آیا تاکنون در مسابقه‌ی طناب‌کشی شرکت کرده‌اید؟ بسیاری از والدین مذاکره با کودکان را درست مانند مسابقه‌ی طناب‌کشی می‌دانند. مسابقه‌ای سخت که نیازمند تلاش دائمی برای پیروزی است. اما چرا مذاکره با کودکان که عزیزترین افراد برای ما هستند، تا این حد سخت و گیج‌کننده است؟ آیا می‌دانید چه زمانی باید با کودک مذاکره کرد؟ آیا مذاکره با کودکان اصول و فنون خاصی دارد؟ آیا می‌توان از مهارت‌های مذاکره‌ی شغلی در مذاکره با کودکان نیز استفاده کرد؟
پدر و مادرها ساعات زیادی از روز را به مذاکره و گفت‌وگو با کودکان خود می‌پردازند. اما بسیاری از این مذاکرات با شکست مواجه می‌شوند. این استیصال در گفت‌وگو با کودکان در زمان شیوع ویروس کرونا به اوج خود رسید. چراکه والدین و کودکان زمان بیشتری در خانه کنار هم بودند و با یکدیگر تعامل بیشتری داشتند. اما گاهی این تعاملات به بحث‌وجدل بین والدین و کودکان تبدیل می‌شد. نگران نباشید، به بن‌بست خوردن مذاکره با کودکان ممکن است برای تمامی والدین با هر سطح از تحصیلات یا مقام شغلی اتفاق بیفتد. حتی گاهی مدیران بزرگ که ید طولایی نیز در مبحث مذاکره دارند، در مواجهه با کودکان خود نتوانند مذاکره‌ی موفقی را پیش ببرند.
بسیاری از این والدین غیرمنطقی بودن کودکان را عامل شکست در مذاکره می‌دانند. درحالی‌که فراموش کرده‌اند بسیاری از افرادی که در طول روز با آن‌ها مذاکره می‌کنند در همین حد حتی چه‌بسا غیرمنطقی‌تر هستند. اما مذاکره با آن‌ها درنهایت به نتایج مثبتی ختم می‌شود. پس اشکال کار از کجاست؟ چرا والدین در متقاعد کردن کودکانشان دچار عجز می‌شوند؟ در ادامه به بررسی سه علت اصلی این معضل خواهیم پرداخت.
چرا مذاکره با کودکان سخت است؟
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، برای بسیاری از والدین صحبت و مذاکره با کودک پروسه‌ای سخت و دشوار است. بسیاری از آن‌ها اصلا نمی‌دانند چگونه با کودک خود به مذاکره بپردازند. عده‌ای از والدین با هر خواسته‌ی کودک موافقت کرده تا او را ناراحت نکنند. عده‌ای دیگر با بیشتر خواسته‌های کودکان مخالفت می‌کنند تا به‌اصطلاح آن‌ها را لوس بار نیاورند و تنها عده‌ای کمی حد معقول قبول یا رد خواسته‌های کودکان را دانسته و سعی می‌کنند با مذاکره مشکلات را حل‌وفصل کنند. بهتر است قبل از آشنایی با راهکارهای طلایی مذاکره با کودکان علت دشواری این مذاکرات را بدانید تا پیچیدگی آن را بهتر درک کنید.
- درگیر شدن احساسات
- والدین در هیچ مذاکره‌ای به‌اندازه‌ی صحبت کردن با کودکان خود درگیر احساسات و عواطفشان نمی‌شوند. در عوض کودکان نیز به‌خوبی می‌دانند که چگونه احساسات آن‌ها را به بازی بگیرند. آن‌ها از ابزارهایی کاملا متفاوت مانند سروصدا راه انداختن، گریه‌زاری، مظلوم‌نمایی و… استفاده می‌کنند. چراکه کودکان می‌دانند با انجام این کارها به خواسته‌های خود رسیده و پدر و مادرشان هیچ‌گاه آنان را توبیخ نخواهند کرد.
- تکرار وقایع
- یکی از طاقت‌فرساترین دلایل دشواری مذاکره با کودکان، تکرار مداوم رویدادها است. سروکله زدن مداوم با فرزندان، مذاکره با آنان را به یک مسابقه‌ی طناب‌کشی دائمی تبدیل می‌کند که منجر به تحلیل رفتن توان جسمی و ذهنی والدین می‌گردد.
- بیان غیرمنتظره خواسته‌ها
- کودکان خواسته‌هایی تمام‌نشدنی دارند و این خواسته‌ها را به‌طور ناگهانی مطرح می‌کنند و به شکلی غیرمنتظره والدین را وارد بستر مذاکره می‌کنند. غیرمنتظره مطرح کردن این خواسته‌ها فرصت کسب آمادگی روحی و روانی را از والدین گرفته و درنتیجه احتمال موافقت آن‌ها با موضوع مطرح‌شده بیشتر می‌شود.
چرا مذاکره با فرزندان هیچ‌گاه به خط پایان نمی‌رسد؟
والدین به‌صورت خواسته یا ناخواسته در حال مذاکره دائمی با فرزندان خود هستند. این مذاکرات از کودکی شروع‌شده و تا سنین بالاتر نیز ادامه می‌یابد. علت این مذاکرات، نگرانی همیشگی والدین برای فرزندان است. آن‌ها خود را مسئول موفقیت و شکست فرزندان دانسته و در تلاش‌اند بهترین انتخاب‌ها را برای بچه‌ها داشته باشند. این انتخاب‌ها ممکن است بسیار ساده باشند. مانند انتخاب لباس گرم و یا حتی انتخاب‌هایی مهم‌تر همچون انتخاب شغل و رشته‌ی تحصیلی. تا جایی که بسیاری از والدین از
سنین کودکی نگران آینده‌ی شغلی و تحصیلی فرزندانشان هستند و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند. اگر شما نیز همانند سایر والدین، نگران آینده‌ی شغلی فرزند خود هستید.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی «همه‌چیز درباره‌ی آینده‌ی شغلی فرزندان، آینده تحصیلی و انتخاب شغل مناسب آن‌ها» را بخوانید. در این مقاله با اصول درست حمایت والدین در هنگام انتخاب‌های سخت فرزندان آشنا خواهید شد.
