تمامی مدیران و صاحبان کسبوکارها میدانند که استخدام تنها یک واژه نیست. بلکه یک فرآیند بسیار جدی و مهم در حفظ و پایداری چهارچوب کسبوکارشان است. اگر شما هم صاحب کسبوکاری هستید، قطعا هنگام استخدام نیروی جدید این سؤالات در ذهن شما به وجود آمده است که بهترین شخص برای کار در سمت موردنظرتان باید چه شرایط و چه تیپ شخصیتی داشته باشد؟ و چگونه میتوانید افراد متقاضی را ازنظر شخصیت شناسی مورد ارزیابی قرار دهید؟ اما اگر شما یک فرد آگاه و مدیر کاربلدی باشید بهتر میدانید که نباید تأثیر تستهای شخصیت شناسی مثل تست نئو و تست MBTI در استخدام را نادیده بگیرید.
فرآیند استخدام امری بسیار مهم است و یک اشتباه در این فرآیند ممکن است پیامدهای منفی بسیار زیادی برای سازمان و حتی شخص استخدام شونده داشته باشد. فرقی نمیکند که شما بهعنوان فرد استخدام شونده به مصاحبه استخدامی میروید یا بهعنوان مدیری که میخواهید شخصی را استخدام کنید. نکتهی حائز اهمیت این است که بدانید با چه تیپ شخصیتی در حال صحبت کردن هستید؟ فکر میکنید از چه طریقی میتوانید مطمئن شوید که انتخاب درستی برای استخدام داشتهاید؟
اینجاست که پای تستهای شخصیت شناسی مثل تست MBTI در استخدام سازمان ها و جلسات مصاحبه کشیده میشود. تستی که بهراحتی این را به کارفرما القا میکند که آیا انتخاب درستی داشته یا نه؟
فرآیند استخدام یعنی چه؟
در یک تعریف کلی میتوان گفت استخدام به کار گرفته شدن توسط کارفرما به شغلی است که در آن تخصص دارید و در قبال آن حقوقی دریافت خواهید کرد. درواقع میتوان گفت به توافقی که بین کارفرما و شخص جویای کار انجام میگیرد و درنهایت منجر به شروع کار نیروی متخصص میشود استخدام میگویند. استخدام ممکن است بهصورت رسمی و قراردادی در ادارات دولتی و غیردولتی انجام گیرد. اما آنچه این مورد را تعیین میکند نظام حاکم بر جامعه است. استخدام انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
انواع استخدام
استخدام رسمی
استخدام رسمی در ادارات دولتی یا سازمانهای مربوط به این ادارات انجام میگیرد. درواقع میتوان گفت کارمندی که یک شغل را در موقعیت کاری دوازدهگانه داشته باشد بر طبق قانون ۵ استخدام، استخدام رسمی شده است. برای این نوع استخدام باید در آزمون مربوط به استخدام رسمی کشوری قبولشده و چندین مرحله مصاحبه گذرانده شود. استخدام رسمی خود به دو نوع کوتاهمدت و دائم تقسیم میشود.
استخدام پیمانی
استخدام پیمانی مربوط به بند ۶ قانون استخدامی است که در آن قرارداد بهصورت موقت و برای مدتزمان محدود بسته میشود. برخی از دستگاههای دولتی برای واگذاری پستهای موقت خود استخدام پیمانی را در نظر میگیرند. استخدام پیمانی در سازمانهای دولتی بین دستگاه دولتی و داوطلبین امور پیمانی و جدا از قانون کار منعقد میشود.
استخدام قراردادی
استخدام قراردادی اصولا در سازمانهای غیردولتی و خصوصی انجام میگیرد. حداقل مدتزمان برای این نوع قرارداد یک سال بوده و حقوق و بیمه به کارمند بر اساس قانون کار داده میشود. اصولا در این نوع سازمانها گزینشهای خاصی انجام میگیرد. در اغلب اوقات تستهای روانشناسی و منابع انسانی بهمنظور ارزیابی دقیق استفاده میشود. در سالهای اخیر بهقدری این قبیل تستها جای خود را در فرآیند استخدام بازکردهاند که دیگر نمیتوان تأثیر آنها را نادیده گرفت.
