بازگشت به کار کارمند سابق آن‌هم در این اوضاع نابسامان جذب نیروی انسانی! امروزه در بازار کار رقابتی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که سازمان‌ها و کارفرمایان با آن مواجه هستند، جذب و حفظ نیروی کار ماهر است. بدون شک استخدام کارجوی توانمند و مسئولیت‌پذیر یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های هر کارفرمایی است که بتواند با جان‌ودل کار کند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن سازمان را به اهدافش نزدیک‌تر سازد. زیرا در عصر حاضر شهرت سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ و معتبر تنها به داشتن دارایی‌های فیزیکی یا مالی محدود نمی‌شود. بلکه سرمایه‌های انسانی و توانمندی‌های آن‌ها هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
همه می‌دانیم که امروزه یافتن یک شغل جدید و کاریابی، روش‌های استخدام و جذب نیروی انسانی با تغییرات بسیار زیادی مواجه شده و از راه‌های مدرن‌تری انجام می‌گیرد. اگر شما مدیر یک سازمان هستید و بخواهید اقدام به جذب نیرو به‌خصوص استخدام مجدد نیروهای قبلی خود بکنید، باید بدانید که روش‌های قدیم استخدامی دیگر کارآمد نبوده و باید هرچه سریع‌تر از انواع روش‌های نوین استخدامی برای جذب نیروی انسانی استفاده نمایید.
آیا استخدام مجدد کارمندان سابق تصمیم درستی است؟
کارمندان قدیمی را چطور مجدد استخدام کنیم؟ آیا کارمندی که دوباره استخدام می‌کنید قرار است به تیم جدید اضافه شود یا به تیم سابق خود باز‌گردد؟ یا فرد موردنظر قرار است با چه مسئولیتی وارد تیم کاری شود؟ احساس اعضای دیگر تیم در مورد این مسئله چیست؟ استخدام دوباره کارکنان یکی از روش‌های متداول جذب و استخدام کارکنان در شرکت‌ها و سازمان‌ها است. استخدام دوباره کارمندان در بین متخصصان منابع‌انسانی به اصطلاح تکنیک بومرنگ معروف است. یعنی کارمندی که شرکت شما را ترک کرده است و مجددا می‌خواهد در سازمانتان استخدام گردد.
برخی از مدیران موافق بازگشت به کار کارمندان هستند. اما درمقابل برخی دیگر موافق این کار نیستند. مدیران موافق برای استخدام دوباره دلایل مختلفی دارند. زیرا هزینه کمتر آموزش دادن به افراد، آشنایی لازم فرد با سیستم، برنامه‌ها، اهداف و فرهنگ سازمانی و شناختی که نسبت به ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری کارکنان دارند از مهم‌ترین مزایای استخدام کارکنان سابق است. اما در مقابل دسته‌دوم مدیران هم اعتقاد دارند، زمانی‌که شخصی یک شرکت را به قصد افزایش حقوق، فرصت‌های جدید و یا هرگونه دلایل دیگری ترک می‌کند دیگر به آن سازمان وفادار نخواهد بود.
بنابراین بخش عمده‌ای از مدیران سازمان معتقدند که باید باتوجه به هدف و اولویت‌های شرکت درباره استخدام کردن مجدد تصمیم‌گیری شود. بدون شک قوانین اساسی، محدودیت‌ها و شایستگی افراد برای استخدام دوباره باید مشخص شده باشد تا هر سازمانی بتواند راه و روش رسمی و قانونی خود را برای رسیدگی به استخدام کارمندان سابق داشته باشد.
مطلب مرتبط: ۵ شایستگی شغلی ضروری برای استخدام
چه زمانی برای استخدام مجدد کارمندان سابق اقدام کنیم؟
اگر درحال توسعه سازمان خود هستید و تقاضا برای خرید خدماتتان بسیار بالاتر از توان فعلی شما است، حتما بهتر است استخدام کارمندان سابق مجموعه را مدنظرتان قرار بدهید. ریسک استخدام کارمندان بومرنگی نسبت به استخدام تازه‌واردها کمتر است. چراکه از قبل با شغل آشنایی داشته و به آموزش و زمان کمتری برای معارفه سازمانی نیاز دارند. به احتمال زیاد رفتار کارمندان بازگشتی در آینده، مانند رفتارشان در گذشته، ثابت خواهد ماند و به لطف تجربیاتی که در شرکت‌های دیگر به‌دست آورده‌اند، پیشرفت کرده و دانش و مهارت‌های جدیدی را به شما و سازمانتان ارائه خواهند داد.
