شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در موقعیتی قرار بگیرید که کف دستهایتان عرق کرده، صورتتان سرخ شده، صدایتان میلرزد و دهانتان خشک است. احتمالا با دائم در ذهن پاسخهایی را که برای مصاحبه از قبل آماده کردید را مرور میکنید. حتی شاید جواب درست را به سوال مورد نظر نمیدهید، مغزتان قفل شده است و توانایی فکر کردن برای پاسخ به سوالات را ندارد. پاهایتان را مدام تکان میدهید. تپشِ قلبِ شدید و دلدردی که حتی دلیلش را هم نمیدانید. بله درست است این علایم یک فرد مضطرب است که در شرایطی قرار گرفته که کنترل آن همه علایم برایش سخت است. دلیل آن چیست؟ چرا در مصاحبه های شغلی برای بسیاری از متقاضیان مشکلاتی از این دست به وجود می آید؟ چگونه استرس مصاحبه کاری را مهار کنیم؟
دکتر تامر چانسکی نویسندهی کتاب «خودت را از شر استرس خلاص کن» میگوید: وقتی ما در شرایطی با استرس بالا مثل مصاحبه شغلی هستیم، مغزمان توانایی تشخیص این موقعیت را ندارد و کمکی به آرامش و خونسرد شدن ما نمیکند، همچنین توانایی تبدیل شرایط تهدید به حمله را ندارد. بدنمان هم تجربهای مشابه دارد و واکنشهای غیرعادی و نامناسب بیشماری را از خود بروز میدهد.
بهدست آوردن شغل، بهخصوص شغلی که بسیار برای آن تلاش کرده و مورد علاقهتان است، بهطور مستقیم بر شادی و ارزشهای شخصی شما اثرگذار است. اما به این موضوع توجه کردهاید که با وجود استرس در مصاحبه کاری ممکن است همه چیز را از دست بدهید؟ با ما همراه باشید تا با ۱۰ راهکار بر استرس مصاحبه کاری غلبه کنید. اگر مصاحبه شما در شرایط کرونا آنلاین بود حتما مقاله ” نکات مصاحبه آنلاین” را مطالعه کنید.
لازم نیست سؤال و جواب های احتمالی مصاحبه را حفظ کنید اما سعی کنید دربارهی نکات مهمی که باید بگویید مطمئن شوید و به انتقال پیامی که میخواهید بدهید فکر کنید. گاهی اوقات استرس مصاحبه و نگرانی، تفکر و تمرکز بر سؤالات مصاحبه را سخت و غیر ممکن میکند و شما را فردی کمتوان و بدون تمرکز نشان میدهد.
بنابراین تمرین بیشتر باعث آمادگی بیشتر و در نتیجه نشان دهنده ی مهارت بیشتر شماست. در صورتی که استرس باعث لرزیدن صدایتان میشود، با تمرین زیاد برای انجام یک مصاحبهی عالی آماده می شوید. تمرین کردن جلوی آینه باعث میشود تا به وضعیت نشستن، ارتباط چشمی و حالات صورت خود آگاه بوده و در صورت وجود مشکل آن را اصلاح کنید.
در زمان مناسب برسید:
هرچه زودتر به مکان مصاحبه برسید آرامش بیشتری ذخیره میکنید و قادر خواهید بود تا افکار خود را جمعبندی کنید، چند نفس عمیق بکشید و تمرکز خود را بر توانایی هایتان معطوف کنید. همچنین فراموش نکنید که این مصاحبه تنها یک گفتوگو برای تعیین تناسب شما و سازمان با یکدیگر است و نه بیشتر. با زودتر رسیدن میتوانید استرس مصاحبه را برای خود کمتر کنید.
برخی عوامل را نادیده بگیرید:
به همه عوامل توجه نکنید و جزئیات را نادیده بگیرید، قبل از انجام مصاحبه عوامل زیادی وجود دارد که میتواند شما را مضطرب کند، پس تا جایی که ممکن است آنها را نادیده بگیرید.
برای مثال اگر نمیدانید در روز مصاحبه طبق چه اصولی لباس بپوشید، لازم نیست وقت زیادی را برای فکر کردن و لباس عوض کردن های متعدد تلف کنید و موجی از استرس را به خود وارد کنید، با یک تماس به بخش منابع انسانی شرکت مورد نظرتان و پرسش راجع به نحوهی پوشش انتخاب بهتری داشته باشید.
مصاحبهکننده دشمن شما نیست:
درست است که شخص مصاحبه کننده هنوز دوستتان محسوب نمیشود اما در نظر گرفتن او به عنوان دشمن آدرنالین شما را بالا برده و منجر به افزایش استرس شما میشود.
مصاحبهکننده فقط قصد دارد شما را بیشتر بشناسد، پس او را به عنوان یک انسان ببینید و نه ماشینی که قرار است شما را رد کند. به این فکر کنید که آنها به مهارتها و تواناییهای شما در شرکت نیاز دارند. این امر باعث ایجاد آرامش در وجودتان میشود.
