علل عدم استخدام یکی از بزرگ‌ترین دغدغههای فارغالتحصیلان دانشگاهها است. شاید حالت ایده آل و تصور آرمانی اکثر ما بعد از اتمام دوران تحصیلی این بوده که بلافاصله بعد از دانشگاه، جذب بازار کار شویم و شغل مناسب خودمان را پیدا کنیم. اما چرا باگذشت سالها از فارغ‌التحصیل شدن، هنوز جایی استخدام نشدهایم؟ چرا هر بار در مصاحبه‌های شغلی رد می‌شویم؟ و چرا حتی باوجود رزومه کاری خوب، هنوز جذب بازار کسب‌وکار نشدهایم؟ و هر بار با پاسخهای کلیشهای و تکراری از طرف صاحبان کسب‌وکار روبرو می‌شویم؟ و همواره در حال کلنجار رفتن با این سؤالهای پر چالش هستیم که کجای مسیر اشتباه کردم؟ آیا به‌اندازه‌ی کافی خوب نبودم؟ چطور می‌توانم بالاخره در جایی استخدام شوم؟ در این مقاله سعی داریم تا پاسخ این سؤالات را پیدا کنیم و علل عدم استخدام را از جنبه‌های گوناگون بررسی نماییم.
آیا علل عدم استخدام را می‌توان کنترل کرد؟
شاید برای شما هم پیش‌آمده که برای استخدام در شغلی درخواست داده، یا در مصاحبه شغلی شرکت کنید و علیرغم اینکه همه‌چیز در ظاهر خیلی خوب پیش رفته است، قبول نشدهاید. دلایل متعددی برای عدم استخدام شما وجود دارد. در این قسمت مقاله سعی داریم آن دسته از علل عدم استخدام را که می‌توانید کنترل کنید، بررسی کنیم.
اگر برای شغلی که به نظر شما مناسب است درخواست داده و احساس میکنید که وجود هر یک از موارد زیر ممکن است در مصاحبه یا روند استخدام شما تأثیر منفی داشته باشد، پیشنهاد میکنیم درباره آن تجدیدنظر کنید و به‌سرعت آن را تغییر دهید.
عدم توجه به‌تناسب شغل و شخصیت
عدم داشتن توانایی لازم برای آن سمت شغلی و فقدان تناسب شغل با تیپ شخصیتی و تخصص شما یکی از مهم‌ترین علل عدم استخدام است. در دنیای پررقابت کسب‌وکار، افرادی انتخاب میشوند که توانایی، تخصص و مهارت‌های لازم برای کار را داشته باشند. به کمک تستهای رفتارشناسی و شخصیت شناسی مثل تست دیسک یا تست هالند می‌توانید متناسب با تیپ شخصیتی خودتان با انواع مشاغلی که مناسب شما هستند، آشنا شوید و بهترین گزینههای شغلی را متناسب با تخصص و تواناییهای خود انتخاب کنید.
شغل متناسب با تیپ شخصیتی شما چیست؟ جهت دریافت پاسخ، کلیک کنید.
عدم داشتن مهارت و آمادگیهای اولیه و لازم برای مصاحبه‌ی شغلی
داشتن مهارت و رعایت اصول اولیه در هنگام مصاحبه بسیار اهمیت دارد. مانند به‌موقع رسیدن، رفتار مؤدبانه، آراستگی و پوشش مناسب، تماس چشمی مؤثر، نحوه نشستن صحیح، خاموش بودن تلفن همراه، زبان بدن مناسب، نگرش مثبت، آرامش، اعتمادبه‌نفس بالا، بیان واضح و صادقانه و بدون غلو و پرحرفی، کنترل هیجانها، و پرسیدن سؤالهای مناسب همگی شانس شما را برای تصاحب آن جایگاه شغلی به طرز چشمگیری افزایش می‌دهند.
عدم برخورداری از هوش هیجانی بالا
بی‌تعارف بگوییم هوش هیجانی پایین جزء اولین و اساسی‌ترین علل عدم استخدام به شمار می‌رود. هوش هیجانی بالا به معنای درک انگیزه‌ی رفتارهای خود و دیگران و استفاده درست از اطلاعات در تعاملات اجتماعی با همکاران و مشتریان است. هوش هیجانی باعث میشود نسبت به خود، نقاط قوت و ضعفتان، انگیزه‌ها و ارزشها و تأثیری که بر روی دیگران می‌گذارید، آگاهی پیدا کنید. همچنین کمک میکند تکانه‌ها و هیجانهای مختل‌کننده و مزاحم را کنترل کنید. به همین دلیل سازمانها همواره به دنبال افرادی با هوش هیجانی بالا هستند.