زمانی‌که به ویژگی‌های شخصیتی هر فرد بر اساس تست رغبت شغلی هالند نگاه می‌کنید، متوجه می‌شوید که اندکی از هر تیپ شخصیتی شغلی بخشی از دایره را اشغال کرده است و هر فرد توانایی سازگاری با تیپ شخصیتی خود را دارد. درنتیجه استخدام مجدد کارمندان سابق به آماده‌سازی کمتری نیاز داشته و میزان مشارکتشان از انواع دیگر استخدام‌شدگان بیشتر خواهد بود.
مطلب مرتبط: شغل مناسب تیپ شخصیتی شما کدام است؟
چه کارمندانی را بهتر است دوباره استخدام کنیم؟
بهترین گزینه‌ها برای استخدام کردن مجدد، افرادی هستند که با شرایط خوب و دلایل طبیعی از شرکت رفته‌اند. مثلا کارمندانی که به دلایل مختلف در گذشته از سازمان تعدیل شده‌اند و یا کارکنانی که به دلیل مشکلات شخصی و مسائل خانوادگی در برهه‌ای از زمان مجبور به استعفا شده‌اند. این افراد اگر مجدد خواهان استخدام در سازمان باشند به‌راحتی می‌توانند با درنظر گرفتن شرایط و اهداف شرکت مجدد جذب و استخدام شوند.
چه کارمندانی را بهتر است مجدد استخدام نکنیم؟
کارمندانی که به‌دلیل عملکردهای ضعیف یا مشکلات اخلاقی به‌خصوص آزارواذیت جنسی یا تحمل زورگویی از کار خود استعفا می‌دهند، گزینه‌های مناسبی برای استخدام مجدد نیستند. کارمندانی که پیشازاین، چنین مشکلاتی را داشته‌اند حتما درصورت استخدام کردن مجدد بازهم دردسرساز خواهند شد. بنابراین استخدام دوباره چنین کارکنانی می‌تواند باعث پشیمانی مدیران شود.
حتی کارکنانی که به دلایل اخلاقی و یا مشکلات حرفه‌ای از شرکت اخراج شده‌اند هرگز گزینه‌های خوبی برای استخدام کردن دوباره نیستند. زیرا ممکن است کارمندانی که از کار خود اخراج شده‌اند، کینه به دل داشته باشند که بازگشت آن‌ها می‌تواند خطرناک بوده و نتایج بسیار بدی به‌همراه داشته باشد. همچنین کارمندانی که سازمان را به دلیل فرصت‌های شغلی بهتر ترک کرده‌اند، می‌توانند خطرناک باشند. زیرا ممکن است دوباره این رفتار خود را تکرار کنند که این موضوع برای اعتبار سازمان بسیار مشکل‌ساز است.
بازگشت به کار کارمند سابق چه مزایایی به‌همراه دارد؟
در وهله اول باید اطمینان حاصل کنید که کارمندان سابق بتوانند به دسته‌ای از سؤالات پاسخ بدهند. زیرا این موضوع نیاز به یک مصاحبه کاملا دقیق و حرفه‌ای دارد که شما بهعنوان مدیر استخدام باید از تجربیات جدید آن‌ها پس از ترک شرکت و همچنین دلایل ترک آن‌ها به‌طوردقیق آگاه شوید. درمورد دلایل ترک آن‌ها و اینکه از زمان ترک شرکت شما چه‌چیزی آموخته‌اند، سوالات مشخصی بپرسید. اگر آن‌ها اخراج شده‌اند و نسبت به این قضیه احساس منفی دارند، حتما سعی کنید احساس آن‌ها و نحوه غلبه بر این احساسات را بیشتر مورد بررسی قرار بدهید.
مصاحبه شغلی دقیق‌تر و عمیق‌تر
باتوجه به اینکه شما پیشازاین با او مصاحبه کرده‌اید و اطلاعات اولیه و نسبتا کاملی از کارمند سابق خود در اختیار دارید. این‌بار می‌توانید با طراحی سؤالاتی هوشمندانه به بررسی دقیق‌تر آن بخش از شخصیت و مهارت‌های شغلی و ارتباطی او بپردازید که می‌توانند بیشترین منفعت را برای شما به ارمغان آورند.
