وقتی صحبت از انجام کارهای تیمی به میان می‌آید، اغلب کسی رغبتی به انجام کارهای گروهی از خود نشان نمی‌دهد و علت را چالش‌های بی‌شمار آن عنوان می‌کند. اما آیا شما خودتان یک همتیمی خوب هستید؟ ویژگی‌های یک همتیمی خوب را می‌دانید؟ با چالش‌های پیش‌رویتان در کار تیمی آشنایی دارید؟ راهکاری برای این چالش‌ها می‌شناسید؟ از اهمیت نقش ویژگی‌های شخصیتی در کارهای تیمی اطلاع دارید؟
اغلب افراد در کارهای تیمی دیگران را مقصر شکست می‌دانند و خود را تبرئه می‌کنند. دلایل مختلفی برای شکست کارهای تیمی وجود دارد. عدم تطابق شخصیتی، عدم وجود فرهنگ کار تیمی، عدم تعهد کاری، رهبری نادرست و… ازجمله مهمترین دلایلی هستند که تیم‌ها را با شکست مواجه می‌کنند. اما باید دید نقش شما در موفقیت و شکست این تیم‌ها چیست؟
در این مقاله سعی داریم چالش‌های کار تیمی و راهکارهای مقابله با آن را بررسی کنیم تا بتوانید یک همتیمی خوب باشید.
چرا کار تیمی برای سازمان‌ها اهمیت دارد؟
سال‌ها پیش نیاکان ما به اهمیت کار تیمی پی بردند. آن‌ها متوجه شدند که انجام کارها به‌صورت گروهی نتایج بهتری به همراه دارد. این قاعده در سازمان‌ها نیز صدق می‌کند. کمپانی‌ها و سازمان‌های بزرگ همان مجموعه‌هایی هستند که کار تیمی را به‌حداعلا رسانده‌اند. درواقع یک گروه خوب پایه و اساس یک سازمان موفق است. ازجمله فواید کار تیمی در سازمان به موارد زیر می‌توان اشاره کرد.
- شکوفایی خلاقیت
- پیدایش ایده‌های جدید
- روند کاری سریع‌تر
- یادگیری مهارت‌های حل مسئله
- افزایش ریسک‌پذیری و…
چالش‌های کار تیمی در سازمان‌ها
کار تیمی همان چیزی است که رؤیا را به واقعیت تبدیل می‌کند و سازمان را به سمت موفقیت سوق می‌دهد. اما گاهی این کار مهم و بودن در جایگاه یک همتیمی خوب به چالش‌برانگیزترین مسئله‌ی سازمان تبدیل می‌شود. هرچه در انجام کارهای گروهی پیچیدگی بیشتری رخ دهد، انجام تمامی امور سازمان نیز دچار پیچیدگی می‌شود.
متأسفانه ما ایرانیان از انجام کارهای تیمی گریزان هستیم. حتی حاضر هستیم سختی کار انفرادی را به جان بخریم اما به‌صورت گروهی کار نکنیم. اینکه این چالش‌ها نمود بیشتری برای ما دارند به عدم آموزش فرهنگ کار تیمی ما بازمی‌گردد. غافل از اینکه به همین دلیل بسیاری از موقعیت‌ها و موفقیت‌ها را از دست داده‌ایم.
مطلب مرتبط: چرا در کار تیمی شکست می‌خوریم؟
۵ مورد از مهمترین چالش‌های پیش روی کار گروهی به شرح زیر هستند:
۱ـ ارتباطات
برقراری ارتباط یکی از مهمترین چالش‌های کار گروهی است. چراکه در خلال این کار اطلاعات و داده‌ها به اشتراک گذاشته می‌شوند، ایده‌های جدید ظهور می‌کنند و خلاقیت شکوفا می‌شود. اگر افراد در این مورد ضعیف عمل کنند، سازمان را فلج کرده‌اند.
۲ـ بازده و کارایی
کار تیمی موفق یعنی توسعه یک سیستم کاری با فعالیت مؤثر و کارایی بالا. به بیان ساده‌تر، هم‌تیمی‌های خوب باید بتوانند یک ساختار منسجم ایجاد کرده و راندمان کاری خود را بالا ببرند. وجود این نظم وابسته به نوع برخورد اعضای تیم با یکدیگر است.