چرا باید از تست MBTI در استخدام استفاده کنیم؟
ازآنجاییکه تیپهای شخصیتی بسیار زیادی وجود دارند و هرکدام برای موقعیتهای شغلی مختص به خود مناسب هستند. درنتیجه کار کردن در مشاغلی که تناسب چندانی با تیپ شخصیتی فرد ندارند، میتواند برای خود فرد و سازمان نوعی ضرر محسوب شود. اما چطور یک مدیر میتواند تیپ شخصیتی افرادی که برای مصاحبهی کاری اقدام میکنند را تشخیص دهد؟ چطور میتواند اطمینان حاصل کند شخصی که میخواهد استخدامش کند، کارمند مناسبی برای سمت موردنظر است؟
اینکه شخصی که جویای کار است بتواند شناخت کافی از تیپ شخصیتی خود داشته باشد و بداند که چه شغلهایی مناسب اوست نکتهای بسیار حائز اهمیت است. هر شخصی در طول زندگی خود ممکن است اشتباهاتی از قبیل انتخاب نادرست شغل و محیط کاری داشته باشد. اما چه چیزی سبب این اشتباه شده است؟ کجای انتخاب این فرد اشکال دارد؟ و چه دلیلی میتواند وجود داشته باشد که فرد بهراحتی از شغل خود دل سرد شود و به فکر کنارهگیری بیفتد؟
دلیل اثرگذاری فوقالعادهی تست MBTI در استخدام دقیقا پاسخ دادن به تکتک سؤالات بالا است. نتایج این تست میتوانند به بهترین نحو ممکن تمام ابهامات ذهنی شما را در رابطه با فرآیند استخدام برطرف کنند. در کنار بررسی رزومهی کاری و سوابق تحصیلی و شغلی اگر میخواهید از روشی میانبر برای مطمئن شدن از درست بودن تصمیمتان استفاده کنید. شک نکنید که تست MBTI میتواند گزینهی مناسبی باشد.
تست شخصیتشناسی MBTI:
تناسب شغل و شخصیت تا چه حد فرآیند استخدام موفق را تضمین میکند؟
همانطور که در ابتدا گفته شد مسئله استخدام، مسئلهای بسیار مهم برای هر سازمانی است که میتواند به طرز قابلتوجهی روند پیشبرد اهداف سازمان را تحت تأثیر قرار دهد. اما اینکه این تحت تأثیر قرار دادن مثبت باشد یا منفی کاملا بستگی به ابزارها و اصولی دارد که در فرآیند استخدام پیاده میکنید.
اگر خاطرتان باشد گفتیم که تیپهای شخصیتی متفاوتی وجود دارند که میتوانند نتیجهی استخدام را به شکل متفاوتی رقم بزنند. درنتیجه یکی از فاکتورهایی که مدیران استخدامی در هنگام مصاحبه کاری باید مدنظر قرار دهند توجه به تیپ شخصیتی است. اینکه بدانید با هر تیپ شخصیتی چگونه مصاحبه کنید و کدام جایگاه شغلی با آنها در تناسب است شما را سریعتر به اهداف سازمان میرساند.
بدیهی است که عوامل متعددی در تحقق استخدام موفق نقش دارند. اما نتایج آمارها این روزها نشان میدهند که تناسب شغل و شخصیت به میزان چشمگیری تعیینکنندهی کیفیت عملکرد و بقای افراد در سازمان است. اگر تمایل دارید که از سایر فاکتورهای تأثیرگذار در استخدام موفق اطلاعات مفیدی به دست آورید بدانید که ما در مقالهی “فرآیند استخدامهای موفق در سازمانها چگونهاند؟ چه تاثیری بر موفقیت سازمان دارند؟” بهطور کامل تأثیرات مثبتی که یک استخدام موفق میتواند در افزایش بهرهوری و کیفیت عملکرد سازمان داشته باشد را بررسی کردهایم. پیشنهاد میکنیم حتما مطالعه کنید.
