صمیمیت در محیط کار بهعنوان نوعی ارتباط یا تعامل و برقراری رابطه از طریق اشتراکگذاری خواستههای کاری با دیگر کارمندان است. بهصورتیکه کارمندان به درک عمیق و شدت حساسیت مشکلات کاری دست مییابند. ایجاد یک رابطه سالم نیازمند حدومرز است. اگر هرگونه که دلمان میخواهد در رابطه رفتار کنیم، یا اصطلاحاً راحت باشیم، امکان دارد که به رابطه و حتی خودمان آسیب بزنیم.
معمولاً تعیین کردن حدومرز در روابط، هنگامی حائز اهمیت است که افراد صدمات ناشی از نادیده گرفتن آن را دیده باشند. با این حال بسیاری از افراد نمیدانند که چگونه در یک رابطه ضمن حفظ صمیمیت، حدومرزها را مشخص نمایند. حدومرزها به بخشهای مختلف زندگی هر شخص اشاره دارند که نقش هر فرد در زندگی حدود این مرزها را مشخص مینماید. بدین سبب هیچ اهمیتی ندارد که شغل شما چیست و در چه زمینهای مشغول به فعالیت هستید. زیرا اگر بتوانید شخصیت درونی خودتان را بهقدری قدرتمند نمایید که احساس خوبی نسبت به خود و محیط کارتان داشته باشید، قطعاً دیگران نیز از کار کردن با شما لذت خواهند برد.
برقراری روابط مستحکم با همکاران میتواند روشی مؤثر جهت افزایش رضایت شغلی و میزان تعلق و تعهد به محیط کاری باشد. درنتیجه رعایت کردن همین موارد به ظاهر ساده، زمینهساز پیشرفتهای شغلیتان خواهد بود.
چرا باید برای روابط کاری خود حدومرز تعیین کنیم؟
حدومرز در زندگی شخصی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. حدومرزها در واقعیت چارچوبهایی هستند که برای خودمان ترسیم کردهایم و داخل این چارچوبها احساس امنیت و اعتمادبهنفس داریم. ما باید در همه روابطی که داریم این حدومرزها را بهوضوح اعلام نماییم تا از چارچوبهای شخصیتی و هویتی خود بتوانیم حفاظت کنیم. صمیمیت در محیط کار مزایای بسیاری دارد، اما صمیمیت نیز مانند هر مسئله دیگری میتواند همچون تیغ دولبهای عمل کند. زیرا هر چیزی اگر به اندازه و کافی باشد مفید است ولی اگر از حد بگذرد زیان بار خواهد بود.
با رعایت کردن حدومرزها به دیگران میفهمانیم که چه مواردی را در روابط صمیمانه میخواهیم و چه مواردی را نمیخواهیم و به این ترتیب مانع از نفوذ بیشازحد دیگران در زندگی شخصی خود خواهیم شد. اگر نتوانیم حد اعتدال را در صمیمیت حفظ کنیم و مرزها شکسته و نادیده گرفته شوند در این حالت اعتمادبهنفس خود را از دست میدهیم و مثل سابق نمیتوانیم در انجام کارهایمان قدرت و توان لازم را داشته باشیم.
مطلب مرتبط: تحلیلی بر حدومرزهای سالم در ازدواج؛ آیا داشتن حریم شخصی در ازدواج مهم است؟
چرا برقراری ارتباطات مؤثر با همکاران اهمیت دارد؟
زمانیکه سازمانها و شرکتها برای دستیابی به اهداف خود دنبال تشکیل تیمی موفق هستند، قطعاً به برقراری روابط سالم و مؤثر بین اعضای خود اهمیت بسیاری میدهند. برقراری ارتباط سالم پایه و اساس افزایش انگیزه و اعتمادبهنفس اعضای متخصص تیم است. افراد گروه یا تیمی که در محیط کار صمیمی قرار دارند و با یکدیگر روابط سالم و دوستانه برقرار میکنند، سیستم حمایتی مناسبی برای همدیگر میسازند که در موقعیتهای بحرانی بسیار کمک کننده و سازنده است.
صمیمیت در محیط کار و داشتن روابط سازنده سبب افزایش کیفیت کار گروهی، تعامل و انگیزه کارمندان خواهد شد. هنگامیکه اعضای تیم با یکدیگر روابط سالم و مستحکمی دارند از تمام توانشان برای رسیدن به اهداف سازمانی بهره میگیرند که درنتیجه کارایی و بهرهوری کارمندان افزایش پیدا میکند. با این وجود افراد حرفهای سعی دارند تا در زمینه برقراری هر نوع رابطهای در محیط کار محدود عمل نمایند. اما باتوجه به مزایای فراوان داشتن روابط سالم در محیط کار، بهتر است تا با رعایت حد اعتدال دنبال برقراری ارتباط با افرادی باشیم که میتوانند زمینه پیشرفت را مهیا سازند. بدین سبب روابط خوب و سالم به افراد آزادی عمل بیشتری میدهند و باعث میگردند که وقت و انرژی خود را صرف ارتباطات منفی و چالشبرانگیز نکنند.