۳ـ پشتیبانی و حمایت
هرکدام از اعضای گروه درگیر مشکلات خود هستند. این مشکلات می‌توانند شخصی یا کاری باشند. بنابراین نیاز است تا در مواقع لزوم توسط هم‌تیمی‌های خوب خود حمایت شوند. ایجاد این فضای تعاملی و حل مشکلات، پیوند اعضا را محکم‌تر کرده و تیمی قوی‌تر می‌سازد.
۴ـ احساس تعهد گروهی
این روزها پیدا کردن یک همتیمی خوب، متعهد و وفادار کار سختی است. عدم وجود این افراد در تیم آفت گروه‌های کاری محسوب می‌شود. درواقع، عدم انجام درست وظایف و از زیر آن در رفتن، تبر زدن به ریشه‌ی یک تیم است.
۵ـ عدم تطابق شخصیتی
خب به مهمترین چالش کارهای تیمی رسیدیم. متأسفانه بسیاری از مدیران به‌تناسب شخصیتی و رفتاری افراد توجه نکرده و آن‌ها را در یک تیم کاری قرار می‌دهند. مسلم است افرادی که زمین تا آسمان باهم تفاوت دارند، نمی‌توانند در کنار هم به‌عنوان هم‌تیمی‌های خوب در مسیر تحقق اهداف تیم عملکرد مطلوبی داشته باشند. یا ممکن است مدل رفتاری فرد با جایگاه شغلی او در تناسب نباشد. چطور می‌توان فردی با ویژگی‌های رهبری را در جایگاه یک کارمند قرار داد و توقع داشت وظایف خود را باانگیزه انجام دهد؟
برای حل این مشکل می‌توان به‌راحتی با انجام تست‌های رفتارشناسی مناسب‌ترین افراد را به‌عنوان همتیمی در کنار یکدیگر قرار داد و تیم‌های کاری حرفه‌ای ایجاد کرد که میزان تعارضات در آن‌ها در کمترین سطح ممکن است.
یکی از بهترین تست‌های رفتارشناسی، تست رفتارشناسی دیسک DISC است که در آزمون‌های استخدامی بیشترین کاربرد را نیز دارد.
۱۵ راهکار مؤثر برای مقابله با چالش‌های کار گروهی
برای انجام کار گروهی چالش‌های مختلفی وجود دارد. برای گذر از این چالش‌ها و تبدیل شدن به یک همتیمی خوب باید راهکارهای مؤثری در چنته داشت تا به موفقیت رسید. در ادامه ۱۵ مورد از این راهکارها را باهم بررسی می‌کنیم.
۱ـ شناخت اهداف و مقاصد مشترک اولین قدم برای موفقیت است
شناخت اهداف و خط‌مشی سازمان، عامل موفقیت یا شکست شما در کارهای تیمی است. سازمان‌هایی موفق هستند که تیم های کاری آنان به‌خوبی مقاصد و اهداف سازمان را درک کرده و در آن جهت گام برمی‌دارند. حال نقش شما به‌عنوان یک همتیمی خوب، شناخت ارزش‌های سازمان و کمک به رشد آن‌ها است.
۲ـ انعطاف‌پذیری، راز موفقیت تیم‌های کاری است
ناسازگاری و اختلاف در همه تیم‌های کاری وجود دارد. مگر می‌شود افرادی با نظرات و ویژگی‌های شخصیتی مختلف دورهم جمع شوند و بینشان اختلاف‌نظر پیش نیاید؟ اما تیم‌های موفق، به دنبال راهی برای حل این تعارضات هستند. هم‌تیمی‌های خوب افرادی هستند که از خود انعطاف نشان داده و تغییرات را می‌پذیرند. البته انعطاف‌پذیری در ویژگی‌های شخصیتی افراد نهادینه شده و می‌توان با تست‌های شخصیت شناسی به آن پی برد تا استخدامی دقیق‌تر داشت.
