این روزها همه‌ی افراد جویای کار برای استخدام در هر سازمان و شرکتی ممکن است با سد بزرگی به نام مصاحبه‌ی شغلی مواجه شوند. مصاحبه‌ی شغلی قدیمی‌ترین روش انتخاب و ارزیابی افراد برای استخدام است که هنوز هم در بسیاری از سازمان‌های معتبر و مطرح دنیا موثق‌ترین راه ورود نیروهای جدید است. مصاحبه‌ی شغلی دیگر به یکی از مهم‌ترین مراحل استخدام در اکثر سازمان‌ها تبدیل‌شده است. نحوه‌ی مصاحبه گری می‌تواند نتیجه‌ی جلسه‌ی مصاحبه را به‌طور کامل عوض کند. اشراف به اصول و تکنیک‌های مصاحبه گری این امکان را برای سازمان فراهم می‌سازد تا شانس بیشتری را برای جذب و استخدام نیروی کار ماهر و متخصص داشته باشد. اما اگر مصاحبه‌گر نتواند به‌خوبی از عهده‌ی آن برآید ممکن است آینده‌ی سازمان را به خطر بیندازد. بنابراین نحوه‌ی نگرش به فرآیند مصاحبه می‌تواند آن را تبدیل به یک مصاحبه‌ی موفق یا بیهوده کند.
توجه داشته باشید که سهل‌انگاری و عدم توجه به ملاحظات مصاحبه و مصاحبه گری موجب انتخاب افراد نامناسب می‌شود که پیامدهای پرهزینه و رنج‌آوری را به سازمان تحمیل می‌کنند. ممکن است کارمند انتخاب‌شده توسط مصاحبه‌گر به‌قدری بد و نالایق باشد که باعث ناراحتی و بی‌اعتمادی مشتریان شود. روحیه و انگیزه‌ی سایر اعضای تیم را خدشه‌دار کند و منابع و سرمایه‌های سازمان را هدر دهد.
اصول مصاحبه گری و اهمیت آن در استخدام موفقیت‌آمیز
آگهی‌های استخدامی را با دقت و هوشمندی تنظیم کنید:
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که بخش عمده‌ای از عملکرد ضعیف کارکنان تازه‌وارد به دلیل انتقال اطلاعات نادرست در فرآیند مصاحبه بوده است. ازاین‌رو چگونگی مصاحبه گری در کیفیت عملکرد کارکنان نقش بسزایی دارد. اطلاعات ارائه‌شده در آگهی‌های استخدامی خالص‌ترین اطلاعاتی هستند که سازمان در خصوص جایگاه شغلی موردنیازش منتشر می‌کند. به همین سبب شرایط احراز شغل باید توسط افراد صاحب صلاحیت تأیید شوند. در تنظیم آگهی‌های استخدامی علاوه بر ذکر صلاحیت‌ها، ویژگی‌های شخصیتی موردنیاز، مسئولیت‌ها و انتظارات به خدمات و امکاناتی که حاضر هستید برای رشد و پیشرفت کارکنان در اختیارشان قرار دهید، اشاره‌کنید.
فرمان جلسه‌ی مصاحبه را به دست بگیرید:
مصاحبه‌گر باید با توجه به اطلاعات اولیه‌ای که از مصاحبه‌شونده در اختیار دارد، هدایت جلسه‌ی مصاحبه را بر عهده بگیرد. چراکه باید در مدت‌زمان محدودی تمام اطلاعات موردنیاز خود را از مصاحبه‌شونده استخراج کند. اگر بخواهیم در این مرحله یک‌راه میانبر به شما معرفی کنیم تا بتوانید فضای جلسه‌ی مصاحبه را برای فرد مصاحبه‌شونده تعدیل کنید و در سریع‌ترین زمان ممکن به نتایج مطلوب خود برسید، از اهمیت تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی چشم‌پوشی نکنید.
