یکی از مطالعات ناسا نشان می‌دهد کارکنان خسته‌ای که دوست صمیمی در محیط کار دارند و باهم به مأموریت رفته‌اند، نسبت به کارکنان پرانرژی که پیش از این باهم به مأموریت نرفته‌اند و دوست صمیمی در محیط کار ندارند، اشتباهات کمتری را در شرایط تحت فشار مرتکب می‌شوند؛ درنتیجه، داشتن دوستان صمیمی در محیط کار، می‌تواند بر فعالیت کاری شما تأثیر شگرفی داشته باشد و اشتباهاتتان را در پروژه‌ها کاهش دهد.
شاید این پدیده، بدین دلیل رخ می‌دهد که شما و دوستانتان به درک متقابلی از یکدیگر رسیده‌اید که این پدیده از بروز اشتباهات بعدی جلوگیری می‌کند یا باعث می‌شود در مواقع نیاز اشتباهات یکدیگر را پوشش دهید. یکی از مؤثرترین راهکارها برای تشکیل تیمی موفق، برقراری روابط سالم با همکاران است. روابط سالم می‌تواند زیربنای محکمی از اعتمادبه‌نفس را برای متخصصانی که باید برای دست‌یابی به اهداف سازمان، به شکل گروهی کار کنند، فراهم کند. اعضایی از گروه که رابطه‌ی خوبی با یکدیگر دارند، به عنوان جزئی از تیم باهم همکاری می‌کنند و به دیگری احترام می‌گذارند و سیستم‌های حمایتی مفیدی را تشکیل می دهند که میزان کیفیت کار نهایی، تعامل و انگیزه‌ی کارکنان را افزایش می‌دهد.
دوستی، امری مسری است؛ دوستی همکارها با یکدیگر می‌تواند حس اعتماد را در محیط کار تقویت کند. فرد با درک بهتر شخصیت، انگیزه‌ها و دیدگاه‌های همکارانش به احتمال زیاد می‌تواند به آن‌ها و خروجی کارشان اعتماد کند. فرد می‌تواند به همکارانش تکیه کند، اطمینان داشته باشد که آن‌ها نیز تأمین منافع گروه را در ذهن دارند و سطح بالاتری از راحتی را در هنگام کار با آن‌ها تجربه خواهد کرد. در این صورت، سایر اعضای گروه نیز به‌مرور، بیشتر احساس راحتی می‌کنند.
داشتن دوست صمیمی در محیط کار چقدر مهم و ضروری است؟
مطالعات ریسرچ گیت درباره داشتن دوست صمیمی در محیط کار نشان می‌دهد که درصد کمی از افراد، اشخاص حاضر در محیط کاری خود را به‌عنوان دوست صمیمی قبول می‌کنند. معمولا، افراد تمایل ندارند که آخر هفته خود را با همکارانشان سپری کنند یا بعد از کار با آن‌ها بیرون بروند و به‌طور قطع، بسیاری از افراد دوست ندارند با همکارانشان به مسافرت بروند یا با آن‌ها در ارتباط باشند. اما داشتن یک دوست و رفیق در محیط کار برای شما می‌تواند مفید باشد. البته به شرط رعایت موارد کلیدی مهم.
اغلب افراد حرفه‌ای برای روابط کاری خود محدودیت‌های خاصی را تعیین می‌کنند. اما برخی از آنان نیز روابط دوستانه‌تری با دیگران دارند. ازطرفی، توانایی برقراری روابط دوستانه با همکاران به زمینه‌ی کاری، تعداد اعضای گروه، فرهنگ سازمان و سلیقه‌ی شخصی فرد نیز وابسته است. با اینکه حفظ روابط دوستانه در محیط حرفه‌ای، به‌خصوص برای افرادی که ترجیح می‌دهند مرز بین کار و زندگی شخصی‌شان کاملا مشخص باشد، چالش‌برانگیز است، اما داشتن دوست صمیمی در محیط کار مزایا و معایب مهمی را نیز در پی دارد.
