حتما شما هم بیل گیتس را می‌شناسید و داستان موفقیت‌های او را می‌دانید. اما کمتر کسی از شکست‌ها و سختی‌هایی که او پشت سر گذاشته است، اطلاع دارد. بیل گیتس دانشجوی اخراجی دانشگاه هاروارد بود. او با تأسیس کمپانی Traf-O-Data در همان ابتدای راه با شکست بزرگی مواجه شد. اما این شکست نتوانست جلوی پیشرفت او را بگیرد و با تأسیس شرکت مایکروسافت یک امپراطوری عظیم را تأسیس نمود. بیل گیتس و امثال او نمونه‌ی بارز تلاش دائمی و کسب موفقیت در شرایط سخت هستند. آن‌ها نشان دادند که شکست مقدمه‌ی پیروزی است و نباید با هر سختی پا پس کشید.
واقعیت امر این است که همه‌ی کسب‌وکارها همیشه موفق نبوده و نیستند. ممکن است هر فرد، سازمان و کسب‌وکاری با شکست مواجه شود. اما نکته‌ی مهم این است که آن‌ها چگونه با این مسئله برخورد کنند؟ چطور برخی کسب‌وکارها در شرایط سخت رشد می‌کنند و برخی دیگر ورشکست می‌شوند؟ راز موفقیت آن‌ها چیست؟ چه ویژگی‌هایی پیروزی کسب‌وکارها را تضمین می‌کند؟
چه کسانی شکست را به پیروزی تبدیل می‌کنند؟
موفقیت یا شکست هر کسب‌وکاری، منوط به عملکرد کارکنان یا سرمایه‌ی انسانی مشغول در آن است. مدیران و اعضای تشکیل دهنده‌ی هر کسب‌وکار تعیین می‌کنند که مواجهه با شکست چه عواقبی برای سیستم داشته باشد. افرادی که تاریخ‌ساز بوده‌اند، پا را فراتر گذاشته و از شکست به‌عنوان پلی به‌سوی موفقیت استفاده کرده‌اند. این افراد همان اسطوره‌ها و الگوهای من و شما هستند که هزاران بار شکست خورده اما دوباره به پا خواسته‌اند. این چنین نام کسب‌وکار خود را جاودانه کرده و موفقیت در شرایط سخت را رقم زده‌اند.
اما این افراد چه خصوصیات و ویژگی‌هایی دارند؟ چه چیز آن‌ها را نسبت به سایرین متمایز می‌کند؟ موفقیت در شرایط سخت به چه عواملی بستگی دارد؟
شکست در زندگی هر کسی وجود دارد. شکست عشقی، شکست در ازدواج، شکست تحصیلی و… . اما شاید سخت‌ترین آنان شکست در کسب‌وکار باشد. زمانی‌که ماه‌ها یا حتی سال‌ها زحمات شما نابود شده و به بن‌بست می‌رسید، هم از لحاظ روحی و هم از لحاظ مالی خود را بازنده می‌بینید. کسانی مجددا در این راه قد علم کرده و به مسیر ادامه می‌دهند که با تقویت نقاط عطف شخصیتی‌شان و بهبود نقاط قابل بهبود خود را برای رویارویی با هر چالشی آماده کرده‌اند.
برای شناخت این خصوصیات می‌توانید به یکی از تست‌های شخصیت شناسی معتبر رجوع کنید. تست شخصیت شناسی MBTI افراد را به ۱۶ تیپ شخصیتی تقسیم می‌کند که در ادامه ترجیحات شخصیتی بارز این تیپ‌ها را برای کسب موفقیت در شرایط سخت را باهم مرور می‌کنیم.
شجاعت
افرادی موفقیت در شرایط سخت را رقم می‌زنند که شجاعت روبه‌رو شدن با آن را داشته باشند. این افراد جسور بوده و با هر شکست از درون خرد نمی‌شوند. افرادی با تیپ شخصیتی ENTJ شجاعت شروع کار و حرکت به سوی هدف را در وجود خود دارند.