مطلب مرتبط: ۱۸ مهارت ارتباطی مؤثر در محیط کار که شما را به موفقیت شغلی میرساند
۸ مزیت مهم صمیمیت در محیط کار
با برقراری روابط دوستانه با همکاران، مزایای مختلفی از نظر تعامل سازنده با محیط کاری و رضایت شغلی متوجه فرد میگردد. در بحث دوستی با همکاران، درنظر گرفتن این مزایا میتواند مفید باشد. در ادامه به چند مورد از مزایای ارتباط صمیمانه با کارمندان اشاره میکنیم:
۱ـ افزایش اعتماد بین کارکنان
دوستیها و صمیمیتها به مرور زمان سبب خواهند شد که افراد بتوانند به یکدیگر تکیه نمایند و اعتماد متقابل بین آنها افزایش یابد. اعتماد بخش غیرقابل حذف از همکاری اثربخش در یک مجموعه و سازمان است. وقتی شما در محیطی کار میکنید که به همکارانتان اعتماد دارید، با آسودگی به کارهایتان میرسید و در صورت لزوم از همکارانتان کمک نیز میگیرید. اما تصور کنید، در محیطی هستید که همه سعی در تخریب یکدیگر دارند و خبری از اعتماد و همکاری نیست. در این صورت محیط کار کاملاً غیرقابل تحمل شده و مطمئناً هیچکس کار کردن در چنین محیطی را ترجیح نخواهد داد. با گسترش دادن حس اعتماد در روابط دوستانه بسیار اجتماعیتر خواهید شد و این عامل بر موفقیت شما و تیمتان تأثیر مثبتی خواهد گذاشت.
مطلب مرتبط: ۱۴ راهکار هوشمندانه برای مقابله با همکار زیرآبزن
۲ـ افزایش مشارکت و همکاری
یکی دیگر از پیامدهای مثبت صمیمیت در محیط کار، افزایش قابل توجه همکاری بین افراد سازمان است. زمانیکه روابط بین کارمندان صمیمی و مثبت است، عوامل تنشزا در محیط کاری به حداقل میرسد. بدین سبب افراد بهتر میتوانند دیدگاهها و ایدهها و تخصصشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و از همکاری با یکدیگر لذت ببرند. بهطورکلی وقتی در کارهای گروهی همکاری بین اعضای گروه بیشتر میشود، دستیابی به اهداف گروه نیز آسانتر و قابل دسترستر خواهد شد. پس تجربهی همکاری با افراد صمیمی در پیشبرد اهداف سازمانی تأثیر بسیاری خواهد داشت.
مطلب مرتبط: ۱۶ تکنیک ضروری برای مهار و کنترل خشم در محیط کار
۳ـ کاهش استرس و فشار کاری
استرس در محیط کاری همیشه وجود داشته و غیرقابل انکار است. استرس و اضطرابی که افراد در شغلشان تجربه میکنند بر سلامت ذهنی و روحی آنها تأثیرات مخربی میگذارد. همکارانی که روابط دوستانه دارند در چالشها و محدودیتهای کاری و مواجهه با موانع در کنار هم بوده و با همدلی به یکدیگر انگیزه میدهند و استرس را به کمترین میزان خود میرسانند. زمانیکه فردی گلایههای شغلیش را با همکار صمیمی خود در میان میگذارد احساس سبک بودن میکند. زیرا بهخوبی میداند شخصی هست که میتواند مشکلات شغلی را با او مطرح نماید. بدین سبب وی میتواند استرس را مدیریت کرده و اثرات مخرب آن را به حداقل برساند.
مطلب مرتبط: چرا باید در محیط کار دوست صمیمی داشته باشیم؟
۴ـ کیفیت عملکردتان بالا میرود
بدون شک صمیمیت در محیط کار میتواند اعتماد، همکاریهای گسترده و ارتباطات بهتر را بهوجود بیاورد. هر کدام از مزیتهای بالا در داشتن کار باکیفیت نقش بسزایی ایفا میکنند و در کارهای گروهی تأثیر موارد مذکور دوچندان میگردد. زیرا دستیابی به اهداف گروهی در گرو تلاش همه جانبه اعضای گروه است. ارتباط دوستانه در بین کارمندان حس مسئولیتپذیری را بیشازپیش میکند و با کاهش خطای کارمندان بازدهی آنها را نیز افزایش میدهد. درنتیجه این کار باعث میشود که کارکنان تمام توان خود را برای دستیابی به اهداف گروهی بهکار بگیرند.