مطلب مرتبط: حدومرزهای صمیمیت در محیط کار؛ بررسی مزایا، معایب ارتباط صمیمانه با کارمندان
۱۱ مزیت داشتن دوست صمیمی در محیط کار
۱ـ افزایش اعتماد بین کارکنان
۲ـ افزایش مشارکت و همکاری
۳ـ کاهش استرس و فشار کاری
۴ـ بهبود مهارت‌های ارتباطی
۵ـ افزایش سطح بهره‌وری
۶ـ افزایش رضایت شغلی
۷ـ افزایش سلامتی جسمی و روانی
یکی از مطالعات جدید نشان می‌دهد که نداشتن دوستان صمیمی، خطر بیماری‌های قلبی – عروقی را افزایش می‌دهد. اگر از تفکر داشتن یک یا دو دوست صمیمی در محیط کاری طفره رفته‌اید، برای حفظ سلامتی خود به تعامل با دیگران نیاز دارید؛ همچنین همان‌طور که پیش از این گفته شد، دوستی تأثیر بسیار مهمی بر سلامت روان افراد دارد.
در گذر زمان، مطالعات مختلفی به بررسی جنبه‌های متفاوت تأثیر داشتن دوست صمیمی در محیط کار بر کار و فعالیت حرفه‌ای پرداخته‌اند. تمامی این داده‌ها نشان از این دارند که داشتن دوستان صمیمی، خروجی خارق‌العاده‌ای برای کارکنان و سازمان‌ها دارند؛ در مورد شرکت‌ها، سودآوری افزایش پیدا می‌کند و رخدادهای ایمنی نیز کاهش می‌یابند؛ درباره کارکنان نیز ریسک‌های بیشتری را می‌پذیرند، نوآوری بیشتری را از خود نشان می‌دهند و در داخل شرکت پیشرفت می‌کنند و درنهایت تجارب منفی آن‌ها نیز کم می‌شود.
۸ـ تقویت کار تیمی
هنگامی که تیم همکاری موفقیت‌آمیزی دارد، نتایج قابل‌توجهی را به دست می‌آورد و به والاترین اهداف سازمانی خود می‌رسد. توانایی یکپارچه‌سازی دیدگاه‌ها، دانش و مهارت‌های مختلف در محیط کار اهمیت بسیار بالایی دارد. بااین‌حال، تعداد زیادی از سازمان‌ها به علت عدم سرمایه‌گذاری در تشکیل تیم، با کمبود میزان همکاری مواجه می‌شوند. کارمندان نیز درنهایت، نبود حس اعتماد و نرخ بالای رقابت ناسالم را تجربه می‌کنند. رفتار دوستانه با همکاران فرصت‌های بیشتری را برای همکاری فراهم می‌کند و از میزان تنش کار در کنار یکدیگر می‌کاهد. کارکنانی که دوست صمیمی در محیط کار خود دارند بهتر می‌توانند با تبادل نظر، تجربه و تخصصشان را در اختیار دیگری قرار دهند و با یکدیگر کار کنند.
مطلب مرتبط: چرا در کار تیمی شکست می‌خوریم؟
۹ـ کاهش تعداد اشتباهات با داشتن دوست صمیمی در محیط کار
افرادی که با همکارانشان روابط دوستانه برقرار می‌کنند، به ارائه‌ی کمک در مواقع نیاز تمایل بیشتری نشان می‌دهند. وقتی با همکارانتان رابطه خوبی دارید، اگر به کمکشان نیاز داشته باشید، برایتان سنگ تمام خواهند گذاشت. (مثلا اگر خرابکاری کرده باشید و باید به سرعت جمعش کنید، به کمکت خواهند آمد و کارهایی انجام خواهند داد که حداقل خارج از محدوده وظایفشان است). به‌‌علاوه، شما را بیشتر باور خواهند داشت حتی اگر شواهد کافی برای اثبات حرفتان نداشته باشید. با اتخاذ این رویکرد، خواهید دید که افراد به سرعت به شما پاسخ خواهند داد و اگر آغوش شما را باز ببینند، برای طرح سؤالاتشان سراغتان خواهند آمد.