مطلب مرتبط: از تست دیسک چگونه در فرآیند استخدام استفاده کنیم؟
۳ـ همتیمی خوب از همکاران خود بازخورد می‌خواهد
فیدبک یا بازخورد گرفتن، یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از انجام درست فعالیت‌هاست. شما نیز می‌توانید از اعضای تیم کاری خود بخواهید راجع به عملکرد شما نظر داده تا نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید. این تبادل‌نظر شما را به یک همتیمی خوب تبدیل خواهد کرد.
مطلب مرتبط: اهمیت فیدبک مثبت و نحوه‌ی ارائه‌ی آن به کارکنان
۴ـ گوش شنوا باشید
امروزه مهارت خوب گوش دادن، به یک مهارت فراموش شده، تبدیل شده است. اما باید بدانید که این مهارت می‌تواند در کارهای تیمی از شما یک همتیمی خوب بسازد. اگر فعالانه به صحبت‌های اعضای تیم خود گوش دهید، آن‌ها را به‌خوبی درک کرده، می‌توانید با آن‌ها همدلی کنید و جواب‌هایی عاقلانه برای پرسش‌هایشان بیابید.
۵ـ مثبت، خوش‌بین و آینده‌نگر باشید
مثبت بودن به معنای خواندن آهنگ‌های شاد یا پرحرفی نیست. شما می‌توانید فردی کم‌حرف باشید اما با انرژی مثبت خود تأثیر شگفت‌انگیزی بر روی سایر هم‌تیمی‌هایتان بگذارید. داشتن انرژی مثبت به شما کمک می‌کند در مواقع استرس‌زا به کمک اعضای تیم خود آمده و به آن‌ها آرامش دهید.
همچنین نگرش مثبت موجب می‌شود که از شکست‌ها مأیوس نشده و پرقدرت به مسیر پیش‌رویتان ادامه دهید. این درست همان ویژگی است که یک همتیمی خوب داشته و تیم را به سمت جلو سوق می‌دهد.
۶ـ روحیه همکاری را در خود تقویت کنید
کار تیمی با نشستن در اتاق و بستن در انجام نمی‌شود. همتیمی بودن به معنای همکاری مداوم با دیگر اعضا است. برای انجام این کار باید روحیه‌ی همکاری را در خود تقویت کنید تا به‌عنوان یک همتیمی خوب از شما یاد شود.
۷ـ برای خودتان پاداش در نظر بگیرید
بر اساس تحقیقات علوم اعصاب و روان، پاداش احساس مثبتی در درون مغز ایجاد می‌کند. این احساس مثبت باعث می‌شود با قدرت و انگیزه‌ی بیشتری به فعالیت ادامه دهید. شما می‌توانید برای خود و هم‌تیمی‌هایتان پاداش قرار دهید تا ارزش ایجاد کرده و با انگیزه‌ی بیشتری به سمت موفقیت حرکت کنید.
۸ـ مهارت‌های خود را بشناسید و بر اساس آن‌ها نقش بپذیرید
یک تیم فوتبال را در نظر بگیرید. آیا همه‌ی افراد می‌توانند مهاجم باشند؟ مسلما هر ۱۱ نفر در یک تیم فوتبال نمی‌توانند مهاجم باشند. هر تیمی مانند تیم فوتبال به نقش‌های مختلفی نیاز دارد تا سرانجام به موفقیت برسد. در تیم‌های کاری نیز باید هر فرد بر اساس مهارت‌ها و استعدادهای ذاتی خود مسئولیت بپذیرد تا کارها به‌درستی انجام شوند.
مطلب مرتبط: چگونه استعداد شغلی خود را کشف کنیم؟
۹ـ تنها به فکر خودتان نباشید
متأسفانه اغلب ما با این طرز فکر بزرگ شده‌ایم که به‌جای کمک به دیگران، به فکر موفقیت خود باشیم. این طرز فکر آفت کارهای تیمی است. تغییر این طرز فکر همان تغییری است که رهبران در تیم خود به وجود آورده و شرکت‌های بزرگ را خلق کرده‌اند. در راستای تبدیل شدن به یک همتیمی خوب می‌توانید به اعضای تیم خود کمک کنید تا استعدادهایشان را شناخته و آن‌ها را شکوفا کنند.
