اگر خاطرتان باشد در مقالات مرتبط با کارآفرینی به‌کرات به اهمیت خلاقیت و نوآوری تأکید کرده‌ایم. تأکید بر این موضوع نشان‌دهنده‌ی این است که اساسا کارآفرینی بدون نوآوری دیگر معنا و مفهومی ندارد. بنابراین دور از ذهن نیست که یکی از مهم‌ترین چالش‌های هر سازمانی مدیریت نوآوری در محیط کار باشد. احتمالا همین ابتدا این سؤالات ذهنتان را درگیر کرده است. مگر نوآوری چه تأثیراتی می تواند بر سازمان داشته باشد؟ چرا تا این حد برای مدیران کسب و کار مهم و ارزشمند است؟ آیا هر فردی می تواند ایده های خلاقانه و نوآورنه در سر داشته باشد؟
طبیعتا مقوله‌ی نوآوری در محیط کار چیزی نیست که بتوان آن را فقط به شانس و استعداد ارتباط داد. واضح است که این توانمندی باید با آموزش و مدیریت مداوم در محیط سازمان نهادینه شود. نوآوری در محیط کار از آن دست پدیده‌هایی نیست که یک‌شبه اتفاق بیفتد. حتی نتایج و ثمرات آن را هم شاید نتوانید در کوتاه‌مدت به چشم ببینید. اما برنامه‌ریزی و مدیریت به‌منظور طراحی استراتژی‌هایی در راستای پرورش نوآوری در محیط کار می‌تواند باعث الهام بخشیدن به کارکنان شود.
در این مقاله مهم‌ترین اقدامات و ملاحظاتی که می‌توانند در ایجاد نوآوری در محیط کار اثرگذار باشند را جمع‌آوری کرده‌ایم. بدون اغراق مطالعه‌ی این مقاله می‌تواند به هر مدیری علی‌الخصوص کارآفرینان دید بازتری بدهد. تا با تکیه‌بر این اصول به سمت ایجاد تغییرات گسترده در سازمان حرکت کنند.
چرا سازمان‌ها باید به دنبال نوآوری در محیط کار باشند؟
ما در روزگاری زندگی می‌کنیم که مهم‌ترین مشخصه‌ی آن عدم اطمینان، پیچیدگی و تغییرات پرسرعت تکنولوژیکی است. حال در چنین شرایطی زمانی سازمان‌ها می‌توانند به موفقیت دست یابند که در فعالیت‌ها و سبک رهبری خود تغییراتی ایجاد کنند. امروزه دیگر رقابت بر سر انرژی و بازارها نیست. بلکه رقابت اصلی در خصوص داشتن نیروی انسانی کارآمد است. درنتیجه در حال حاضر قدرت‌های بزرگ اقتصادی بیش‌ازپیش به افرادی نیاز دارند که استعداد و توانمندی‌های خود را به‌گونه‌ای پرورش داده باشند که از دانش، تخصص، مهارت و از همه مهم‌تر تفکر خلاق برخوردار باشند.
در عصر امروز مزیت رقابتی دیگر درگرو ایجاد نوآوری در محیط کار است. بنابراین بدیهی است که مدیران سازمان‌ها و صاحبان کسب‌وکار برای اینکه بتوانند به جایگاه مطلوبی در بین رقبا برسند. باید با تمام قدرت بر روی پرورش نوآوری در محیط کار برنامه‌ریزی کنند. خلاقیت و نوآوری می‌توانند عناصر تأثیرگذاری در بهبود وضعیت سازمان، بقا بلندمدت و ایجاد مزیت رقابتی باشند.
اما برویم سراغ اینکه چه اقداماتی برای فرهنگ‌سازی نوآوری در محیط کار باید انجام دهید:
خلاقیت و نوآوری را در سازمان محدود نکنید
هرکسی می‌تواند در حد و اندازه‌ی خودش خلاق و نوآور باشد. لطفا مسئولیت ایجاد نوآوری در محیط کار را تنها به عده‌ی خاصی در سازمان محول نکنید. این امر موجب می‌شود برخی افراد تصور کنند هیچ بویی از خلاقیت نبرده‌اند. از سوی دیگر عده‌ای از مدیران و کارآفرینان محافظه‌کار همواره از تجربه‌ی مسیرهای جدید دچار اضطراب می‌شوند. آن‌ها همیشه خواهان انجام امور از طریق دستورالعمل‌های از پیش تعیین‌شده‌ای هستند. چنین رویکردی موجب تربیت کارکنانی می‌شود که پیوسته از تجربه‌ی هرگونه چالش و ریسکی می‌هراسند و تبدیل به افرادی وابسته و دنباله‌رو می‌گردند.
ایجاد و تسری فرهنگ نوآوری در محیط کار باعث می‌شود هر فرد در جایگاه خودش وادار به کشف راهکارهای جدید برای حل مسئله شود. نوآوری در تمام بخش‌ها و توسط هر فردی می‌تواند اتفاق بیفتد.
