از قدیم گفتن یک سیب گندیده بقیه‌ی سیب‌ها را خراب می‌کند. شکی در این موضوع نیست که هر چیزی یا هرکسی به نحوی می‌تواند بر محیط تأثیر بگذارد. اغراق نیست اگر بگوییم حتی رفتارهای نادرست یک کارمند بد می‌توانند در کل سازمان اختلال ایجاد کنند. اگر بخواهیم خوش‌بین باشیم در چنین شرایطی کارمندان سالم و کارآمد می‌توانند با عملکرد درست خود قدری از تلخی ماجرا بکاهند. اما چه بخواهیم چه نخواهیم رفتارهای نادرست یک کارمند بر روی عملکرد بهترین کارکنان نیز تأثیر سوء خواهد گذاشت. همچنین بیان این موضوع ناراحت‌کننده است ولی واقعیت دارد که انتقال رفتارهای نادرست به‌مراتب سریع‌تر از رفتارهای سالم اتفاق می‌افتد.
کارمند بودن و کار کردن در یک سازمان بیشتر از هر چیز دیگری احتیاج به روحیه‌ی کارمندی دارد. روحیه‌ی کارمندی چیزی است که در قدم اول باید مدنظر قرار داده شود. به‌هرحال رفتارهای هر شخصی به‌عنوان کارمند در یک سازمان چه خوب باشد و چه بد، بر سایر کارمندان نیز تأثیر می‌گذارد. اما اگر این رفتارها جزء رفتارهای نادرست یک کارمند باشند، ممکن است سازمان متحمل آسیب‌های شدیدتر و جدی‌تری شود.
به همین علت است که قبل از حضور در یک سازمان و قرار گرفتن در یک سمت خاص باید در ابتدا این مورد تشخیص داده شود که آیا این شخص مناسب کارمندی است یا نه؟ آیا روحیه‌ی کارمندی دارد؟ آیا رفتارهای مناسب از خود نشان می‌دهد؟
کارمند کیست؟
همه‌ی ما می‌دانیم کارمند به شخصی گفته می‌شود که به‌صورت رسمی یا قراردادی، تمام‌وقت یا حتی نیمه‌وقت در یک سازمانی مشغول به کار است و به ازای آن حقوق دریافت می‌کند. عموما می‌توان کارمندان یک شرکت را به دودسته کارمندان کارآمد و کارمندان ناکارآمد تقسیم کرد. همان‌طور که رفتارهای یک کارمند خوب بر عملکرد و بهره‌وری سازمان تأثیر می‌گذارند، رفتارهای نادرست یک کارمند نیز می‌توانند اعتبار سازمان را خدشه‌دار کنند و اثرات مخربی برای آن داشته باشند.
حالا اگر تمایل دارید بهتر و بیشتر در خصوص ویژگی‌های یک کارمند خوب بدانید و اطلاعات روشنی درباره‌ی چگونگی اثرگذاری مثبت یک کارمند خوب بر عملکرد سازمان به دست آورید. پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید. از دید یک سازمان کارمند خوب چه ویژگی هایی دارد؟
در ادامه می‌خواهیم بدانیم کارمندان بد چه ویژگی‌هایی دارند و چگونه می‌توانند بر رفتار سایر افراد تأثیر بگذارند.
مطلب مرتبط: با ۱۰ نشانه محیط کار سمی و راهکارهای مقابله با آن آشنا شوید.
کارمند بد کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
هیچ‌وقت در زمان استخدام نمی‌توان به‌طورقطع فهمید که یک کارمندی خوب است یا بد. امکان دارد در هنگام مصاحبه‌ی شغلی همه‌چیز خیلی خوب پیش برود و شخص تمام مراحل مصاحبه را به بهترین حالت طی کند. اما بعدها ممکن است مواردی مثل اعمال غیرقانونی، صحبت‌های ناسزا، رفتارهای ناشایست و مواردی از این قبیل، کم‌کم این حس را در شما ایجاد کند که پذیرش این شخص یک اشتباه بوده و به‌سرعت باید از مجموعه خارج شود.
رفتارهای نادرست یک کارمند شاید یک پرچم قرمزی است که به شما اخطار می‌دهند. شانی ماگاسکی می‌گوید: «آن‌ها پرچم‌های قرمز نیستند. بلکه بیشتر شبیه چوب بیس‌بالی هستند که به سرتان ضربه می‌زنند. برای همین باید سریعا اقدام کنید یا اینکه همه‌چیز را متوقف کنید.»