پکیج‌های استخدامی سایت ما شامل بهترین و پرکاربردترین تست‌های روان‌شناسی دنیا هستند که در سراسر جهان در فرآیند استخدام و مصاحبه از آن‌ها بهره می‌گیرند. نتایج این آزمون‌ها به شما کمک می‌کنند که همانند یک متخصص روان‌شناس نبض جلسه‌ی مصاحبه را به دست بگیرید. شما با آگاهی نسبت به ویژگی‌های شخصیتی مصاحبه‌شونده تنها با انجام چند تکنیک ساده می‌توانید فضایی امن و آرام را برای متقاضیان فراهم کنید تا فارغ از هرگونه اضطراب و نگرانی به سؤال‌های شما پاسخ دهند. آشنایی با تیپ شخصیتی و الگوهای رفتاری منحصربه‌فرد کارکنان این قدرت را به شما می‌دهد که آن‌ها را در مناسب‌ترین جایگاه شغلی قرار دهید. بنابراین هوش و مجهز بودن به بهترین ابزارها توفیق فرآیند مصاحبه گری را افزون‌تر می‌کند.
روی توسعه‌ی فردی خود سرمایه‌گذاری کنید:
استفاده از تست‌های معتبر روان‌شناسی به شما بینش مناسبی در خصوص ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری می‌دهند و شما با تکیه‌بر نتایج آن‌ها می‌توانید در راستای تقویت نقاط قوت و از بین بردن نقاط ضعف تلاش کنید. هوش هیجانی بالا یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مصاحبه گری است. داشتن قدرت شناسایی عواطف و احساسات دیگران از روی رفتار و حالات چهره مدیریت فرآیند مصاحبه را تسهیل می‌کند. دانش و اطلاعات خود را در حوزه‌های مختلف به‌قدر کافی بالا ببرید. دست از عجول بودن و قضاوت کردن بردارید. چراکه افراد عجول به درد مصاحبه گری نمی‌خورند. چون به‌محض اینکه جمله‌ی طرف مقابل تمام می‌شود، بلافاصله قضاوت می‌کنند و تصمیم می‌گیرند.
اعتمادبه‌نفس بالا و جرئت ورزی از ملزومات مصاحبه گری است. فقط به چهارتا سؤال کلیشه‌ای اکتفا نکنید. شما باید این‌قدر خلاق باشید که از پاسخ‌های مصاحبه‌شونده، سؤال‌های بعدی خود را طراحی کنید. اصول و تکنیک‌های مختلف مذاکره را در جریان مصاحبه به‌کارگیرید. باید بیانی روان و نافذ داشته باشید تا تمام جلسه‌ی مصاحبه به سکوت نگذرد. با اشتیاق و مسئولیت‌پذیری وظایف خود را انجام دهید تا کیفیت عملکرد شما چندین برابر شود.
مقاله مرتبط: چگونه از تست‌های شخصیت‌شناسی به‌عنوان یک ابزار استخدام استفاده کنیم؟
برای برقراری ارتباط مؤثر و صمیمی تلاش کنید:
نحوه‌ی نشستن، نوع رفتار، نوع بیان، لحن، مدل نگاه کردن و… همگی بر روند مصاحبه تأثیرگذار هستند. تمام تلاش خود را انجام دهید تا یخ جلسه آب شود و فضای دوستانه و برخورد شایسته با مصاحبه‌شونده را در طول جلسه حاکم کنید. رفتار ملایم به‌دور از سلطه‌جویی و گفت‌وگویی همراه با لبخند و صمیمیت بازدهی جلسه را افزایش می‌دهد. هر چه احترام و اعتماد بیشتری بر فضای جلسه حاکم باشد می‌توانید اطلاعات به‌دردبخور بیشتری از فرد به دست آورید. علاوه بر این لطفا افراد را زود قضاوت نکنید. با دید و نگرش مثبت جلسه‌ی مصاحبه را پیش ببرید. چون اگر از همان ابتدا احساس منفی داشته باشید نمی‌توانید صمیمانه و بی‌طرف برخورد کنید و عدم صمیمیت مسیر مصاحبه و ارزیابی را منحرف می‌کند.