انعطاف‌پذیری
خیلی مهم است که در شرایط بحرانی یا مقابله با شکست، آن را به‌عنوان شرایط پیش‌رو بپذیرید. کسانی که این ویژگی را در وجودشان دارند، به مسیر خود ادامه می‌دهند و هیچ‌چیز آن‌ها را متوقف نمی‌کند. افرادی با تیپ شخصیتی INTP، ISTP، ENTP و ESTP جزء این دسته از افراد هستند.
خلاقیت
خلاقیت همان چیزی است که کسب‌وکارها تحت هرشرایطی به آن احتیاج دارند. این مهارت در زمان مواجهه با شکست اهمیت بالاتری نیز پیدا می‌کند. شما باید توانایی حل خلاقانه‌ی امور را داشته باشید تا راهی یافته و خود را نجات دهید. INTP ها، ENTJ ها و ESTP ها جزء تیپ‌های شخصیتی خلاق هستند.
ریسک‌پذیری
زمانی‌که با شکست در کسب‌وکار خود روبه‌رو می‌شوید، باید توانایی ریسک‌پذیری بالایی داشته باشید تا از مهلکه بگریزید. ریسک‌پذیری منطقی به شما کمک می‌کند تا موقعیت‌های ناب را تشخیص داده و جسارت پا نهادن در راه جدید را داشته باشید درغیر این صورت فرصت‌های خود را از دست داده و پیشرفتی نخواهید داشت. تیپ‌های شخصیتی INTP، ISTP، ENTP و ESTP از ویژگی شخصیتی ریسک‌پذیری بهره‌مند هستند.
مطلب مرتبط: چرا ما از ریسک‌پذیری می‌ترسیم؟
شما جزء کدام تیپ شخصیتی هستید؟ آیا می‌توانید موفقیت در شرایط سخت را محقق کنید؟ خودتان و ترجیحات شخصیتی خود را می‌شناسید؟
ورود به تست شخصیت شناسی MBTI
کدام کسب‌وکارها به موفقیت در شرایط سخت می‌رسند؟
بازار تجارت مانند یک دریای مواج است و هرلحظه ممکن است کسب‌وکارها با شرایط بحرانی یا بن بست مواجه شوند. این شرایط برای همه یکسان است و راه گریزی از آن نیست. اما مهم این است که چطور بتوانید از شکست، موفقیت بسازید. حال که احتمال شکست تحت هرشرایطی وجود دارد، کسب‌وکارها باید ترفندهایی را برای خلاصی از این شرایط بیاموزند. چراکه در موقعیت‌های بحرانی زمانی برای آموزش و تمرین وجود ندارد و تنها فرصت عمل به آموزش‌های قبلی است.
۱ـ کسب‌وکارهای موفق با واقعیت روبه‌رو می‌شوند، اما امید خود را از دست نمی‌دهند
شما می‌توانید هم‌زمان که در شرایط سختی قرار دارید، امیدوار نیز باشید. به‌عنوان مثال در زمان همه‌گیری ویروس کرونا، همه در شرایط سختی قرار داشتند اما امیدوار بودند که این شرایط نیز تمام می‌شود و دوباره عزیزانشان را می‌بینند. کسب‌وکارهای موفق نیز در مواجهه با شکست بدون تحریف واقعیت یا انکار آن را می‌پذیرند اما امید خود را از دست نداده و به‌دنبال راه‌حل می‌گردند. مهم‌ترین مسئله نیز همین است که شکست یا موفقیت کسب‌وکارها را رقم میزند. امید داشتن به بهبود اوضاع یا قبول شکست؟
مطلب مرتبط: مهم‌ترین چالش‌هایی که ممکن است در کسب‌وکار خود با آن‌ها مواجه شوید
۲ـ کسب‌وکارهایی که در شرایط سخت رشد می‌کنند، در مواقع بحرانی واکنش‌های درستی نشان می‌دهند
کسب‌وکارهایی که در شرایط سخت رشد می‌کنند، از افرادی تشکیل شده‌اند که احساسات خود را درک کرده و آن را مدیریت می‌کنند. این افراد در شرایط بحرانی، مواجهه با شکست و موقعیت‌های حساس، به‌راحتی خود را کنترل کرده و درصدد رفع مشکل برمی‌آیند. در این صورت است که کل سیستم از بحران عبور کرده و موفقیت در شرایط سخت حاصل می‌شود.