۱۰ـ در مواقع لزوم از دیگران کمک بخواهید
انجام همه‌ی کارها به‌صورت انفرادی، یکی از بزرگترین اشتباهاتی است که افراد در کارهای تیمی مرتکب آن می‌شوند. اما اصلا بد نیست که در مواقع لزوم از همکاران خود کمک بگیرید. این کار شما باعث صمیمیت و احساس خوب در محل کارتان می‌شود. حتی به همکاران شما این پیام را می‌رساند که در مواقع ضروری می‌توانند از شما کمک بگیرند.
۱۱ـ بر علایق مشترک خود تمرکز کنید
هم‌تیمی‌هایی با علایق مشترک، روابط محکم‌تر و صمیمی‌تری دارند. این روابط می‌تواند بر عملکرد آن‌ها در محیط کاری نیز تأثیر گذاشته و آن را تقویت کند. شما به‌عنوان یک همتیمی خوب، می‌توانید علایق خود و هم‌تیمی‌هایتان را بررسی کرده و بر روی موارد مشترک آن تمرکز کنید تا روابط محکم‌تری را ایجاد نمایید.
۱۲ـ قابل‌اعتماد باشید
هیچ‌کس دوست ندارد با یک فرد بی‌مسئولیت و بدقول همکار باشد. کار تیمی کامل کردن تکه‌های یک پازل است و هر کس در این راه نقشی خاص دارد. بهترین و مؤثرترین کاری که در این خصوص می‌توانید انجام دهید، عمل کردن به تعهداتتان است تا فردی قابل‌اعتماد لقب بگیرید و یک همتیمی خوب باشید.
۱۳ـ در برقراری ارتباط به‌درستی عمل کنید
یکی از چالش‌برانگیزترین موارد جهت انجام کارهای تیمی، برقراری ارتباط است. اغلب افراد نمی‌توانند با تیم خود ارتباط درست برقرار کنند و بر روی بهره‌وری تیم تأثیر منفی می‌گذارند. افراد یک تیم کاری موفق، به شکلی باز و شفاف ارتباط برقرار کرده و به یکدیگر توجه نشان می‌دهند. وجود این ارتباطات به پیشرفت و پیشبرد امور کمک کرده و موفقیت را به همراه دارد.
۱۴ـ انتقاد کنید و انتقادپذیر باشید
از نشانه‌های یک همتیمی خوب، انتقادپذیری و انتقاد سازنده است. شاید تصور کنید انتقاد کردن کار درستی نیست و باعث رنجش و دلخوری در محیط کار می‌شود. اما اگر اصول انتقاد کردن را بدانید و از آن درست استفاده نمایید، بهبود عملکرد و بهره‌وری بالا را در پی خواهد داشت. در این راستا تلاش کنید اول انتقادپذیری خود را افزایش دهید تا بتوانید راحت‌تر عملکرد دیگران را نقد کنید.
مطلب مرتبط: چگونه به شیوهای مؤثر به انتقاد دیگران پاسخ دهیم؟
۱۵ـ به تیم خود متعهد باشید
تعهد شاید مهمترین چیزی است که برای موفقیت کارهای گروهی به آن نیاز است. فرد متعهد خود را ملزم به یادگیری دائم می‌داند و از هر طریقی به بهبود روند سازمان کمک می‌کند. همچنین این افراد یک همتیمی خوب بوده و در مواقع نیاز یاریگر اعضای تیم خود هستند.
در آخر اینکه
به‌طورکلی در انجام تمامی کارهای تیمی چالش‌هایی وجود دارد. اما آنچه اهمیت دارد چطور گذراندن این چالش‌هاست. چون حرکت‌های بزرگ نیازمند یک ارتش حرفه‌ای هستند که بتوانند پرقدرت به حرکت خود ادامه دهند. امیدواریم با بهره‌گیری از موارد یادشده در این مقاله به یک همتیمی خوب تبدیل شده و پروژه‌هایتان را به بهترین شکل ممکن به سرانجام برسانید.