نقش تست MBTI در استخدام موفق
اما برویم سراغ اصل مطلب و ببینیم که تست MBTI در استخدام موفق تا چه میزان و به چه نحوی میتواند تأثیرگذار باشد؟
در ادامه با چند مثال به بررسی برخی از تیپهای شخصیتی میپردازیم تا با جزئیات بیشتری به اهمیت موضوع پی ببرید:
تیپ شخصیتی ISFP
یکی از کاربردهای تست MBTI در استخدام این است که با شناخت جزئیات هر تیپ شخصیتی میتوانید دریابید که کدام تیپ بیشترین تناسب را با جایگاه شغلی مدنظر شما دارد. بهطور مثال افراد متعلق به تیپ ISFP اصولا برونگرا هستند و بهصورت اجتماعی و پرجنبوجوش و جوش در اجتماع حضور دارند. از کمال، کاوش و نتیجه مثبت لذت میبرند. اصولا افراد دارای تیپ شخصیتی ISFP در محیط کاری خود، کارها را طبق برنامهریزی انجام میدهند و خودمختار هستند. این افراد در مشاغلی مانند کتابداری، کار درمانگری، باستانشناسی، دامپزشکی، عینکسازی و مشاغلی از این قبیل میتوانند بدرخشند.
تیپ شخصیتی ENTP
افراد با این نوع تیپ شخصیتی ممکن است در موقعیتهای اجتماعی نتوانند عملکرد موفقی داشته باشند. ولی درعینحال بسیار منطقی، عینی، باهوش و آگاه هستند. داشتن تیپ شخصیتی ENTP این امکان را به شخص میدهد که گزینهی مناسبی برای کارآفرینی باشد و کارهای مفهومی را در پیش بگیرد. اگر بخواهیم تعدادی از مشاغل مناسب برای این نوع تیپ شخصیتی را مثال بزنیم میتوانیم به وکالت، برنامهریز مالی، کپی رایتر، روانشناسی و مشاغلی از این قبیل اشارهکنیم.
تیپ شخصیتی ISTJ
زمانی میتوانیم بگوییم که یک شخص دارای تیپ شخصیتی ISTJ است که این فرد جدی، رسمی و علاقهمند به سنتها باشد. این افراد اصولا ساکت و جزئی گرا هستند و خواستار تنظیم قوانینی در محیط کاری خود هستند. حسابداری، مدیریت زنجیره تأمین، دندانپزشکی و مشاغلی از این قبیل بهترین گزینه برای این نوع افراد هستند.
تیپ شخصیتی INFJ
افراد ایدئالگرا اصولا دارای تیپ شخصیتی INFJ هستند. این افراد به هیچچیزی نگاه سطحی ندارند و لبریز از تخیل، خلاقیت و ایدههای گوناگون هستند. تأثیر تست MBTI در استخدام زمانی مشخص میشود که به مدیران استخدامی میگوید بهترین محیط کاری برای این نوع تیپ شخصیتی، محیط کاری آرام و دوستانه است. بنابراین این افراد میتوانند در مشاغلی همچون مشاوره، دانشمندی، نویسندگی و کتابداری موفق باشند.
تیپ شخصیتی ESFJ
افراد دارای این نوع تیپ شخصیتی جز افراد اجتماعی هستند و از سازماندهی لذت میبرند. افراد با تیپ شخصیتیESFJ اصولا به سراغ مشاغلی میروند که نیازمند سازماندهی و ایجاد نظم هستند.
این افراد در فهمیدن زبان بدن بسیار قهارند و به نیازهای دیگران توجه خاصی نشان میدهند. بهترین شغل برای افراد با این نوع تیپ شخصیتی مدیر دفتر بودن، روانشناس بودن، محقق پزشکی بودن و مواردی از این قبیل است.
سخن نهایی
استخدام تنها یک واژه نیست بلکه یک پروسهی بسیار جدی و مهم در حفظ و پایداری چهارچوب کسبوکار است. شناخت تیپ شخصیتی کمک بسیار بزرگی درنتیجه بخش بودن انتخاب کارمند از طرف کارفرما، و انتخاب شغل توسط افراد میکند.
ما در این نوشته با شما در ارتباط با استخدام و انواع تیپهای شخصیتی صحبت کردیم. همچنین گفتیم که اثرگذاری فوقالعادهی تست MBTI در استخدام نباید نادیده گرفته شود و هر مدیری بهتر است در گزینش و ارزیابی خود این نکته را مدنظر قرار دهد. استفاده از این تست در راستای انتخاب درست افراد در جایگاههای شغلی مناسب امری بسیار مفید در مسیر تحقق اهداف سازمان است.