البته شناخت احساسات و نوع رفتار افراد به‌سادگی بیان آن نیست. این کار نیاز به آگاهی، آموزش و تمرین دارد. در قدم اول شما باید از واکنش‌های رفتاری خود آگاهی پیدا کنید و بعد برای بهبود یا تقویت آن قدم بردارید.
۳ـ برنامه‌ریزی حتی در شرایط سخت، رمز موفقیت کسب‌وکارهاست
متأسفانه افراد کمی پس از مواجهه با شکست، به برنامه‌ریزی ادامه می‌دهند. این افراد هربار که در شرایط سختی قرار می‌گیرند، کار را تمام شده می‌دانند. بنابراین نیازی به برنامه‌ریزی برای موفقیت نمی‌بینند. اما کسب‌وکارهای موفق در هرزمان و طی هرشرایطی، برنامه‌ریزی کرده و اهداف خود را مشخص می‌کنند. اگر شما نیز می‌خواهید جزء این کسب‌وکارها باشید، باید حتی در سخت‌ترین شرایط نیز برنامه‌ریزی و تعیین اهداف خود را از یاد نبرید.
مطلب مرتبط: به‌جای تعدیل نیرو در شرایط بحرانی چیکار کنیم؟
۴ـ کسب‌وکارهای موفق از سختی‌ها فرصت جدیدی می‌سازند
هرچند پذیرش و کنار آمدن با شکست می‌تواند دشوار باشد، اما زمان خوبی برای جست‌وجوی نشانه‌هاست. در هر شرایط سختی فرصت‌های جدیدی نیز وجود دارند که با اندکی جست‌وجو و دقت می‌توانید آن‌ها را شناسایی کنید. زمانی‌که بتوانید از دل شکست‌ها فرصت‌های جدیدی بیرون بکشید، موفقیت در شرایط سخت را محقق کرده‌اید.
۵ـ سرعت دادن به فعالیت‌ها همان کاری است که کسب‌وکارهای موفق انجام می‌دهند
اغلب کسب‌وکارها در مواجهه با شکست فعالیت‌های خود را متوقف کرده و همه‌چیز را تمام شده می‌دانند. اما موفقیت در شرایط سخت زمانی محقق می‌شود که شما همچنان به فعالیت خود ادامه دهید و حتی مشتریان جدید پیدا کنید. دراین‌صورت کسب‌وکار شما تحت هرشرایطی به سمت جلو حرکت کرده و با جذب مشتریان جدید، سودآوری بیشتری نیز خواهید داشت.
۶ـ عاقلانه و هوشمندانه ریسک کنید تا موفقیت در شرایط سخت را به‌دست آورید
کمی قبل‌تر اشاره کردیم که ریسک‌پذیری ازجمله ویژگی٬هایی است که افراد و کسب‌وکارها را از شکست نجات می‌دهد. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که انجام هر ریسک و خطری، منطقی نیست. رمز موفقیت کسب‌وکارهای بزرگ، ریسک‌پذیری محتاطانه و هوشمندانه است. در شرایط بحرانی اوضاع به قدر کافی نابسامان هست و تنها تلنگری کوچک لازم است تا همه چیز خراب شود. بنابراین باید بسیار با احتیاط ریسک‌های کاری خود را انجام دهید.
۷ـ هزینه‌های اضافی را کاهش دهید تا از شرایط سخت در امان بمانید
در خلال جنگ جهانی کشور انگلستان با کمبود بودجه مواجه شد. این موضوع به حدی جدی بود که وزارت جنگ را در آستانه‌ی شکست و فروپاشی قرار داد. در این میان با پیشنهاد حذف تنها ۳ دکمه از روی آستین پیراهن سربازان، سرنوشت جنگ تغییر پیدا کرد. ارتش انگلستان به همین سادگی تنها با کاهش هزینه‌های اضافی دکمه‌ی سرآستین سربازان مشکلات مالی خود را کنترل نمود.
