ذهن آگاهی چیست؟

شاید شما نیز این کلمه را شنیده باشید. اما احتمالا آشنایی کمی با تاثیرات جالب اما نهفته‌‍ی آن دارید. ذهن آگاهی بیانگر آن است که ذهن به طور کامل به آنچه اتفاق میافتد یا انجام میدهید، در جایی که هستید آگاه باشد.

حتما شما هم این را تجربه کرده اید که گاهی اوقات ذهنتان از جایی که هستید دور شده و به آغوش افکار خوب و بد درمورد اتفاقات اخیر یا حوادثی که همیشه نگران وقوع آنها هستید پرواز میکند و در لحظه ای که هیچ مورد نگران کننده و استرس زایی وجود ندارد اضطراب وجودتان را فرا میگیرد.

با این حال هر چقدر هم که ذهن از اکنون و لحظه ای که در آن حضور داریم دور شود، هوشیاری به کمک او آمده تا ما را به جایی که هستیم، کاری که انجام می دهیم و احساسی که داریم برگرداند.

اما ذهن آگاهی چیست؟ و چگونه می توان از فواید آن بهره مند شد؟

تعریف ذهن آگاهی

ذهن آگاهی توانایی انسان برای حضور کامل ، آگاهی از مکان و اقداماتی است که انجام می دهد. و زمانی که بتواند بیش از حد تحت تاثیر آنچه در اطراف او رخ میدهد قرار نگرفته و واکنش نشان ندهد.

ذهن آگاهی کیفیتی است که هر انسان از آن برخوردار است ، فقط لازم است یادبگیرد چگونه به آن دسترسی پیدا کرده و از آن استفاده کند.

۵ واقعیت درباره ذهن آگاهی

ذهن آگاهی مبهم یا عجیب و غریب نیست. بلکه موردی آشنا برای ماست زیرا این همان کاری است که بسیاری از مواقع بدون آنکه بدانیم آن را انجام میدهیم.
ذهن آگاهی کاری نیست که تصمیم بگیریم یکروزه آن را انجام دهیم. بلکه در حال حاضر ما ظرفیت حضور داریم و نیازی نیست که کسی که هستیم را تغییر دهیم. بلکه باید این خصوصیات ذاتی را با روشهای ساده ای که به طور علمی ثابت شده اند به نفع خود و اطرافیانمان چه در محل کار و چه در جمع خانواده و دوستان پرورش دهیم.
در ذهن آگاهی نیازی به تغییرخودتان ندارید. راه حل هایی که از ما می خواهند که آن چه هستیم را تغییر داده و به چیزی که نیستیم ، تبدیل شویم؛ بارها و بارها شکست خورده اند. ذهن آگاهی بهترین مارا شناخته و همان را پرورش میدهد.

ذهن آگاهی توانایی آن را دارد که به یک پدیده اجتماعی تحول پذیر تبدیل شود. این بدان معنیست که هرکس می تواند آن را انجام دهد. زیرا تمرینات ذهن آگاهی ، خصوصیات کلی انسان را پرورش می دهند و احتیاجی به تغییر افراد ندارند. یادگیری آن آسان است و همه می توانند از آن استفاده کنند.
ذهن آگاهی به نوعی میتواند روشی برای زندگی باشد. باعث آگاهی و مراقبت از ذهن شده و استرس بی مورد را کاهش دهد. و به بهتر شدن زندگیمان کمک کند. علم و تجربه هردو فواید مثبت ذهن آگاهی را برای سلامتی ، شادی ، کار و روابط ثابت کرده اند.

علاوه بر ذهن آگاهی میتوانید با استفاده از تست‌های شخصیت‌شناسی خود را بیشتر بشناسید.

ذهن آگاهی در ذهن شما نیست

وقتی درمورد ذهن آگاهی و مراقبه صحبت میکنیم ، شاید گمان کنید که قرار است در فکرمان تغییراتی به وجود آوریم و یا شاید آگاهی ذهنیمان را افزایش دهیم! اما اینطور نیست. در واقع با اینکار میخواهیم درمورد آنچه در سرمان اتفاق می افتد کاری انجام داده و در سازماندهی و آرامش به آن کمک کنیم. تا جسممان کیسه ی مفیدی برای ذهنمان باشد!

مراقبه از بدن شروع شده و با آن نیز پایان می یابد. با صرف زمان برای توجه به مکانی که در آن هستیم و هرآنچه در آن وجود دارد شروع میکنیم و سپس با آگاهی از بدن آن را ادامه میدهیم.

این عمل می تواند باعث آرامش شود ، چرا که بدن ما دارای ریتم های درونی ایست که در صورتی که این فرصت را برای آنها محیا کنیم به بدن کمک می کنند تا به آرامش برسد.

