به‌محض اینکه صحبت از سازمان و محیط کار می‌شود محیطی رسمی و فارغ از هرگونه بروز احساسات در ذهن‌ها مجسم می‌گردد. حال در چنین محیطی تصور وجود روابط عاطفی بسیار محال و دور از ذهن به نظر می‌رسد. روابط عاطفی در محیط کار به تعبیری همانند یک شمشیر دولبه هستند. از یک‌سو می‌توانند انگیزه و حال خوب را به بدنه سازمان و سایر کارکنان تزریق کنند و مسیر دستیابی به موفقیت را هموار سازند. از سوی دیگر می‌توانند همچون آتشی پنهان در زیر خاکستر نه‌تنها طرفین حاضر در رابطه عاطفی را از مسیر پیشرفت و ارتقا شغلی منحرف سازند. بلکه با سرایت هیجان‌های منفی ناشی از چالش‌های موجود در رابطه اهداف تیم و چشم‌اندازهای سازمان را به ورطه نابودی بکشانند.
هنوز که هنوزه کارمندان تکلیفشان با این موضوع مشخص نیست که احساسات خود را در سازمان بروز دهند یا خیر؟ آیا درگیر شدن احساسات و وجود روابط عاطفی به نفع سازمان است یا به ضرر آن‌ها؟ اگر شما روزی در محیط کارتان درگیر روابط عاشقانه شوید چگونه آن را مدیریت می‌کنید؟ ترجیح می‌دهید آن را پنهان کنید یا سایر همکاران را از جزئیات رابطه خود مطلع سازید؟ اگر با پارتنرتان هم‌تیمی باشید آیا منافع او برای شما در اولویت است یا منافع تیم؟
پیشنهاد می‌کنیم توصیه‌های بیان‌شده در این مقاله را با دقتی مضاعف مطالعه کنید تا پیش از اینکه عواقب احتمالی آمیخته شدن کار با رابطه عاطفی گریبان گیرتان نشده بتوانید به بهترین شکل ممکن رابطه عاشقانه‌تان را مدیریت کنید. در چنین شرایطی دیگر نیازی نیست نگران پیدا کردن شغل جدید و اخراج از محل کارتان باشید.
وجود روابط عاطفی در محیط کار به نفع سازمان‌هاست یا به ضرر آن‌ها؟
ازآنجایی‌که احساسات جزء لاینفک انسان است و پیوسته افکار و رفتارهایش تحت تأثیر احساسات او قرار می‌گیرند درنتیجه ابراز احساسات و ایجاد روابط عاشقانه در سازمان به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیریت کسب‌وکار تبدیل شده است.
اگر بخواهیم با دید واقع‌بینانه‌ای به این موضوع بپردازیم واقعیت این است که دلایل متعدد و اتفاقا منطقی برای شکل‌گیری یک رابطه عاطفی در محیط کار وجود دارد. این روزها افراد بیشترین ساعات عمر خود را در محیط کار سپری می‌کنند. طبیعی است که به دلایل مختلف با سایر همکاران تعامل و گفتگو داشته باشند. بنابراین احتمال ایجاد رابطه عاطفی آن‌هم در محیط کار اصلا دور از انتظار نیست.
بررسی اعداد و ارقام مرتبط با چندوچون روابط عاطفی در محیط کار اطلاعات جالب‌توجهی را در اختیار ما می‌گذارد. به‌طور مثال بیش از ۸۵ درصد افراد شاغل معتقد هستند که داشتن رابطه عاشقانه در محیط کار منجر به کاهش بهره‌وری و خلاقیت و افزایش چشمگیر استرس و حواس‌پرتی می‌شود. از سوی دیگر ۶۰ درصد از افرادی که در محیط کار با یکی از همکاران خود رابطه داشتند اذعان می‌کنند که این رابطه را از چشم سایر همکاران مخفی نگه‌داشته‌اند. چراکه سروکله زدن با شایعات احتمالی بسیار برای آن‌ها ناراحت‌کننده و بغرنج است.
همچنین نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که متأسفانه عده‌ی زیادی از افراد نسبت به رویکرد و سیاست‌های کارفرمایان خود در خصوص وجود روابط عاشقانه در محیط کار بی‌اطلاع هستند. درنتیجه همواره در تلاش‌اند تا مبادا سایر افراد در جریان جزئیات رابطه آن‌ها قرار بگیرند. واقعیت این است که ابراز احساسات و وجود روابط عاطفی در محیط کار به همان اندازه که می‌تواند سودمند باشد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد به همان اندازه نیز می‌تواند به اهداف تیمی و روحیه سایر اعضا تیم لطمه وارد کند.
مزایا ابراز احساسات و داشتن رابطه عاطفی در محیط کار
ایجاد روابط عاطفی در محیط کار به همان میزان که قابل پیش‌بینی نیست، قابلیت جلوگیری نیز ندارد. اغلب اوقات چنین تصور می‌شود که درگیر شدن اشخاص در روابط عاشقانه به معنای نابودی کامل اهداف و فرهنگ سازمانی است. چراکه طرفین درگیر در رابطه از این به بعد قرار است تمام وقت و انرژی و تمرکز خود را صرف امری مهم‌تر کنند و دیگر جایگاه شغلی و تأثیرگذاری که در تیم‌های کاری دارند برای آن‌ها از کمترین میزان اهمیت برخوردار است.