رفتارهای نادرست یک کارمند شامل چه مواردی می‌شوند؟
کارهایش را بر گردن دیگران می‌اندازد.
یکی از مواردی که سبب می‌شود از یک نیرو به‌عنوان کارمند بد نام ببریم این است که اصولا کارهایش را به دیگران محول می‌کند. این‌گونه افراد تمایلی به کار کردن زیاد ندارند و دائما شاکی و ناراضی هستند. به همین علت به‌صورت غیرقابل‌تصوری کارهایشان را بر گردن دیگران می‌اندازند.
دائما احساس نارضایتی می‌کند.
اینکه شخصی دائما ناراضی است به شما نشان می‌دهد که یک کارمند مناسب برای سازمان شما نیست. اگر رفتارهای نادرست یک کارمند حتی درصورتی‌که هیچ مشکلی در سازمان وجود ندارد و محیط کاملا برای او مساعد است، ادامه داشته باشد یک زنگ هشدار برای شماست. در چنین شرایطی باید از انتقال ارتعاشات منفی او به سایر کارمندان جلوگیری کنید.
مطلب مرتبط: ۸ نشانه نارضایتی شغلی در محیط کار؛ چگونه نارضایتی شغلی را به رضایت شغلی تبدیل کنیم؟
همواره به دنبال حاشیه است.
یک کارمند بد عموما در شرکت و جلسات از مسائل حاشیه‌ای صحبت می‌کند. جلسات را به بی‌راهه می‌کشد و سعی در این دارد که ذهن‌ها را از موارد کاری دور سازد.
یک از مهم‌ترین رفتارهای نادرست یک کارمند، رفتار نامناسب با مشتریان و سایر همکاران است.
کارمندانی که از آن‌ها به‌عنوان کارمند بد یاد می‌کنیم، در برابر مشتریان و حتی همکاران رفتار مناسبی از خود نشان نمی‌دهند. این افراد دائما در حال بحث و جدال هستند و به‌هیچ‌عنوان کنترلی بر رفتار خویش ندارند.
زودتر از همه محیط کاری خود را ترک می‌کند.
زود ترک کردن کار و محیط کاری از ویژگی‌های بارز کارمندان بد است. این افراد همیشه به دنبال بهانه‌هایی هستند که هرچه سریع‌تر محیط کاری خود را ترک کنند. غالبا زودتر از مدیریت و یا درزمانی که مدیر نمی‌تواند از عدم حضورشان اطلاع یابند، این کار را انجام می‌دهند.
همه‌کاره و هیچ‌کاره
اینکه کارمندی به خود و توانایی‌های خود اعتماد نداشته باشد و دائما برای انجام هر کار ریزودرشتی به دیگران متوسل شود، رفتاری است که یک مدیر می‌تواند از طریق آن کارآمد بودن کارمندش را تشخیص دهد.
شایعه‌سازی کردن
یکی از آسیب‌زننده‌ترین رفتارهای نادرست یک کارمند در محیط کار شایع سازی و شایعه‌پراکنی است. اگر شما به‌عنوان یک مدیر احساس کردید کارمندی در سازمانتان در حاشیه به سر می‌برد و در محیط کاری جوسازی می‌کند، بلافاصله او را از مجموعه خود دور کنید. انتشار اخبار نادرست و بعضا نامنطبق با واقعیت می‌تواند بر ذهن سایرین تأثیرات غیرقابل جبرانی بگذارد.
از این شاخه به آن شاخه پریدن
شناسایی کسی که در طول سال‌ها چندین بار شغل خود را عوض کرده است، در زمان مصاحبه کار چندان دشواری نیست. اما به یاد داشته باشید که سرمایه‌گذاری بر روی این‌گونه افراد اصولا همیشه نتایج مثبتی در پی نخواهد داشت.
ازجمله رایج‌ترین رفتارهای نادرست یک کارمند، تکانش گری و عدم کنترل خشم است.
تندخو بودن رفتاری است که به‌کرات از کارمندان بد در سازمان دیده می‌شود. اگر مدیری به‌آسانی بتواند تشخیص دهد فردی نمی‌تواند بر رفتارهای خود تسلط داشته باشد و توانایی کنترل خشم خود را ندارد و همواره با رفتارش محیط کاری را دچار تنش می‌کند. درواقع توانسته است یک کارمند بد را شناسایی کند.