جهت ورود به تست هوش هیجانی و سنجش هوش هیجانی خود کلیک کنید.
عدم داشتن شبکه ارتباطی مؤثر و سازنده
امروزه داشتن یک شبکه ارتباطی خوب درون سازمان، مزیت و امتیاز بزرگی برای موفقیت در استخدام است. با ایجاد شبکه ارتباطی از طریق فضای حقیقی یا مجازی، دیگران شناخت مطلوبی از شما و تخصص شما پیدا می‌کنند و میتوانند اطلاعات مثبت و مفیدی درباره‌ی شما به سازمان انتقال بدهند. درنتیجه شانس شما را برای تصاحب شغل موردنظرتان افزایش می‌دهند.
یکی دیگر از علل عدم استخدام نداشتن علاقه نسبت به آن شغل است
نحوه‌ی ورود به اتاق مصاحبه، نگرش مثبت و میزان اطلاعات شما درباره سازمان یا آن جایگاه شغلی، این را نشان میدهد که شما چقدر علاقه‌مند به حضور در آن سازمان هستید. این برداشت از رفتار شما ممکن است واقعی یا اشتباه باشد. درهرحال مانعی برای استخدام شماست. زیرا علاقه باعث میشود شما با دقت و اشتیاق بیشتری به کار بپردازید. پس قطعا برای هر سازمانی فاکتور علاقه بسیار مهم است.
عدم داشتن رزومه‌ی مناسب و مهارت‌های لازم برای نوشتن یک رزومه‌ی پروپیمان
اساسا نداشتن یک رزومه‌ی خوب و عدم برخورداری از مهارت‌های لازم برای نوشتن آن جزء آن دسته از علل عدم استخدامی است که طعم آن را اغلب افراد چشیده‌اند. فرایند استخدام برای افراد زیادی نگران‌کننده است. اما نداشتن رزومه‌ی مناسب یا عدم اطلاع از مهارت‌های رزومه نویسی باعث ایجاد اضطراب میشود و اعتمادبه‌نفس را به‌شدت کاهش میدهد.
راه‌حل آن است که قبل از مصاحبه مهارت‌های لازم را یاد بگیرید و رزومه‌ی تأثیرگذاری برای خود تهیه کنید. در این مسیر شک نکنید که ما شما را تنها نخواهیم گذاشت. چراکه هر آنچه برای نوشتن یک رزومه‌ی موفق نیاز دارید را در مقاله‌ی زیر برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم تا با خیال راحت برای نوشتن آن اقدام کنید.
پیشنهاد: مطالعه مقاله نکات مهم در نوشتن رزومه
یکی از دلایل رایج عدم استخدام بی‌دقتی در پر کردن فرم درخواست استخدام است
صاحبان کسب‌وکار قبل از اینکه به شما وقت مصاحبه بدهند، فرم درخواست شما را بررسی می‌کنند. اینکه درخواست شغل را درست داده باشید، اطلاعات فرم درخواست را کامل و بدون غلط املایی نوشته باشید. یا اینکه چه کسانی را به‌عنوان معرف نام‌برده باشید و میزان حقوق درخواستی خود را منطقی مطرح کرده باشید، در نتیجه‌ی استخدام شما بسیار مهم هستند.
پیشنهاد: مطالعه مقاله بخش های مهم رزومه که در نگاه اول بیشتر مورد توجه کارفرما قرار میگیرد.
اگر دانشجو هستید یا تازه فارغ‌التحصیل شدهاید، بهتر است دورههای کارورزی و کارگاههای مهارت‌آموزی را بگذرانید. اگر پیشینه شغلی دارید، بهتر است دلایل استعفا و ترک شغلتان قانع‌کننده باشند. به‌نحوی‌که تضمین‌کننده‌ی ثبات شما در شغل جدید شود.
حتی اگر در تمام مراحل فوق به‌خوبی عمل کنید؛ علل عدم استخدام ممکن است چندان هم قابل‌کنترل نباشد. پس ناامید نشوید.