درحالی‌که شواهد روشنی وجود دارد که بیان می‌کنند ابراز احساسات بر نحوه‌ی تصمیم‌گیری افراد اثرگذار است. از سوی دیگر ابراز احساسات و هیجانات مثبت قابلیت سرایت دارند و سایر کارکنان نیز می‌توانند از انرژی مثبت آن بهره‌مند شوند. شادی یکی از اعضای تیم می‌تواند موجب حال خوش سایر هم‌تیمی‌ها شود و در مقابل عدم رضایت هر یک از اعضا ممکن است منجر به نارضایتی و دلسردی سایر افراد نیز گردد.
چطور روابط عاطفی خود را در محیط کار مدیریت کنیم؟
چنانچه شما مخاطب گرامی یکی از طرفین رابطه هستید بهتر است که چشمانتان را بر روی ریسک‌های احتمالی نبندید و با آگاهی از وجود احتمالی آن‌ها وارد رابطه عاطفی شوید.:
رابطه عاطفی نباید به موقعیت شغلی شما لطمه وارد کند
در وهله‌ی اول مطمئن شوید که آیا رابطه عاطفی شما با جایگاه شغلی و سایر روابط کاری مهم در تعارض نباشد.
نسبت به مقررات و سیاست‌های سازمان در خصوص روابط عاطفی در محیط کار مطلع شوید
نوع نگرش و رویکرد سازمان را درباره‌ی این قبیل روابط موردبررسی قرار دهید. آیا در شرکت یا در سازمان شما قوانین و محدودیت‌های ویژه‌ای در این رابطه وجود دارد؟ به‌هیچ‌عنوان گمان نکنید با پنهان‌کاری می‌توانید از تمام عواقب احتمالی پیشگیری کنید. لطفا با خودتان روراست باشید. ببینید آیا ارزشش را دارد؟
از افراد صاحب‌نظر و باسابقه مشورت بگیرید
چنانچه نسبت به انتخاب خود مطمئن هستید پیشنهاد می‌کنیم مافوق یا مدیر منابع انسانی را در جریان این موضوع قرار دهید. آن‌ها با توجه به شناخت بهتری که از سیاست‌های سازمان دارند قادر هستند برای ادامه مسیر به شما مشورت و همفکری دهند.
از ابراز علاقه در محیط کار به‌شدت خودداری کنید
هرچقدر هم که عاشق و معشوق یکدیگر هستید نباید با انجام رفتارهایی نامتعارف در محیط کار کنجکاوی و حسادت همکاران را برانگیخته کنید. محیط کار آداب و مقررات خاص خودش را دارد که شما در هر شرایطی ملزم به رعایت آن‌ها هستید. درنتیجه بهتر است با پارتنرتان همان رفتاری را داشته باشید که با سایر همکاران دارید.
قبل از شروع رابطه عاطفی در محیط کار به پایان آن فکر کنید
به‌هرحال هر رابطه‌ای ممکن است روزی به پایان برسد. در چنین وضعیتی چه خواهید کرد؟ تا زمانی که محل کارتان مشترک است ممکن است هرروز یکدیگر را ببینید. آیا توانایی کنار آمدن با چنین شرایطی را دارید؟ آیا می‌توانید بین مسائل حرفه‌ای و شخصی تمایز قائل شوید؟ آیا به بلوغ پذیرش این موضوع رسیده‌اید که پارتنر سابق خود را در کنار شریک عاطفی جدیدش ببینید؟
مراقب باشید با آدم‌های اشتباهی وارد رابطه نشوید
اگر کارمند تازه وارد آن شرکت یا سازمان هستید باید سعی کنید در کوتاه‌ترین زمان ممکن خودتان را با فرهنگ سازمانی موجود تطبیق دهید. حواستان به رفتارهای رسمی و غیررسمی جاری در سازمان باشد تا حدومرز روابط را بشناسید. تیپ شخصیتی و مدل رفتاری سایر همکاران را بشناسید تا بدانید با هرکسی به چه نحوی باید رفتار کنید. در غیر این صورت ممکن است کوچک‌ترین واکنشی از سمت شما برای دیگران سوءتفاهم ایجاد کند.
مطلب مرتبط: با چه تیپ شخصیتی ازدواج موفق‌تری خواهید داشت؟
تعاملات خود را با سایر همکاران متوقف نکنید
یادتان باشد که شما علاوه بر رابطه با شریک عاطفی به رابطه با سایر افراد نیز نیاز دارید. پس قرار نیست که همیشه و همه‌جا با یکدیگر باشید علی‌الخصوص در محیط کار. از رابطه‌ی دوستانه‌ای که با همکارانتان دارید مراقبت کنید و سعی کنید از دوستی و مصاحبت با آن‌ها لذت ببرید.