مطلب مرتبط: ۱۶ تکنیک ضروری برای مهار و کنترل خشم در محیط کار
چگونه یک کارمند بد می‌تواند بر رفتار کل کارمندان تأثیر منفی بگذارد؟
ویژگی‌هایی کارمند بد و رفتارهایی که می‌توانند در تشخیص کارمند بد به ما کمک کنند، مواردی هستند که در بالا به آن‌ها اشاره‌شده است. ولی در مورد اینکه رفتارهای نادرست یک کارمند چگونه می‌توانند بر سایر افراد هم تأثیرگذار باشند می‌توان چنین گفت که:
- این افراد با شکایت کردن و غر زدن‌های پی‌درپی سبب از بین بردن آرامش و انگیزه‌ی سایر افراد می‌شوند.
- کارمندان ضعیف‌النفس به‌راحتی تحت تأثیر قرار می‌گیرند و آن‌ها نیز به کارمندی ناکارآمد تبدیل می‌شوند.
- کج‌خلقی و جروبحث کردن این افراد با مشتریان ممکن است مشتریان را از سازمان فراری دهد.
- رفتارهای نادرستی همچون شکایت و پاپوش درست کردن و حاشیه‌سازی می‌توانند سایر کارمندان را از کار دل‌زده کنند و آن‌ها را به افرادی بی‌مسئولیت تبدیل نمایند.
درکل شناسایی و حذف این‌گونه افراد اگر در زمان مناسب انجام نگیرد سبب وارد شدن خسارت‌های غیرقابل جبرانی به مجموعه می‌شود.
چگونه رفتارهای نادرست کارمندان بهره‌وری سازمان را کاهش می‌دهد؟
رفتارهای اشتباه و غلط کارمندان می‌توانند به شدت بهره‌وری سازمان را کاهش دهند، چون این رفتارها عموما باعث ایجاد تنش و عدم همکاری در تیم‌ها می‌شوند. وقتی که کارمندان بجای تمرکز بر وظایف خود، گرفتار رفتارهای منفی مثل بدگویی، عدم احترام به همکاران یا مقاومت در برابر تغییرات می‌شوند، این کار می‌تواند روحیه تیم را تضعیف کرده و انگیزه کارکنان را پایین بیاورد. علاوه‌بر این، این نوع رفتارها می‌توانند موجب ایجاد یک محیط کاری سمی شوند که در آن افراد احساس ناامنی و عدم حمایت می‌کنند، که در آخر باعث کاهش کیفیت کار و افزایش نرخ غیبت و ترک شغل می‌شود. درنتیجه، سازمان‌ها باید به شناسایی و مدیریت این رفتارها توجه ویژه‌ای داشته باشند تا بتوانند بهره‌وری و کارایی خود را حفظ کنند.
مطلب مرتبط: ۱۴ راهکار هوشمندانه برای مقابله با همکار زیرآب زن؛ آیا شما هم طعمه زیرآب زنی بوده‌اید؟
چگونه با یک همکار منفی در محیط کار برخورد کنیم؟
برای برخورد با یک همکار منفی در محیط کار، برقراری ارتباط مؤثر و حفظ حد و حدود شخصی از اهمیت بالایی برخوردار است. ابتدا، می‌توانید با همکار خود به صورت صادقانه و محترمانه صحبت کنید و احساسات خود را درباره رفتارهای منفی او بیان کنید. این مکالمه باید طوری باشد که همکار شما احساس نکند تحت حمله قرار گرفته است. اگر این روش تأثیرگذار نبود، می‌توانید سعی کنید توجه خود را به جهت‌های مثبت کار و همکاران دیگر معطوف کنید و از همکاری با افرادی که انرژی مثبت دارند، بهره ببرید.
همچنین، اگر رفتارهای منفی همکار شما ادامه پیدا کرد و بر روی کار شما تأثیر منفی گذاشت، امکان دارد لازم باشد به منابع انسانی مراجعه کنید تا راهنمایی‌های بیشتری دریافت کنید یا در صورت لزوم، اقداماتی انجام شود. در آخر، حفظ آرامش و تمرکز بر روی وظایف خود می‌تواند به شما کمک کند تا از تأثیرات منفی این همکار دور بمانید و بهره‌وری خود را حفظ کنید.