حتما اطمینان حاصل کنید کارمندی که قرار است مجدد استخدام شود بتواند به سؤال‌های مهم و زیرکانه مصاحبه شغلی درست و دقیق پاسخ بدهد. زیرا شما می‌توانید با توجه به پاسخ‌های وی سوابق کاری فرد را به‌درستی مطالعه کنید و اگر لازم بود، بتوانید از محیط کار قبلی او استعلام نمایید.
مطلب مرتبط: مصاحبه‌گری و استخدام موفقیت آمیز
بازبینی دلایل ترک سازمان و پیدا کردن نقاط ضعف
یکی از مزیت‌های بازگشت کارمند سابق این است که با بررسی و آنالیز دلایل خروج ممکن است شما به برخی از ضعف‌های نهفته موجود در مجموعه خود پی ببرید. بهتر است برای ایجاد اطمینان از استخدام مجدد کارمندان سابق حتما پرونده و سوابق فرد موردنظر را در سازمان مطالعه و بررسی نمایید تا بتوانید با توجه به آن دلایل، بهترین گزینه را انتخاب کنید. به‌خصوص اگر فرد با تصمیم سازمان و یا مدیران قبلی اخراج شده باشد حتما دلایل ترک سازمان باید بدون ابهام مورد بررسی قرار بگیرد.
مطلب مرتبط: نشانه‌های ضعف در مدیریت و چگونگی تبدیل آن‌ها به نقاط قوت
برای انجام وظایفشان تعهد و مسئولیت‌پذیری بیشتری دارند
میزان داشتن تعهد کارکنان نسبت به وظایف و کار بسیار مهم است و شما بهعنوان یک مدیر سازمان باید بدانید که آیا برای انجام وظایفی که به آن‌ها تحویل داده شده است، تعهد و مسئولیت‌پذیری کافی را دارند یا نه؟ بدون شک بسیاری از کارمندانی که مجدد به سازمان قبلی‌شان برگشته‌اند در استخدام جدید خود متعهدتر و مسئولیت‌پذیرتر از قبل شده‌اند. اگر افراد یک مجموعه به سازمان خود تعهد داشته باشند صددرصد منجر به افزایش رضایت شغلی کارکنان، افزایش میزان همکاری، بهبود عملکرد و امنیت شغلی‌شان خواهد شد. حتی ممکن است به لطف کسب تجربیاتشان در دوران قبلی خود، پیشرفت کرده و مهارت‌های تازه‌ای را به شرکت بازگردانند.
همچنین اگر یک کارمند خودش درخواست همکاری مجدد به شما بدهد، حتما تعهد بیشتری را نسبت به مجموعه و شما خواهد داشت و قدردان موقعیت کاری فعلی خود نیز خواهد بود.
مطلب مرتبط: با این ۱۳ روش کارمندان خود را مسئولیت‌پذیر کنید
با تکیه‌بر شناخت روحیات و شخصیت کارکنان سابق می‌توانید آن‌ها را در مناسب‌ترین جایگاه شغلی قرار دهید
مهم‌ترین مزیت استخدام کارمندان سابق وجود آشنایی اولیه دوطرفه است. کارمندان سابق مجموعه به‌خوبی با محیط کار، فرهنگ سازمانی و حوزه کاری شما آشنایی داشته و سایر همکاران را تا حدی می‌شناسد. از سوی دیگر مدیران نیز شناخت مناسبی نسبت به میزان تخصص، انتظارات، نحوه عملکرد، ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری و سایر مشخصه‌های مهم کارمندان سابق خود دارند که می‌توانند عملکرد سازمان را به کمک آن‌ها بهبود ببخشند.
مطلب مرتبط: ۹ انتظار مهم کارمندان از مدیران
کاهش چشمگیر هزینه‌های استخدام
همه‌ی ارگان‌ها آگاه هستند که یکی از عوامل مؤثر در افزایش کارایی سازمان‌ها آموزش کارکنان است و برای ورود به هر سازمانی در ابتدا آموزش‌های اصلی و پایه‌ای به فرد درمورد نحوه کار کردن ارائه می‌شود. دلیل اهمیت این کار در سازمان نیز از یک‌طرف رسیدن به مقاصد و سیاست‌ها و اهداف سازمان است و از طرفی دیگر اطلاع پیدا کردن از انتظارات مدیران سازمان و نحوه انجام مسئولیت‌ها است که موجب پیشرفت شغلی و حرفه‌ای در محیط کار نیز خواهد شد.