مطلب مرتبط: چرا باید در محیط کار دوست صمیمی داشته باشیم؟
مخفی‌کاری نکنید
هرگز توصیه نمی‌کنیم که بلافاصله بعد از قرار اول همه کارکنان شاغل در شرکت یا سازمان را در جریان رابطه خود قرار دهید. اشتراک‌گذاری این‌گونه مسائل با دیگران از به وجود آمدن برداشت‌های اشتباه می‌کاهد. درهرصورت چه بخواهید چه نخواهید دیگران متوجه رابطه عاطفی شما خواهند شد. اما به یاد داشته باشید که مخفی نگه‌داشتن روابط منجر به سلب اعتماد سایر همکاران می‌شود و می‌تواند بر کیفیت سایر روابط اثرگذاری منفی داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم ساده و صریح و به‌دوراز ذکر جزئیات مسئله را با همکارانتان در میان بگذارید.
کیفیت عملکرد و بهره‌وری خود را فدای رابطه عاطفی نکنید
تحت هیچ شرایطی اجازه ندهید که کیفیت عملکرد، کارایی و بهره‌وری‌تان تحت تأثیر حواشی و چالش‌های موجود در رابطه عاطفی قرار گیرد.
با پارتنرتان هم‌تیمی نشوید
اگر با فردی در رابطه هستید که جایگاه شغلی بالاتر یا پایین‌تری نسبت به شما دارد بهتر است از همان ابتدا درباره‌ی مسائل مرتبط با حقوق و دستمزد به توافق برسید تا منجر به مشکلات بزرگ‌تری نشود. در چنین حالتی این احتمال وجود دارد که تضاد منافع به اوج خودش برسد. ایجاد تعادل بین منافع و اهداف تیم و منافع پارتنرتان دوراهی سختی است که ممکن است به‌تنهایی نتوانید به تصمیم‌گیری معقولی برسید. بهتر است یا در تیم‌های کاری مختلف قرار بگیرید یا او را از زمره‌ی کارمندان زیردست خود خارج کنید.
برقراری تعادل بین کار و زندگی را فراموش نکنید
حواستان به تعادل بین کار و زندگی باشد. هرگز اجازه ندهید پای جروبحث‌های خصوصی به محیط کاری کشیده شود.
از مسئولیت‌ها و تعهدات سازمانی خود غافل نشوید
تعهدات سازمانی و مسئولیت‌های حرفه‌ای خود را فدای مشکلات شخصیتان نکنید. به‌هرحال شما در قبال هم‌تیمی‌ها و کارفرما خود مسئول هستید.
مطلب مرتبط: ۵ توصیه برای زوج‌هایی که همکار هستند!
اما چنانچه در جایگاه مدیر سازمان هستید:
- با تعیین سیاست‌ها و خط‌مشی سازمان تکلیف کارکنان را برای مدیریت این قبیل روابط مشخص کنید. هر آن چیزی که ازنظر قوانین سازمان خط قرمز شناخته می‌شود باید به‌روشنی به تمام کارکنان معرفی شود.
- به‌محض اینکه متوجه چنین ارتباطاتی در سازمان شدید سعی کنید در اسرع وقت جلسه‌ای دوستانه و صمیمانه با طرفین رابطه داشته باشید.
- پیشنهاد می‌کنیم برای مدیریت روابط عاطفی در محیط کار به سراغ تعصبات و کلیشه‌های ذهنی نروید. وضع قوانین سفت‌وسخت و اعمال ممنوعیت‌های دیکتاتورانه کارکنان را برای داشتن پنهان‌کاری، بیشتر ترغیب می‌کند. سعی کنید از طریق آموزش مکالمات آزاد و دوستانه به مدیران سایر بخش‌ها به نحوی صحیح این قبیل موارد را مدیریت کنند.
- آن‌ها را نسبت به قوانین، حساسیت‌ها و تبعات احتمالی مطلع سازید.
- تلاش کنید تا از دیدگاه آن‌ها به کیفیت و چرایی رابطه عاطفی نگاه کنید. اما درعین‌حال حواستان باشد که از سیاست‌های سازمان غافل نشوید.
حرف آخر
بدون تعارف باید بگوییم که این موضوع اجتناب‌ناپذیر است. مدیران منابع انسانی هرچقدر هم که برای انجام فرآیند جذب و استخدام وسواس و دقت به خرج داده باشند همچنان هیچ تضمینی وجود ندارد که شاهد چنین مسائلی در سازمان نباشند. ناگفته نماند تمام روابط عاطفی در محیط کار الزاما به فاجعه ختم نمی‌شوند. در نظر گرفتن تمام جوانب موجب می‌شود تا بهترین انتخاب و تصمیم‌گیری هوشمندانه‌ای داشته باشید.
بنابراین اصلا شایسته نیست که با به‌کارگیری روش‌هایی غیراصولی و نامتعارف ریشه این دست روابط را از بیخ و بن بزنید. اما می‌توان با فراهم کردن شرایطی معقول و مساعد به مدیریت هر چه بهتر روابط کمک کرد.