روش‌های تشویق فرهنگ مثبت در محیط کار برای کاهش تعارضات
- برقراری ارتباط مؤثر: برقراری ارتباط مؤثر یکی از موارد اصلی در ایجاد فرهنگ مثبت در محیط کار است. وقتی که کارکنان بتوانند به راحتی و با شفافیت با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، احتمال به وجود آمدن سوءتفاهم‌ها و تعارضات کاهش می‌یابد. مدیران باید فضایی را ایجاد کنند که در آن کارکنان احساس راحتی کنند تا نظرات و ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند. برپایی جلسات منظم و استفاده از ابزارهای ارتباطی مناسب می‌تواند به آسان شدن این فرآیند کمک کند. همچنین، آموزش مهارت‌های ارتباطی به کارکنان می‌تواند به بهتر شدن تعاملات و افزایش همدلی در تیم‌ها منجر شود.
- ایجاد محیط کاری مثبت: ایجاد محیط کاری مثبت به معنای فراهم کردن محیطی است که در آن کارکنان احساس راحتی، امنیت و ارزشمندی کنند. این شامل طراحی فیزیکی مناسب، فراهم کردن امکانات رفاهی و ایجاد فرهنگ سازمانی است که در آن موفقیت‌ها و دستاوردهای کارکنان جشن گرفته می‌شود. محیطی که در آن کارکنان احساس کنند که نظرات و ایده‌هایشان مورد توجه قرار می‌گیرد، می‌تواند به بالا بردن انگیزه و کاهش تعارضات کمک کند. همچنین، تشویق به همکاری و کار تیمی می‌تواند به تقویت روابط مثبت بین کارکنان منجر شود.
- تشویق به همکاری و کار تیمی: یکی از روش‌های تاثیرگذار در پایین آمدن تعارضات، تقویت فرهنگ مثبت در سازمان است. وقتی که کارکنان به صورت تیمی کار می‌کنند و به یکدیگر کمک می‌کنند، احساس تعلق و همبستگی بیشتری پیدا می‌کنند. برپایی فعالیت‌های تیم‌سازی و پروژه‌های مشترک می‌تواند به تقویت روابط بین اعضای تیم کمک کند و درنتیجه، احتمال به وجود آمدن تعارضات پایین می‌آید. همچنین، ایجاد سیستم‌های پاداش برای تیم‌هایی که به خوبی همکاری می‌کنند، می‌تواند انگیزه بیشتری برای کار تیمی ایجاد کند.
- آموزش و توسعه مهارت‌های حل تعارض: به کارکنان کمک می‌کند تا بتوانند به‌طور مؤثر با اختلافات و چالش‌ها روبرو شوند. برپایی کارگاه‌های آموزشی در زمینه مدیریت تعارض و مهارت‌های بین‌فردی می‌تواند به کارکنان ابزارهای لازم برای حل مشکلات را ارائه دهد. این آموزش‌ها به کارکنان کمک می‌کند تا بجای ایجاد استرس، به دنبال راه‌حل‌های سازنده باشند و درنتیجه، فرهنگ مثبت‌تری در سازمان شکل بگیرد. همچنین، به وجود آوردن یک سیستم پشتیبانی برای کارکنان در زمان به وجود آمدن تعارضات می‌تواند به کاهش استرس و بهبود روابط کمک کند.
- شفافیت در سیاست‌ها و انتظارات: وقتی که کارکنان واضح بدانند که چه انتظاراتی از آن‌ها می‌رود و سیاست‌های سازمان چگونه است، احتمال به وجود آمدن سوءتفاهم‌ها و تعارضات کاهش می‌یابد. مدیران باید به‌طور منظم اطلاعات مربوط به اهداف، سیاست‌ها و تغییرات سازمانی را به اشتراک بگذارند و به کارکنان این امکان را بدهند که سؤالات خود را مطرح کنند. این شفافیت می‌تواند به ایجاد اعتماد و همدلی در سازمان کمک کرده و درنهایت، فرهنگ مثبت‌تری را ایجاد نماید.
سخن نهایی
کارکنان خوب و بد در تمام سازمان‌ها وجود دارند. کارمندان خوب بر ارزش شرکت می‌افزایند و کارمندان بد شرکت را به بی‌راهه می‌کشانند. اما اگر رفتارهای نادرست یک کارمند به‌راحتی تشخیص داده شود و این شخص به‌سرعت از سازمان حذف گردد. می‌توان از بسیاری از آسیب‌های احتمالی پیشگیری کرد. این موضوع دقیقا همان قضیه دندان خرابی است که باید قبل از عفونت کردن از ریشه کشیده شود و اگر به‌موقع این اتفاق نیفتد بقیه دندان‌ها را هم خراب می‌کند.
