اشتباهاتی که زوج‌ها در رابطه انجام می‌دهند را باهم بشناسیم.
متأسفانه در هیچ کلاس و دانشگاهی به ما یاد ندادند که چطور می‌توانیم پارتنر خوبی باشیم یا رابطه خوبی داشته باشیم؟ به همین دلیل وقتی کار می‌رسد به مدیریت کردن چالش‌های رابطه، هیچ‌چیزی در چنته نداریم. از همان اول با آزمون‌وخطا جلو می‌رویم تا ببینیم چه پیش می‌آید و اکثرا هم استراتژی‌های اشتباهی را برای حل تعارضات انتخاب می‌کنیم.
اما خوشبختانه در چند دهه اخیر تحقیقات روانشناسی زیادی در خصوص چگونگی داشتن یک رابطه خوب و سالم عاطفی انجام‌شده و از دل این تحقیقات مجموعه اصول کلی استخراج‌شده که اکثرا این قواعد، خلاف چیزی هست که ما به‌صورت سنتی از عشق افسانه‌ای و طبیعی توقع داریم. شش مورد از متداول‌ترین عاداتی که اکثر زوج‌ها در روابطشان انجام می‌دهند و تصور می‌کنند که کاملا سالم و نرمال هست، ولی درواقع مخرب و آسیب‌زننده هستند را به شما خواهیم گفت.
اشتباه اول: سرزنش طرف مقابل و القای احساس گناه بابت اشتباهات گذشته
این قضیه به سه دلیل اشتباه است. اول اینکه شما با این کار از اشتباهات گذشته «سو استفاده» می‌کنید تا حقیقت امروز را نبینید. در وهله‌ی دوم شما با بازگو کردن اشتباهات گذشته باعث می‌شوید که احساس گناه و تلخی اتفاقات گذشته مجدد در طرف ایجاد شود و درنهایت اگر این رویه بخواهد ادامه پیدا کند به‌جای حل کردن مشکل فعلی وقت و انرژی‌تان صرف ثابت کردن این موضوع می‌شود که چه کسی بیشتر مقصر است.
پس حواستان باشد که اشتباهات گذشته را از قبر بیرون نکشید و همه‌ی مسائل را باهم قاتى نکنید. باید بدانید که وقتی انتخاب می‌کنید با فردی در رابطه باشید، یعنی او را با تمام رفتارها و تجربیات گذشته‌اش پذیرفتید. اگر یک سال پیش، موضوع یا اتفاقی شما را آزرده‌خاطر کرده باید همان یک سال پیش آن را حل‌وفصل می‌کردید.
اشتباه دوم: عدم بیان شفاف خواسته‌ها و انتظارات
اگر به دنبال داشتن یک رابطه خوب هستید لطفا هرگز انتظار ذهن‌خوانی از پارتنرتان نداشته باشید. این کار به‌شدت اشتباه است. چون نشان می‌دهد شما دو نفر برای داشتن یک رابطه خوب و شفاف با یکدیگر به‌اندازه‌ی کافی احساس راحتی و صمیمیت نمی‌کنید. حالا بیاید به‌جای این کارها، خواسته‌ها و احساسات خود را به‌طور مشخص بیان کنید. واضح و بی‌پرده به او بگویید چه چیزی لازم دارید؟ چه چیزی خوشحالتان می‌کند و چه چیزی در رابطه برای شما ناراحت‌کننده و آزاردهنده است؟
مطلب مرتبط: ۸ گام مؤثر برای تقویت ارتباط کلامی با همسر
اشتباه سوم: تهدید به قطع رابطه
مثلا پارتنرتان احساس می‌کند که مدتی با او سرد بودید. به‌جای اینکه احساس خودش را این‌گونه به شما منتقل کند که «احساس می‌کنم گاهی با من سرد و بی‌عاطفه رفتار می‌کنی» می‌گوید: «من نمی‌تونم با کسی باشم که با من سرد رفتار می‌کنه!» اشتباه کار کجاست؟ در چنین حالتی، هر چیز کوچکی در رابطه، تبدیل به بحران بزرگی می‌شود.