این موضوع واقعیت دارد که از طریق استفاده از ابزارهایی همچون تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی می‌توان وجود روحیه‌ی خلاقانه را در افراد تشخیص داد. اما نوآوری پدیده‌ای پویاست. نوآوری از طریق آموزش و یادگیری پخته می‌شود و به بلوغ می‌رسد. ایجاد بستری به‌منظور رشد و پرورش نوآوری در محیط کار می‌تواند نتایج شگرفی در پی داشته باشد. اگر قاطعانه به دنبال ایجاد فرهنگ نوآوری در سازمان خود هستید باید تغییراتی در سبک رهبری، سیاست‌های سازمان، پاداش‌ها، فرآیندهای رشد و ارتقا و نحوه‌ی عملکرد تیم‌های کاری ایجاد کنید. گفتگو و مطلع شدن از اظهار نظرات تمام کارکنان در خصوص مسائل جاری در سازمان می‌تواند بیش از هر چیز دیگری به رشد و نوآوری کمک کند.
این‌طور نمی‌شود که شما همه را به خلاقیت و نوآوری تشویق کنید ولی درعین‌حال هیچ‌گونه برنامه‌ریزی برای آن نداشته باشید. نوآوری درواقع یک فرآیند است. مدیران سازمان می‌بایست اهدافی را برای آن تعیین کنند. اینکه اصلا نوآوری قرار است موجب چه تغییراتی در سازمان شود؟ این فرآیند از چه مراحلی تشکیل شده است؟ و چگونه مدیریت خواهد شد؟ بهتر است در ابتدا به نتایج مورد انتظار برای سازمان خود و مراحل مختلف تحقق نوآوری بیندیشید. مراحل ایجاد نوآوری در محیط کار می‌تواند شامل این موارد باشند:
لحظه‌ای با خودتان تصور کنید که مجبور هستید در محیطی یکنواخت و تحت مقرراتی سفت‌وسخت کار کنید. نه‌تنها ویژگی‌های فیزیکی بلکه ویژگی‌های روانی آن محیط هم کمترین شباهتی با معیارهای محیط کاری ایدئال ازنظر شما ندارند. به‌هرحال سبک کار کردن افراد متفاوت است. برخی از افراد محیط‌های شلوغ و پر رفت‌وآمد را ترجیح می‌دهند. اما عده‌ای دیگر تمایل دارند در اتاقی جداگانه و به‌تنهایی کار کنند. نکته‌ی حائز اهمیت در این بخش توجه به روحیات و در نظر گرفتن تناسب شغل و شخصیت است. 
چه بخواهید چه نخواهید نیاز به تفریح در زمره‌ی پنج نیاز اساسی انسان‌ها به شمار می‌آید. خالی از لطف نیست هرازگاهی در کنار کار و تلاش برنامه‌های تفریحی کوتاه‌مدتی را برای کارمندان در نظر بگیرید. الزاما برنامه‌های تفریحی نباید همراه با تشریفات خاصی باشند. ساعاتی را به بازی‌های دسته‌جمعی بگذرانید. یا حتی برای خوردن صبحانه یا ناهار به پیک‌نیک در طبیعت بروید.چنین برنامه‌هایی موجب می‌شوند یخ افراد آب شود و می‌توانند در محیطی غیررسمی به تحکیم و تقویت روابط خود با همکاران بپردازند. همچنین ترتیب دادن چنین برنامه‌هایی بستری را برای پیدا کردن دوست صمیمی برای افراد فراهم می‌کند. چنین ارتباطاتی می‌توانند منبع الهام برای رشد نوآوری در محیط کار باشد. ضمن اینکه مطمئن باشید به همان میزان که کارکنان بتوانند ارتباطی عمیق‌تر و صمیمانه‌تر با یکدیگر برقرار کنند، کارایی و بهره‌وری تیم‌های کاری افزایش می‌یابد. 
باور عمومی اشتباهی که در این خصوص وجود دارد این است که مدیران سازمان‌ها گمان می‌کنند برای ایجاد تیم‌های کاری باید فقط به سراغ کارکنان خوب و باسابقه بروند. بدون شک این رویکرد کاملا نادرست است و می‌تواند حتی به مانع بزرگی برای رسیدن به موفقیت تبدیل شود. خلاقیت و نوآوری در محیط کار زمانی محقق می‌شود که مجموعه‌ی متنوعی از تیپ‌های شخصیتی با استعداد و توانمندی‌های گوناگون در کنار یکدیگر قرار گیرند و به تبادل‌نظر بپردازند. تنوع بیشتر به معنای آشنا شدن با تعداد زیادی از ایده‌های مختلف است. این امر شانس ایجاد نوآوری در محیط کار را به‌شدت افزایش می‌دهد. 
کارمندانتان را برای کشف ایده‌های نو تنها به محیط سازمان محدود نکنید. چه اشکالی دارد از آن‌ها بخواهید گاهی اوقات ایده‌های خود را به هر نحوی که دوست دارند به نمایش بگذارند. مثلا می‌توانند در قالب یک عکس یا نقاشی ساده به توصیف ایده‌ی خویش بپردازند. یا حتی آن را در قالب یک داستان کوتاه تعریف کنند. استفاده از رویکردهای جدید آن‌ها را وادار می‌کند که متفاوت از رویه‌ی معمول به حل مسئله بپردازند. همین امر مصداق بارز نوآوری در محیط کار محسوب می‌شود. 