۱۰ـ ایجاد سیستم پشتیبانی مناسب
هر کسی برای زندگی شخصی و حرفه‌ای خود، به سیستم پشتیبانی مناسبی نیاز دارد؛ این موضوع برای موفقیت افراد ضرورت دارد، زیرا داشتن دوستان صمیمی که بتوانید روی آن‌ها حساب کنید، می‌تواند از انجام اقدامات غیرمنطقی یا احمقانه از جانب شما که موفقیت حرفه‌ای‌تان را در معرض خطر قرار می‌دهند، جلوگیری کنند. مهم نیست که این سیستم پشتیبانی، یک نفر باشد یا گروهی از همکارانتان؛ فقط کافی است که افرادی را در اطرافتان داشته باشید که به شما و زندگی حرفه‌ای‌تان اهمیت می‌دهند و این یکی از مهم‌ترین مزایای داشتن دوست صمیمی در محیط کار است.
مطلب مرتبط: ۵ توصیه برای زوج‌هایی که همکار هستند.
۱۱ـ دسترسی به اطلاعات بیشتر و سریع‌تر
علاوه بر این‌ها، احتمالا اطلاعاتی خارج از کانال‌‌های رسمی به گوشتان خواهد رسید، مثلا «شغلی که مدت‌ها دنبالش بودید، الان برایش به دنبال نیرو هستند» یا «کیسی قبلا با مدیر جدید کار می‌کرده و به من گفته که او چه تیپ آدمی است و چه قلقی دارد» یا «انگار قرار است فصل بعد، هزینه پارکینگ‌‌ها را اضافه کنند.» دانستن این موارد بسیار مفید است نباید آن‌ها را دست‌کم گرفت. اگر با افراد، دیالوگ‌‌های غیررسمی نداشته باشید، هرگز در جریان این اطلاعات قرار نخواهید گرفت. ازجمله مزایای رسمی این قبیل ارتباطات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: وقتی کارمندها شما را بشناسند و دوستتان داشته باشند، هر فرصتی مناسب شما پیش بیاید، سراغتان خواهند آمد، مثلا برای رهبری یک پروژه یا معرفی شما برای یک جایگاه شغلی. پس داشتن دوست صمیمی در محیط کار را جدی بگیرید.
داشتن دوست صمیمی در محیط کار چه معایبی را به دنبال دارد؟
همان‌طور که دوستی در محیط کار مزایا و محاسنی دارد معایب جدی را هم می‌تواند به همراه داشته باشد که اگر اصول و حدود را رعایت نکنید گریبان شما را خواهد گرفت.
۱ـ رقابت ناسالم بین همکاران به وجود می‌آید.
ممکن است برخی از محیط‌های کاری بسته به فرهنگ، نوع صنعت و فرصت‌های پیشرفت در سازمان موردنظر رقابتی باشند. در چنین محیط‌هایی، حفظ دوستی نزدیک با همکاران چالش‌برانگیز می‌شود. هنگامی که فردی برای کسب پاداش، کمیسیون یا ارتقای شغلی با دوستانش در محل کار رقابت می‌کند، نسبت به زمانی که رقبایش را از نزدیک نمی‌شناسد، اضطراب بیشتری را تجربه می‌کند. با اینکه معمولا در روابط کاری سالم، اعضای تیم موفقیت یکدیگر را جشن می‌گیرند، اما این مسئله در تمام مواقع صادق نیست، به‌ویژه برای کارکنان جاه‌طلبی که به دنبال رقابت هستند. با حفظ فاصله با همکاران می‌توان از بروز چنین تجاربی جلوگیری کرد.
مطلب مرتبط: آیا ایجاد رقابت بین کارکنان،سازمان را به موفقیت نزدیک می‌کند؟
۲ـ افزایش حواس‌پرتی
با اینکه برخی از دوستیهای بین همکاران میزان تعامل آن‌ها را با محیط کارشان افزایش می‌دهد، امکان دارد که برخی دیگر از این روابط، میزان این تعامل را کاهش دهد و در توانایی تکمیل وظایف روزانه‌ی کارکنان خلل ایجاد کنند. فعالیت‌هایی مانند گفت‌وگو، شوخی یا هواخوری با یکدیگر می‌توانند برای مدتی روند کار را مختل و داشتن تمرکز برای انجام وظایف را برای افراد دشوار سازد. بنابراین هنگام برقراری روابط دوستانه در محیط کار، تعیین مرز و حفظ احترام به نیازهای شغلی یکدیگر بسیار مهم است. داشتن دوست صمیمی در محیط کار اصولی دارد که باید رعایت کنید وگرنه بیشتر از مزایا، معایب آن را تجربه خواهید کرد.