مقاله مرتبط: مهارت ارتباطی موثر در محیط کاری
برای تمام کردن مصاحبه عجول نباشید:
بهتر است قبل از شروع رسمی مصاحبه برای کاهش اضطراب مصاحبه‌شونده از جملاتی استفاده کنید که احساس کند نظریاتش برای شما مهم هستند. سؤالات را به‌تدریج و باحوصله بپرسید. اگر مصاحبه‌شونده گاهی به مطالب غیرضروری می‌پردازد سریع واکنش نشان ندهید. با صبر و شکیبایی به صحبت‌های او گوش دهید و مجدد سؤال خود را مطرح کنید. جوری رفتار نکنید که استرسش چند برابر شود. در نظر داشته باشید که در مصاحبه گری حرفه‌ای، اعمال‌نظر شخصی وجود ندارد. هرگز نباید با او مخالفت کنید حتی اگر صحبت‌هایش باب میل شما نیست. شما باید مبتنی بر اهداف و چهارچوب‌های سازمان مصاحبه را پیش ببرید.
سوابق کاری اخیر و تجربیات گذشته مصاحبه‌شونده را جدی بگیرید:
پرسش‌هایی را در مورد اتفاقات و مثال‌های واقعی رفتارهای اخیر مصاحبه‌شونده طراحی کنید. تصمیمات و رفتارهای اخیر متقاضی بهترین پیش‌بینی کننده‌ی موفقیت او در شغل آینده است. در جریان مصاحبه گری حرفه‌ای با تدبیر و هوشمندی سؤال‌های زیادی درباره‌ی جزئیات رفتار و اقدامات متقاضی در شرایط بحران و پر چالش بپرسید. تا به این وسیله نه‌تنها به نقاط قوت آن‌ها بلکه به نقاط ضعفشان نیز آگاه می‌شوید.
از دادن حکم قطعی به‌شدت خودداری کنید:
هیچ فردی در هیچ نقطه‌ی کره‌ی زمین خوشش نمی‌آید که دیگران به او بگویند: «این کار را انجام بده وگرنه …» پس از اتمام‌حجت کردن اجتناب کنید. در برابر پیشنهاد‌های متقاضیان زود از کوره در نروید. هرگز نگویید ما به‌هیچ‌وجه کاری نمی‌کنیم. قدری صبور باشید و به او این اطمینان خاطر را بدهید که پیشنهاد‌ها و خواسته‌هایش را بررسی می‌کنید و در اسرع وقت نتیجه را اعلام می‌کنید.
برای مصاحبه گری باید مجهز به چه دانش و مهارت‌هایی باشید؟
- داشتن دانش نسبی در مورد موضوعات روان‌شناسی و نشانه‌های اختلال‌های روانی
- فنون مذاکره و ارتباطات به‌منظور برقراری ارتباطی مؤثر و صمیمی
- فنون مصاحبه: گوش دادن فعال، همدلی کردن و داشتن زبان بدن مناسب
- هوش هیجانی: برای تشخیص و درک عواطف و احساسات مصاحبه‌شونده در جریان مصاحبه
- آشنایی با تیپ‌های شخصیت شناسی و الگوهای رفتاری
و در آخر:
شما موظف هستید که تمام مطالب مطرح‌شده برای همه‌ی متقاضیان به نحوی یکسان اجرا کنید. مثلا اگر ۵۰ نفر متقاضی استخدام هستند نباید با همه‌ی آن‌ها در یک روز مصاحبه کنید. باید به‌گونه‌ای برنامه‌ی مصاحبه‌ها را بچینید که مصاحبه‌شوندگان انتظار زیادی نکشند و از ناهماهنگی‌های احتمالی کلافه نشوید. در مصاحبه گری حرفه‌ای شما موظف هستید برای هر فرد به‌اندازه‌ی کافی وقت بگذارید. اهمیت سنجش و ارزیابی بیشتر از آن چیزی است که فکرش را بکنید. شک نکنید که یکی از مهم‌ترین دلایل مشکلات اساسی کشور ما این است که متأسفانه افراد در جایگاه مناسب شغلی قرار نگرفته‌اند. چراکه در زمان استخدام از فیلترهای حساب‌شده و سخت گیرانه ای عبور نکرده‌اند. بنابراین تا می‌توانید فرآیند مصاحبه و اصول مصاحبه گری را جدی بگیرید تا افرادی وارد سازمان شوند که ارزش سرمایه‌گذاری داشته باشند.