این مثال به‌روشنی بیان می‌کند که کنترل هزینه‌ها در شرایط سخت تا چه اندازه در رشد یا شکست کسب‌وکارها مؤثر است. کسب‌وکارها در مواجهه با شکست، دچار بحران‌های مالی نیز می‌شوند که راه نجات از آن تنها مدیریت هزینه‌ها و منابع است.
۸ـ استخدام افراد مناسب، روزنه‌ی امیدی برای عبور از شرایط سخت کسب‌وکارها است
شاید کمی عجیب به‌نظر برسد که چطور می‌توان در زمان‌های بحرانی که بیشتر کسب‌وکارها به فکر تعدیل نیرو هستند، شما به فکر استخدام افراد جدیدی باشید. اما باید بدانید استخدام نیروهای جدید که خلاق بوده و مهارت لازم را داشته باشند، شما را از این بحران نجات می‌دهد. البته به‌شرط آنکه استخدامی حساب‌شده و درست داشته باشید.
مطلب مرتبط: فرآیند استخدام‌های موفق در سازمان‌ها چگونه‌اند؟
۹ـ کسب‌وکارهای موفق، افراد سمی را حذف می‌کنند
مواجهه با شکست به اندازه‌ی کافی سخت و طاقت‌فرسا است. در این میان برخی افراد نیز بر دشواری شرایط دامن‌زده و تحمل آن را سخت‌تر می‌کنند. این افراد درک درستی از شما، استعدادها و توانایی‌هایتان ندارند. آن‌ها اصرار دارند که شرایط تغییری نخواهد کرد و در این میان هیچ کاری از دست شما برنمی‌آید. تسلیم شدن و پا پس کشیدن تنها خواسته‌ی آنان است تا شما را یک بازنده ببینند. پس بهتر است که از این افراد دوری کنید، یعنی همان کاری که کسب‌وکارهای موفق برای کسب موفقیت در شرایط سخت انجام می‌دهند.
مطلب مرتبط: ۱۰ ویژگی آدم‌های سمی؛ چگونه نقش آن‌ها را در زندگی‌تان خنثی کنید؟
۱۰ـ روی هدفتان تمرکز کنید و دیگر هیچ!
در راه موفقیت افراد و کسب‌وکارهای بزرگ یک وجه مشترک وجود دارد و آن تمرکز روی اهداف است. تمامی این افراد و سازمان‌ها افراد سمی و سخنان آنان را دور ریخته و فقط روی توانایی‌های خود تمرکز داشته‌اند. این درست همان چیزی است که باعث می‌شود برخی از کسب‌وکارها در شرایط سخت رشد کنند و برخی دیگر شکست بخورند. اگر شما نیز می‌خواهید کسب‌وکار موفقی داشته باشید یا موفقیت در شرایط سخت را تجربه کنید، باید تنها بر روی هدف خود تمرکز کنید نه هیچ‌چیز دیگری!
پیشنهاد: بحران در سازمان و روش‌های مدیریت بحران در سازمان کدام‌اند؟
در آخر اینکه
موفقیت چیزی نیست که یک شبه و به‌راحتی به دست آید. کسب‌وکارهای موفق نیز به‌آسانی به این درجه از موفقیت نرسیده‌اند. آن‌ها نیز مانند هر سازمان دیگری در شرایط سخت قرار گرفته‌اند، با شکست دست‌وپنجه نرم کرده‌اند و حتی ناامید شده‌اند. اما دست از تلاش نکشیده و به راه خود ادامه داده‌اند. برای شما و کسب‌وکارتان نیز شرایط سخت وجود دارد. تنها باید بتوانید از این شرایط عبور کرده و به راه خود ادامه دهید. امیدواریم نکات این مقاله راهنمای خوبی برای شما در طی کردن این راه پر پیچ‌وخم باشد.