یادتان باشد که باج گرفتن احساسی کلی مشکلات اضافه برایتان به همراه خواهد داشت. لازم است که هر دو نفر بدانند که می‌توانند به‌راحتی راجع به مشکلات پیش‌آمده با یکدیگر صحبت کنند. بدون اینکه کل رابطه و محاسنش زیر سؤال برود یا در معرض تهدید قرار بگیرد.
اشتباه چهارم: سرزنش کردن طرف مقابل به خاطر احساسات شخصی خود
فرض کنیم شما بعد از یک روزی کاری مزخرف، وقتی به منزل تشریف می‌آورید همسرتان پای تلفن بوده و با مشتری‌های شرکتش در حال صحبت کردن است. در این قبیل موقعیت‌ها ممکن است تصور کنید که عجب پارتنر بی‌احساسی و بی‌ملاحظه‌ای دارید. چون از او انتظار داشتید که خودش بفهمد که باید در چنین موقعیتی چه رفتاری نشان دهد؟
ازنظر شما همه خواسته‌های شخصی طرف مقابل باید کنار گذاشته شوند. چراکه وظیفه و مسئولیت پارتنر شماست که حالتان را بهتر کند. حالا چرا این کار غلطه؟ چون سرزنش کردن طرف مقابل بابت احساسات شخصی خود، به‌نوعی خودخواهی محض به شمار می‌رود.
بزرگ‌ترین مشکلی که این‌گونه وابستگی‌ها به بار میاورند این است که کم‌کم سروکله احساس خشم و رنجش و بیزاری در یک رابطه خوب نمایان می‌شوند. البته این کاملا قابل‌درک است که همسرم گاهی از من عصبانی شود. چون روز بدی داشته و احتیاج به توجه دارد. ولی اینکه زندگی من حول محور احساسات همسرم بچرخد و تبدیل به یک توقع دائمی شود. تکرار چنین مسائل خیلی زود باعث کنترل‌گری می‌شوند. بیاید به‌جای پافشاری بر این قبیل باورهای ناکارآمد و مخرب نسبت به احساسات شخصی‌تان مسئولیت‌پذیر بوده و از پارتنرتان هم انتظار مشابهی داشته باشید. هیچ‌کس در دنیا مسئول خوب کردن حال ما نیست به‌جز خودمان.
اشتباه پنجم: نمایش حسودی عاشقانه
یعنی وقتی پارتنر شما در حضور شخص دیگری حرف می‌زند، می‌خندد، وقت می‌گذراند. یک‌مرتبه به هم می‌ریزد و عصبانی می‌شوید و در ادامه تلاش می‌کنید که رفتار او را کنترل کنید. این داستان منتهی می‌شود به کارهای دیوانه‌واری مثل هک کردن ایمیل طرف مقابل، چک کردن پیام‌ها و ارتباطاتش و.. . این رفتار مشکلات و کشمکش‌های بی‌شماری ایجاد می‌کند و به طرف مقابل پیام بی‌اعتمادی منتقل می‌کند. به‌جای انجام چنین رفتار اشتباهی بهتر است به طرف مقابل اعتماد کنید. اعتماد ریشه یک رابطه خوب است.
اشتباه ششم: خرید کادو (باج دادن) به‌عنوان تنها راهکار حل مشکلات در رابطه
یعنی هر وقت یک مشکل جدی در رابطه پیش آمد، شما یا طرف مقابل با سو استفاده از هیجان و احساس خوبی که کادو دادن به همراه میاورد بر روی تمام چالش‌ها و اختلاف‌نظرها سرپوش می‌گذارید. چرا این کار غلطه؟ باید خدمتتان به‌صراحت عرض کنیم که انجام چنین رفتاری به‌منزله باج دادن در یک رابطه خوب است. فرض کنید هر بار که خانمی از شوهرش به هر دلیلی عصبانی و ناراحت می‌شود، همسرش با خریدن یک تیکه جواهر یا ببردن او به یک رستوران شیک، مسئله را حل‌وفصل می‌کند.