۳ـ کاهش بازخوردهای سازنده
افراد هنگام دوستی با همکارانشان، به‌طور کلی بازخوردهای سازنده‌ی کمتری را از آنان دریافت می‌کنند. به این علت که برای کسانی که باهم دوست هستند، انتقاد و ارزیابی بدون تعصب در اغلب مواقع دشوار است. ازاین‌رو، داشتن دوست صمیمی در محیط کاری ممکن است توانایی تشخیص زمینه‌هایی را که نیازمند بهبود هستند را کاهش دهد و بر روند توسعه‌ی حرفه‌ای و دست‌یابی به درجات بالاتر نیز اثر منفی بگذارد.
یادمان باشد دوست خوب بزرگترین حامی و البته بزرگترین منتقد ماست. برای جلوگیری از بروز این اتفاق، اگر افراد بتوانند به همکاران خود اطمینان دهند که با دریافت انتقاد سازنده مشکلی ندارند، می‌توانند در کنار اولویت قرار دادن رشد حرفه‌ای، به دوستیهای خود نیز ادامه دهند.
مطلب مرتبط: ۱۲ روش ارائه بازخورد مؤثر به کارکنان برای افزایش بهره‌وری آن‌ها
۴ـ از بین رفتن تعادل بین کار و زندگی خصوصی
تمام افراد باید میان کار و زندگی تعادل سالمی را برقرار کنند تا بتوانند زمان کافی را برای زندگی شخصی و حرفه‌ای خود اختصاص دهند. ایجاد نوعی حس تعادل به بهبود سلامت روان، تمرکز و رضایت شغلی کمک می‌کند. با اینکه تشکیل روابط دوستانه در محیط کار به روش‌های مختلفی در زندگی اشخاص تأثیر مثبت می‌گذارد، اما تعیین مرزهایی را که از اختلاط کار و زندگی شخصی جلوگیری می‌کنند را دشوار می‌کند. برای مثال هنگامی‌که افراد در تعطیلات آخر هفته با دوست صمیمی خود در محیط کار ملاقات می‌کنند، به احتمال زیاد درباره‌ی مسائل مربوط به کار نیز گفت‌وگو می‌کنند.
۵ـ خدشه دار شدن حریم خصوصی افراد
بسیاری از کارکنان حرفه‌ای، حفظ حریم خصوصی در زندگی شخصی‌شان را مهم می‌دانند. برخی از کارکنان فعالیت‌های خارج از محیط کارشان را افشا نمی‌کنند تا از تعاملات معذب کننده اجتناب شود. ولی ممکن است هنگام دوستی با همکاران، حفظ این سطح از حریم خصوصی امکان‌پذیر نباشد.باتوجه به وجود صفحات شخصی افراد در فضاهای مجازی، این کار سخت‌تر نیز می‌شود. معمولا همکارانی که رابطه‌ی دوستانه دارند، یکدیگر را در شبکه‌های مجازی مختلف دنبال می‌کنند. با این کار هر دو طرف به جزئیات خصوصی زندگی فرد مقابل دسترسی بیشتری پیدا می‌کنند. درنتیجه، افراد باید هنگام برقراری روابط دوستانه، این مسئله را در نظر بگیرند که حفظ حریم خصوصی در محیط کاری تا چه حد برایشان اهمیت دارد.