پیشنهاد: مطالعه مقاله شغل مناسب دانشجویان چیست؟ چرا باید در دوران دانشجویی کار کنیم؟
برخی از علل عدم استخدام که تحت کنترل شما نیستند!
گاهی علل عدم استخدام خارج از کنترل است. ممکن است یکی از دلایل زیر درباره عدم استخدام شما صادق باشد. پس با دقت بخوانید:
رقیب شما فرد شایسته‌تری برای آن سمت شغلی است
اینکه در تمام موارد و مهارتهایی که در قسمت بالا عنوان شد خوب باشید، کافی نیست. زیرا همیشه افرادی بهتر از شما در لیست قرار دارند. گاهی نیز ترجیح با انتخاب فردی است که توسط کارمندان سازمان معرفی میشود و حتی گاهی انتخاب فرد موردنظر، از بین کارمندان فعلی در سازمانها صورت میگیرد. زیرا کم ریسک‌تر است و شناخت بهتری از تواناییها، شخصیت و اخلاق کاری او دارند.
تأثیر عاطفی متقابل یکی دیگر از شایع‌ترین علل عدم استخدام است
تأثیر عاطفی متقابل، به این معنا است که چقدر از طرف افرادی که با شما مصاحبه می‌کنند، موردقبول واقع شوید. یا به زبان عامیانه مصاحبه‌کنندگان چقدر با شما حال کنند؟ زیرا برای حضور و همکاری در آن شغل، تأثیرگذاری و نحوه‌ی تعامل شما با این افراد باید در اولویت باشد.
سازمانها مدام در حال تغییر هستند. گاهی سازمان توانایی تأمین بودجه یک جایگاه شغلی جدید را ندارد. درنتیجه تصمیم گرفته میشود آن فرصت شغلی حذف یا تبدیل به یک شغل سطح پایینتر شود. حتی ممکن است کسب‌وکار آن‌ها رشد قابل‌توجهی داشته باشد درنتیجه به سطح بالاتری از آن شغل نیاز پیدا کنند. می‌بینید این‌گونه از دلایل عدم استخدام هرگز تحت کنترل شما نیستند و نمی‌توان با آن‌ها مقابله کرد.
عدم تطابق با فرهنگ سازمان
داشتن تطابق فرهنگی افراد به‌اندازه مهارت در استخدام اهمیت دارد. عدم تطابق با فرهنگ سازمانی به معنای این است که با دست غیرتخصصی خود شروع به نوشتن کنید. ماهرترین افراد هم اگر در محیط نامناسبی قرار گیرند بازدهی مناسبی نخواهند داشت.
یکی از جالب‌ترین علل عدم استخدام، عدم تناسب بین توانمندی کارمند و نیاز سازمان است
شاید غیرمنطقی باشد، اما بسیاری از سازمانها، افراد را به خاطر سابقه‌ی کاری بسیار خوب یا مدرک تحصیلی بالایی که دارند نمی‌پذیرند. سازمانها به دنبال افرادی هستند که برای تصاحب سمتهای شغلی بالاتر تلاش کنند و مدام در حال رشد و ارتقای خود باشند.
توجه داشته باشید که علل عدم استخدام بسیار زیاد دیگری علاوه بر موارد ذکرشده، ممکن است فرآیند مصاحبه‌ی شما را تحت تأثیر قرار دهند. موارد مطرح‌شده تنها گوشه‌ای از رایج‌ترین علل عدم استخدام هستند.
سخن آخر
رد شدن در مصاحبه استخدامی پایان ماجرا نیست. نمودار موفقیت شغلی خط صافی با شیب تند از پایین به بالا نیست. بلکه پر از پستی‌وبلندی است. شما حق دارید، بعد از رد شدن در مصاحبه شغلی ناراحت شوید ولی نباید در لاک ناراحتی خود سردرگم بمانید. زیرا فقط کسانی به شغل رؤیایی خود میرسند که ابتدا خودشان و شغل مناسب خودشان را بشناسند و با وجود شکستهای پی‌درپی ناامید نشوند و از اشتباهات خود درس بگیرند و همچنان به تلاش خود ادامه دهند. درنتیجه باید علل عدم استخدام خود را از جوانب مختلف بررسی کنید و خود را درگیر عواملی که خارج از کنترل هستند، نکنید. بلکه به عوامل قابل‌کنترل مثل تهیه‌ی رزومه کاری حرفهای و کسب مهارت‌های لازم بپردازید.