سرانجام این رابطه به نظر شما به کجا می‌رسد؟ یک شوهر منفعل که شبیه کارت بانکی شده و همسری که مدام احساس می‌کند حرف‌ها و احساساتش شنیده نمی‌شوند. بیایید بجای این کار، با مشکل روبرو شوید. راهی برای دوباره ساختن اعتماد پیدا کنید. راجع به روش‌هایی که می‌شود این احساس را برطرف کرد با یکدیگر حرف بزنید. باهم ارتباط برقرار کنید. بالاخره یک دلیلی دارد که هدیه و طلا و جواهر، لاکچری به‌حساب می‌آیند. وقتی همه مسائل سر جای خود هستند می‌شود از این جذابیت‌های فرعی هم لذت برد. اما اگر از آن‌ها برای سرپوش گذاشتن روی مشکلات استفاده کنید، دیر یا زود، با مشکل بزرگ‌تری روبه‌رو خواهید شد.
رابطه خوب عاری از چالش، خیال خامی بیش نیست!
رابطه عاطفی ذاتا پر از چالش است. بنابراین شما برای یک رابطه خوب نیاز به پارتنری دارید که توانایی رویارویی با این چالش‌ها را داشته باشد. نه اینکه به‌طور کل آن‌ها را انکار کند و دنبال رابطه‌ای باشد که هرگز هیچ بار منفی را نمی‌تواند تاب بیاورد. اساسا هرلحظه‌ی زندگی مملو از تعارض و چالش‌های ریزودرشت است. از مسائل مالی، تا طلاق و بیماری و مرگ. متأسفانه این نگاه اشتباه به رابطه که «من دنبال دردسر نمی‌گردم، می‌خوام تو رابطه فقط آرامش داشته باشم» وجود دارد به‌خصوص در میان آقایان به‌شدت پدیده‌ی شایعی هست. ظاهرا تعداد مردانی که چنین انتظاری از یک رابطه خوب دارند، سه برابر خانم‌هاست.
شخصی که توقع یک رابطه خوب بی چالش و بی‌دردسر را دارد درواقع دارد نشان می‌دهد که به‌هیچ‌وجه قابلیت و توانایی مشاهده، پذیرش و کنار آمدن با احساسات طرف مقابل و مواجه‌شدن با واقعیت زندگی را ندارد. پس درنتیجه؛ اصلا برای حضور در یک رابطه بلندمدت عاطفی آماده نیست. هر آدمی باید قبل از ورود به رابطه، توانایی مواجهه صادقانه با مشکلات درونی خودش را داشته باشد تا در کنار عبور از این آشفتگی‌های درونی بتواند به‌درستی به کنترل چالش‌های بیرونی زندگی و رابطه‌اش بپردازد.
مثلا وقتی درون شما پر از ترس از دست دادن دیگری است، به‌جای حل‌وفصل این تعارض در خودت، مدام پارتنرت را کنترل می‌کنی! بلوغ عاطفی یعنی مواجهه صادقانه با گره‌های وجودی و پذیرش آسیب‌پذیر بودن خود و رابطه‌تان. یعنی این قابلیت که بعد از یک روز سخت کاری، بتوانی برای معاشرت با پارتنرت وقت بگذاری. اگر روز بدی را گذرانده و دلش می‌خواهد غر بزند، برای او گوش شنوا باشید. اگر با ویژگی‌های خانواده همسرتان حال نمی‌کنید، حداقل احترامشان را نگه دارید و… .