اما دومین دلیل مذاکرات دائمی با فرزندان، آشنا نبودن والدین با اصول و فنون این امر مهم است. مذاکره با کودکان حساسیت و ظرافت خاصی را می‌طلبد. چراکه در شکل‌گیری شخصیت آنان تأثیر چشم‌گیری خواهد داشت. اما متأسفانه بسیاری از والدین بدون داشتن اطلاعات لازم در این خصوص وارد صحبت و مشاجره‌ی کلامی با کودکانشان می‌شوند.
مشخص است که این مذاکرات به بن‌بست خورده و نتیجه‌ای جز اثرات منفی بر شخصیت کودک و نارضایتی والدین نخواهد داشت. خوشبختانه هنر مذاکره، مهارتی اکتسابی است. یعنی با آموزش و تمرین تقویت خواهد شد. به‌عنوان اولین گام در تقویت مهارت مذاکره باید از سبک مذاکره‌ی خود و سطح آن آگاه شوید. برای این کار می‌توانید از تست مذاکره پیره استفاده کنید. این تست به شما کمک می‌کند سبک مذاکره‌ی خود و انواع سبک‌های مذاکره را شناخته و با توجه به شرایط حاکم بر مذاکره بهترین انتخاب را داشته باشید.
پنج راهکار طلایی برای مذاکره‌ی موفق با کودکان
هدف از مذاکره را فراموش نکنید
- والدین اغلب در خانه و در مقابل کودکان گرفتار احساسات و بازی قدرت می‌شوند و درنتیجه هدف از مذاکره را از یاد می‌برند. بگذارید با یک مثال ادامه دهیم. پدر و مادری بر سرخوردن سبزیجات با کودک خود توافق کرده‌اند. اما کودک اعلام می‌کند قصد خوردن سبزیجات را ندارد. در این لحظه کشمکشی بی‌نتیجه بر سر اینکه چه کسی حرفش را به کرسی بنشاند شکل می‌گیرد. به‌جای ورود به این بازی بی‌نتیجه بهتر است از هدف اصلی دور نشوید و راه‌حل‌هایی خلاقانه برای متقاعد کردن کودک ارائه دهید.
بیشتر سؤال کنید
- هیچ‌کس بهتر از والدین، فرزندش را نمی‌شناسد. اما این حرف به معنای چشم‌بسته حدس زدن نیت و رفتار فرزندان نیست. در هر موقعیت ارتباطی، سؤال کردن یکی از بهترین روش‌ها برای نزدیک‌تر کردن مدل‌های ذهنی است.متأسفانه والدین در مذاکره با کودکان از مرحله‌ی سؤال کردن می‌گذرند و چرایی خواسته‌های آن‌ها را نمی‌پرسند. در این مرحله پدر و مادرها وارد کشمکشی با کودکان شده که اغلب در آن شکست می‌خورند. بنابراین خوب است با پرسیدن سؤال و یا طراحی یک بازی از علت اصرار کودک مطلع شوید و بعد گفت‌وگو کنید.
خونسردی خود را حفظ کنید
- شاید مخرب‌ترین رفتار والدین در زمان مذاکره با کودکان، از کوره دررفتن باشد. ممکن است رفتار یا اظهارنظر فرزندتان شما را عصبانی کند و کنترل خود را از دست بدهید. در این حالت قبل از نشان دادن هر واکنشی به مکانی دیگر رفته تا اندکی به حالت آرامش برگردید.
گزینه‌های متعدد داشته باشید
- مشکل بسیاری از والدین لجبازی کودکان و اصرار بیش‌ازحد بر خواسته‌هایشان است. برای حل این مشکل، می‌توانید گزینه‌های متعددی را مطرح کنید. این گزینه‌ها می‌توانند موردپسند هر دو طرف مذاکره باشند. در این حالت، هم حق انتخاب به فرزندتان می‌دهید و هم کنترل خود را بر اوضاع حفظ می‌کنید.
با رویکردی مشخص به مذاکره با کودکان بروید
- مذاکره با کودکان مانند یک بمب خاموش است. کوچک‌ترین اشتباه شما باعث باخت در این گفت‌وگو خواهد شد. شما در مذاکره با فرزندتان باید بدانید چه زمانی گفت‌وگو کنید و چه زمانی کنار کشیده و وارد بازی احساسی او نشوید. اتخاذ رویکرد درست در هر زمان و مکان به سن کودک و شرایط روحی او بستگی دارد. شما با توجه به این شرایط باید تصمیم بگیرید مصالحه کنید یا اینکه مذاکره را با قاطعیت بیشتری پیش ببرید.
سخن آخر اینکه
انسان‌ها از ابتدای آفرینش تا به امروز همواره در حال مذاکره به طرق مختلف بوده‌اند. امروزه مذاکره به یک هنر تبدیل‌شده است که هر کس بهتر از آن استفاده کند، موفق‌تر خواهد بود. مذاکرات تنها به محیط‌های کاری محدود نمی‌شوند. اتفاقا یکی از سخت‌ترین انواع مذاکره در درون خانواده شکل می‌گیرد که همان مذاکره با کودکان است. والدینی که برای این نبرد سخت آماده بوده و سربلند از آن بیرون بیایند، بی‌شک در سایر مذاکرات نیز حرفی برای گفتن خواهند داشت.