بنابراین یکی از مهم‌ترین هزینه‌های صرف‌شده در زمان استخدام نیروهای جدید، هزینه آموزش به آن‌ها است. اما کارمندان قدیمی برای استخدام مجدد هیچ‌گونه نیازی به آموزش‌های فنی و هماهنگ شدن با فرهنگ سازمانی ندارند. زیرا در زمان استخدام دوباره کارمند سابق و درصورتی‌که مدت کوتاهی از عدم همکاری بین شما می‌گذرد، فرد می‌تواند به‌محض امضای قرارداد کار خود را آغاز کرده و بدون هیچ مشکلی وظایف خود را برعهده بگیرد. در یک سازمان غالبا تمام اطلاعات فردی و راه‌های ارتباطی با کارکنان سابق وجود دارد که شما به‌راحتی می‌توانید بدون صرف هزینه‌های رایج برای یافتن یک نیروی متخصص، با کارمند یا کارمندان سابق تماس گرفته و شغل فعلی را به آن‌ها پیشنهاد بدهید.
افزایش حس صمیمیت و ایجاد اعتماد عمومی در سازمان
اغلب افراد در زمان جدا شدن یکی از همکارهای خود در مجموعه احساسات ناخوشایند بسیاری را تجربه می‌کنند. بازگشت به کار کارمندان در سازمان، خودبه‌خود فضای اعتماد و صمیمیت را به‌خصوص برای کارکنان فعلی شرکت ایجاد خواهد کرد. حتی در اغلب موارد ممکن است باعث شادی سایر افراد شاغل در مجموعه شده و این پیام مهم را به آن‌ها بدهد که نیروها به‌صورت فردی برای سازمان بسیار ارزشمند هستند. علاوه‌بر این هنگامی‌که کارمندان سابق مجدد در شرکت استخدام می‌شوند، دانش و تجربه آن‌ها مجدد به شرکت باز می‌گردد که این موضوع تهدید استخدام آن‌ها توسط شرکت‌های رقیب را از بین می‌برد.
به بالا رفتن ارزش برند سازمانی شما کمک می‌کند
بهبود برند و بالا رفتن ارزش برند کارفرمایی ارتباط مستقیمی با توانمندی یک سازمان در جذب استعدادهای برتر دارد که در وهله اول کارکنان کارآمد موفقیت تجاری یک کسب‌وکار را رقم می‌زنند. برند کارفرمایی در هر سازمان، تا حد زیادی نمایان‌گر فرهنگ سازمانی حاکم بر آن است. قطعا اگر فرهنگ سازمانی نامطلوبی داشته باشید برند کارفرمایی‌تان نیز از آن متأثر شده و به نوبه خود، بر روی تمام جنبه‌های کسب‌وکارتان تأثیر خواهد گذاشت. بنابراین زمانی‌که کارمندان سابق دوباره بخواهند به شرکت شما بازگردند، این موضوع نشان‌دهنده آن خواهد بود که تجربه آن‌ها در این محیط کاری مثبت بوده است. درنتیجه این کار به افزایش ارزش برند کارفرمایی سازمان شما کمک بسیاری خواهد کرد.
پیشنهاد: بهترین روش استخدام کدام است؟
سخن نهایی
استخدام مجدد افراد مناسب برای محیط سازمانی کار بسیار سختی است. گاهی ممکن است کارمندان سابق کاندیداهای فوق‌العاده‌ای محسوب شوند، اما شاید برخی مواقع هم این‌طور نباشد. بهتر است دلایل اولیه ترک کار کارمندان سابق خود را درنظر بگیرید و نقاط قوت آن‌ها و همچنین مواردی که نیاز به بهبود داشتند را به یاد داشته باشد تا موارد مثبت و منفی آن‌ها را بسنجید و بتوانید مجدد کارکنان را استخدام نمایید.
پیشرفت جوامع بر همه جنبه‌های زندگی تأثیر دارد و بی‌شک استخدام نیروهای مجموعه نیز باتوجه به تغییرات جامعه، تغییر پیدا می‌کند. بنابراین می‌توانید با استفاده از روش‌های جذب نیروی انسانی، بهترین و کارآمدترین نیروها را استخدام کرده و در اختیار داشته باشید تا با کمک آن‌ها بتوانید به اهداف اصلی و سازمانی خود دست پیدا کنید. هرگز فراموش نکنید که نیروهای سازمانی مهم‌ترین دارایی‌های شما هستند و اتمام همکاری حتی با یکی از نیروها، می‌تواند هزینه زیادی را برای مجموعه به وجود بیاورد.