به مصاحبه ساده بنگرید:
وقتی انجام مصاحبه برای شما مشکل است به آن به عنوان یک صحبت معمولی و نه یک مصاحبه شغلی نگاه کنید. یک گفتوگوی ساده بین دو نفر که مایلند یکدیگر را بیشتر بشناسند و به این نتیجه برسند که آیا برای کار کردن با یکدیگر مناسب هستند یا نه.
همیشه یادتان باشد که مصاحبهکننده هم ممکن است استرس داشته باشد پس هنگام ورود لبخند فراموش نشود تا هر دو طرف احساس آرامش بیشتری کنند.
طبیعی باشید و خود را بیقرار نشان ندهید:
میتوانید با صاف کردن شانههای خود در وضعیت بهتری قرار بگیرید. به علاوه سعی کنید قوز نکنید و صاف بنشینید در این صورت صدای طبیعی و رساتری را از خود به گوش طرف مقابل میرسانید. حتی اگر از درون آشفته و بیقرار هستید سعی کنید ظاهر را حفظ کرده و از خود اعتماد به نفس نشان دهید.
همهی افراد در درجات استرس مصاحبه یکسان نیستند اما مهم این است که بتوان میزان شدت آن را کاهش و خود را فردی آرام و به دور از تنش، اضطراب و استرس به دیگران نشان داد. استرس و اضطراب نباید در میزان آرامش و عادی بودنتان تاثیر بگذارد.
اعتماد به نفس داشته باشید:
بهتر است قبل از مصاحبه خود را در حال پاسخ به سؤالات تصور کنید، بهنحوی که با جوابهای واضح و مختصر و با دانش بالایتان راجع به شرکت، باعث تحت تأثیر قرار گرفتن مصاحبهکننده شدهاید. در صورتی که دچار لرزش دست یا پا شدهاید، سعی کنید آن را از دید مصاحبهکننده پنهان کنید یا اگر صدایتان میلرزد چند نفس عمیق بکشید تا آرامش را به خود باز گردانید. یک لبخند طبیعی بر لبهای خود بیاورید. حتما با وجود دلیل خاصی شما به مصاحبه دعوت شدهاید. شرکت تحت تأثیر رزومه ی شما قرار گرفته و فکر میکند شاید شما برای شرکت مناسب باشید. همیشه تواناییها، مهارتها، موفقیتهایتان و اینکه چرا بهترین فرد برای این شغل هستید را به خود یادآوری کنید.
بر نقاط قوت خود تمرکز کنید:
همیشه استرس راهی دارد تا بهترین آدمها را افرادی فاقد صلاحیت و بازنده نشان بدهد. اما هیچچیز مثل داشتن هدف، ترس و استرس را از بین نمیبرد. همچنین بر نقاط قوتی که قصد انتقال آنها به مصاحبهکننده را دارید، متمرکز شوید.
برای خواندنِ ذهنِ مصاحبهکننده و اینکه در حال فکر کردن به چه چیزی راجع به شماست، تلاش نکنید و فقط بر روی پاسخهای مطمئن و قوی خود تمرکز کنید.
زمان را به نفع خود نگهدارید:
زمانی که کسی استرس دارد، نفسهایش سریع و کمعمق میشود. چند دم و بازدم کامل و عمیق، اکسیژن بیشتری را وارد خونتان کرده و آرامبخشی طبیعی است، همچنین به بهتر فکر کردن شما نیز کمک میکند.
اگر سؤالی از شما پرسیده شد که جوابش را نمیدانستید، با یک مکث کوتاه، افکار خود را منظم کرده و به جواب که حدس میزنید درست است، فکر کنید.
حتی میتوانید در صورت لزوم یادداشتهای کوتاهی نیز از افکار خود بردارید و سپس پاسخ بدهید، تا کارفرما تحت تأثیر قرار بگیرد. در حالیکه ترس و هیجان واکنشهای فیزیولوژیکی ایجاد میکند اما گیج نشوید، مدام به یاد بیاورید که همان اندازه که مصاحبه میتواند استراسزا باشد، هیجانانگیز نیز خواهد بود.
اشتباهات نیز اتفاق می افتند آن را بپذیرید!
هیچ کارفرمایی به دنبال افراد عالی و بینقص نیست، کارفرمایان به دنبال افراد انعطافپذیر هستند. ایدهآلگرایی کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشید و به کارفرمای آینده ی خود این که شما بهترین گزینه هستید را نشان بدهید. اگر بتوانید در مصاحبه شغلی این کار را انجام دهید، در کارتان نی بهترین عملکرد را خواهید داشت.
سخن آخر
این را بدانید که لازم نیست برای یک مصاحبه شغلی فشار زیادی به خود وارد کنید. همیشه به این فکر کنید که نباید همهی تخممرغها را در یک سبد قرار داد. اگر این تنها شغل و مصاحبهی موجود برای شماست، داشتن استرس زیاد تا حدی قابل قبول است. اما قابل قبول بودن با قابل درک بودن آن برای مصاحبه کننده متفاوت است ، و استرس و اضطراب فقط شمارا از شغل مورد نظرتان دور میکند ، پس همواره به این نکته فکر کنید که اگر به هر دلیلی در مصاحبه قبول نشدید حتما شغل دیگری برایتان وجود دارد و قرار نیست دنیا به آخر برسد و شما برای همیشه بدون شغل باقی بمانید!