۶ـ کم‌رنگ شدن رفتار حرفه‌ای در محیط کار
معمولا روابط دوستانه در محیط کار میزان خویشتن‌داری و محدودیت‌ها را کاهش می‌دهد و ازاین‌رو، احتمال بروز معاشرت‌های غیرحرفه‌ای افزایش می‌یابد. در برخی از صنایع، حفظ رفتار حرفه‌ای برای کارکنان الزامی است.برای مثال، در مشاغلی که در آن‌ها با مشتریان به‌طور مستقیم ارتباط برقرار می‌شود، کارکنان باید با یکدیگر با احترام رفتار کنند تا تجربه‌ای مثبت و ارزشمند را برای مشتریان رقم بزنند. شاید چشم‌پوشی از دوستی با همکاران برای فردی که در چنین شرایطی کار می‌کند یا برای رفتار حرفه‌ای اهمیت قائل است، انتخاب بهتری باشد. با این حال اگر فرد به هر دلیلی ترجیح می‌دهد روابط دوستانه‌ای با همکارانش داشته باشد، باید درباره‌ی حفظ رفتار حرفه‌ای، به‌ویژه در موقعیت‌های خاص، قاطعانه عمل کند.
مطلب مرتبط: چگونه در محیط کار بی‌حاشیه باشیم؟
۷ـ افشا شدن اسرار خصوصی افراد و سازمان
این طبیعی است که وقتی شما با افرادی دوست هستید به راحتی سفره دلتان را برایشان باز کنید و تمام اسرار خصوصی خود را برای آن‌ها بازگو نمایید. اما در فضایی که کار می کنید اوضاع کاملا متفاوت است. این مورد فراتر از استاندارد صمیمیت در محیط کار است. شما نباید اسرار کاری مربوط به جایگاه خود را با فرد دیگری حتی در آن سازمان در میان بگذارید یا حتی اسرار زندگی شخصی خود را نباید با همکارانتان به اشتراک بگذارید.
باید در نظر داشته باشید که بعضی افراد در محیط کاری ممکن است برای ضربه زدن به موقعیت شما از روی حسادت به شما نزدیک شوند، پس به راحتی اسرار خود را به دیگران نگویید، حتّی اگر از وفاداری افراد مطمئن هستید و آن‌ها دوست صمیمی شما در محیط کار هستند.
سخن آخر
داشتن دوست صمیمی در محیط کار شمشیری دولبه است که اگر اصول آن را رعایت نکنید تاوان سنگینی پس خواهید داد. به عنوان کسی که در محیط‌های کاری از ۱۶ سالگی کار کرده به شما می‌گویم که موضوع بیشتر درباره صمیمیت و گرمای رابطه است، نه دوستی. اگر دوست پیدا کردن در محیط کار در یک سر طیف باشد و در سوی دیگر آن، اجتناب از دوستی، میان این دو، یک حد وسطی وجود دارد. این حد وسط، خونگرمی و رفتار دوستانه است.
لازم نیست پس از پایان روز کاری حتما با همکاران وقت بگذرانید یا برای شام به خانه‌‌شان بروید، اما می‌توانید با آن‌ها شوخی کنید، درباره گربه‌تان یا سریالی که می‌‌بینید صحبت کنید، یا به اتفاقی که در جلسه افتاد، بخندید. اگر نه، با آن‌ها رابطه گرم و محبت‌آمیز برقرار کنید. بسیاری از مردم واقعا نمی‌توانند این حد وسط را پیدا کنند. این چیزی است که مردم به آن، «دوستان محل کار» می‌گویند. چنین رویکردی نسبت به کار مزایای بسیاری دارد. از همه بدیهی‌‌تر این است که ساعاتی که در محل کار می‌‌گذرانید برایتان خوشایندتر می‌شود. به این ترتیب از روابطتان با افرادی که کل روز با آن‌ها سروکار دارید، لذت خواهید برد و کیفیت زندگیتان ارتقا خواهد یافت. به‌‌علاوه، زندگیتان راحت‌‌تر و کارتان، بهتر خواهد شد.
لازم نیست برای بهره‌‌گیری از این مزایا، حتما دوستیهای عمیق برقرار کنید. کافی است رفتار گرم و دوستانه داشته باشید. مثل همیشه قطبینو برای بهبود روابط کار و زندگی در کنار شماست. از ما بپرسید.