نکات کنکوری برای داشتن یک رابطه خوب
اکثر آدم‌ها به تفاوت‌ها و اختلاف‌نظرهایی که با پارتنر خود دارند، کاملا واقف هستند. حتی شاید بارها در مورد آن‌ها بحث کرده باشند اما متأسفانه وقتی کار به نامزد بازی و تصمیم برای ازدواج می‌رسد سروکله انکار در لباس خوش‌بینی و هیجان‌های دوران برنامه‌ریزی روز عروسی پیدا می‌شوند و این باور را در دو طرف ایجاد می‌کند که عشق به هر درد بی‌درمانی دواست! اما اگر دنبال یک رابطه خوب هستید پیشنهاد می‌کنیم به این نکات توجه ویژه‌ای داشته باشید.
- صادق و قابل‌اعتماد باشید.
- کنجکاو و دقیق باشید.
- ۱۴ مدل اختلال شخصیت را بشناسید. یک انسان بدبین و پارانویید هرگز یک عاشق رؤیایی که نگران شماست، نیست. او برای شما قفسی خواهد ساخت و شما را در قفس محبوس خواهد کرد.
- پس بهتر است تا جایی که می‌توانید در خصوص شناخت اختلال‌های روانی و شخصیتی مطالعه کنید و اطلاعات به دست بیاورید. برای این کار خواندن کتاب عشق ویرانگر را به شما توصیه می‌کنیم .
- درباره اعتقادات مذهبی، اعتقادات فرهنگی و سیاسی، نوع پوشش، کار، تحصیل، تعداد فرزندان، محل زندگی و هر آنچه خط قرمز شماست صادقانه صحبت کنید.
- نگران از دست دادن طرف مقابل نباشید. اگر این مسائل برای شما مهم هستند درصورتی‌که به آن‌ها بی‌اعتنایی کنید مطمئن باشید که در آینده‌ای نه‌چندان دور او را از دست خواهید داد.
آیا شناخت تفاوت‌های شخصیتی به داشتن یک رابطه خوب کمک می‌کند؟
نکته مهم دیگر شناخت ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری خود و طرف مقابلتان است. انسان‌ها معمولا جذب آدم‌های متضاد می‌شوند ولی بعد به مشکل برمی‌خورند. مثلا یک برونگرا ممکن است از سکوت و فکور بودن یک درون‌گرا لذت ببرد یا یک درون‌گرا از انرژی و نشاط یک برونگرا به وجد بیاید. ولی در زندگی و رابطه همین تضادها باعث ایجاد مشکلاتی غیرقابل‌حل می‌شوند. مثلا همسر برونگرای شما نیاز دارد هر روز هفته به مهمانی برود و شما علاقه‌مند به‌تنهایی و سکوت هستید. این یک نمونه کوچک از صدها تضاد شخصیتی موجود بین زوجین است که می‌تواند رفته‌رفته زمینه‌ساز تعارض‌های بزرگ و پیچیده‌تر شوند. با انجام مشاوره پیش از ازدواج و استفاده از تست‌های شخصیت شناسی مثل MBTI می‌توانید به شناخت مطلوبی نسبت به تیپ شخصیتی خود و پارتنرتان و اختلافات احتمالی در طول زندگی مشترکتان برسید.
پیشنهاد: برای شناخت تیپ شخصیتی خود و پارتنرتان از طریق تست شخصیت شناسی MBTI کلیک کنید.
سخن آخر
سعی کردیم در این مقاله نکات و نگرش‌های مؤثر در برقراری یک رابطه خوب را به شما بگوییم. اما مهم‌ترین نکته در یک رابطه عاطفی خوب انتخاب درست است. اگر انتخابی درست داشته باشید گذر زمان رابطه شما را قوی‌تر خواهد کرد و مشکلات قابل مذاکره و حل شدن خواهند بود. پس با ترس از دست دادن هرگز خود را از یک رابطه خوب عاطفی محروم نکنید. رابطه عاشقانه قوی‌ترین نیروی محرکه زندگی در تمام ادوار بوده است.
مطلب پیشنهادی: با چه تیپ شخصیتی ازدواج موفق‌تری خواهید داشت؟