تمرین های ذهن آگاهی

درست است که ذهن آگاهی امری ذاتی است ، اما می توان از طریق تکنیک های اثبات شده آن را پرورش داد. تمرین هایی مانند:

نشستن ، راه رفتن ، ایستادن و تحرک در حال حرکت (همچنین ممکن است دراز بکشید اما اغلب منجر به خواب می شود) ؛
وارد کردن مکث های کوتاهی به زندگی روزمره
ادغام تمرین مدیتیشن با سایر فعالیت ها مانند یوگا یا ورزش

مراحل تمرین ذهن آگاهی

در مرحله ی اول مکان مناسبی برای نشستن پیدا کنید. این مکان میتواند یک صندلی ، یک بالش مراقبه ، یک نیمکت پارک یا … باشد. مهم این است که در جایگاهی ثابت و محکم قرار بگیرید.

اگر روی صندلی نشسته اید بهتر است پاهایتان با زمین تماس داشته باشد و به صورت معلق در هوا قرار نگیرد.

اگر روی بالشتک قرار دارید بهتر است پاهایتان را دراز کرده یا چهارزانو بنشینید.

سعی کنید بالاتنه خود را صاف کنید اما به آن فشار نیاورید.

کمر را صاف کرده و راحت باشید.

در قسمت سر و شانه نیزراحتی شما مهم است. بگذارید بدنتان فرمی که با آن راحت است را پیدا کند.

بازوهایتان را موازی بالاتنه قرار داده و بگذارید دست ها روی قسمت بالایی پاها بیفتند.

چانه خود را کمی رها کرده و بگذارید نگاهتان به آرامی به سمت پایین بیفتد. اگر احساس نیاز کردید، اجازه دهید پلک هایتان پایین بیایند.

هنگام مراقبه لزومی به بستن چشم های خود ندارید. پس هر طور چشمانتان از شما میخواهند، همانطور عمل کنید.

برای مدتی در همان حالت باقی بمانید. سعی کنید عمیق و شمرده نفس بکشید و همه ی توجه خود را به نفس هایتان معطوف کنید.

به نفس کشیدن ادامه دهید و سعی کنید با نفس هایتان آرامش را به درون خود هدایت کنید.

در این زمان ذهنتان بارها سعی بر پرش و پرواز به سوی فکر های متفاوت میکند اما به آن توجهی نکرده و تلاش کنید ذهنتان را روی نفس کشیدن و هدایت نیروهای مثبت و آرامش به درونتان بازگردانید.

اصلا به خودتان سخت نگیرید، و ذهنتان را به خاطر پرش های پی در پی قضاوت نکنید، مانند یک مادر پس از هر بار شیطنت دست او را گرفته و به راهتان ادامه دهید.

تمرین و تکرار باعث میشود برای مدت زمان بیشتری بتوانید ذهنتان را کنار خود نگه داشته و جسم و ذهن را در زمان و مکان واحدی با یکدیگر قرار دهید.

فواید تمرین ذهن آگاهی:

وقتی هوشیار باشیم:

استرس را کاهش می دهیم
عملکرد را افزایش می دهیم
بینش و آگاهی کسب می کنیم
و توجه خود را به بهزیستی دیگران افزایش می دهیم.

مراقبه ذهن آگاهی زمانی را در زندگی به ما می دهد که می توانیم قضاوت را به حالت تعلیق درآورده و کنجکاوی خود در مورد عملکرد ذهن را از بین ببریم و با گرمی و مهربانی به خود و دیگران نزدیک شویم.

سخن آخر

ذهن آگاهی تمرینیست برای کاهش مشغله های فکری، اضطراب، استرس وسواس های ذهنی و فکر کردن های مداوم به اتفاقاتی که شاید هرگز قرار نیست رخ دهند.

ذهن ما دائم در گذشته و آینده سیر میکند و این باعث میشود علاوه بر دغدغه‌های اکنون، پشیمانی یا حسرت دیروز و نگرانی فردا نیز به آن اضافه شده و توده‌ای از فکرهای مختلف به آن هجوم آورند که این هجوم بازدهی آن را کاهش میدهد.

با مراقبه و ذهن آگاهی خلاقیت، تمرکز، منطق و بازدهی فکری شما افزایش یافته و میتوانید عملکرد بهتری در همه ی مراحل زندگی خود داشته باشید؛ چرا که ذهنتان باز و آزاد است و میتواند مولد چیزهای جدید باشد یا مشکلات را راحت تر تجزیه و تحلیل کند. با این تمرین ۱۰ دقیقه در هر روز ذهنتان را برای روبرویی با اتفاقات آماده تر کنید.