۵ـ بهبود مهارتهای ارتباطی
روابط دوستانه و صمیمی در محیط کار موجب پرورش مهارتهای ارتباطی میگردند. قطعاً هر فردی برای دستیابی به هر مهارتی نیازمند تمرین است. وقتی شما در طول روز با همکاران صمیمیتان در حال ارتباط بوده و یا گفتوگو میکنید، درواقع در حال تمرین برای ارتقا مهارتهای ارتباطی خود هستید. زمانیکه تواناییهای ارتباطی فردی ارتقا پیدا نمایند حتما در تعامل با همکاران و مشتریان بسیار بهتر عمل خواهد کرد. بسیاری از سازمانها و شرکتها از تأثیر صمیمیت بر تقویت مهارتهای ارتباطی بیخبر هستند و میتوانند با ترویج این مبحث سبب بهبود و پیشرفت کسبوکار خود شوند.
۶ـ افزایش رضایت شغلی
میزان رضایت شغلی به عوامل مختلفی همچون فرهنگ سازمانی، حقوق دریافتی، تناسب بین شغل و شخصیت و … بستگی دارد. اکثر افراد زمان قابل توجهی از روز خودشان را در محیط کار سپری میکنند. حال اگر شما جزء افرادی هستید که برای داشتن همکاران صمیمی و قابلاعتماد ارزش قائلید، مطمئناً رضایت شما از فضای دوستانه و صمیمی در محل کار بیشتر خواهد شد. هنگامیکه شما همکاری دارید که بهراحتی میتوانید افکارتان را با او در میان بگذارید، در تنگناهای کاری هرگز احساس ناامیدی نخواهید کرد و در سایهی فضای صمیمی و دوستانه از شغلتان لذت کافی میبرید.
بهطورکلی صمیمیت در محیط کار تأثیر مستقیمی بر روی رضایت شغلی افراد گذاشته و میتواند به حفظ نیروی انسانی سازمانها کمک کند و در هزینههای سازمان صرفهجویی به عمل بیاورد.
مطلب مرتبط: ۸ نشانه نارضایتی شغلی در محیط کار
۷ـ افزایش سلامتی جسمی و روانی
جالب است بدانید که نداشتن روابط دوستانه و صمیمی خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. بدین سبب همه افراد برای سلامتی خود نیاز دارند که با دیگران در تعامل باشند و در ایجاد روابط صمیمی با آنها تلاش نمایند. فرقی ندارد که این دوستان در محیط کاری باشند یا در سایر موقعیتهای زندگی. ازطرفی دیگر داشتن دوستان صمیمی بر سلامتی روان افراد نیز تأثیرات مثبتی میگذارد. وقتی در محیط کار در ارتباط با انسانهایی هستیم که اصطلاحاً با آنها رفیق هستیم، سختیهای کار برای ما کمرنگتر خواهند شد. حتی با ذهنی باز و روحیهای عالی در محیط کار حاضر خواهیم شد. پس درنتیجه نباید از تأثیر روابط مثبت دوستانه بر سلامتی و روند پیشرفت کاری خود غافل شویم.
۸ـ تقویت کار تیمی
صمیمیت در محیط کار میتواند به افراد کمک کند تا بهتر بهصورت تیمی کار کنند. اینکه با همکاران خود کنار بیایید و حتی با افرادی که با آنها کار میکنید دوست شوید، مزیت بزرگی است. بهعنوان یک تیم کاری که با یکدیگر روابط نزدیکی دارید، شما زمان و تلاش بیشتری را برای پروژههایی که بر روی آنها کار میکنید سرمایهگذاری خواهید کرد. انجام این کار به نفع شرکتی است که در آن کار میکنید، زیرا بهرهوری بالاتری را برای آن کسبوکار به ارمغان خواهید آورد.
مطلب مرتبط: چرا در کار تیمی شکست میخوریم؟
آیا داشتن رابطه صمیمانه با همکاران میتواند به ضرر ما تمام شود؟
افراد ممکن است بسته به برخی از عوامل موقعیتی همچون محیط کار، صنعت موردنظر و ترجیحات شخصی خودشان، در هنگام برقراری روابط دوستانه با همکاران خود آسیبهایی را نیز تجربه نمایند. در ادامه به چند مورد از معایب ارتباط صمیمانه با کارمندان اشاره میکنیم:
افزایش رقابت ناسالم در محیط کار
بسیاری از محیطهای کاری بسته به فرهنگ، صنعت و یا فرصتهای پیشرفت سازمانی میتوانند رقابتی باشند. در چنین محیطهایی، حفظ روابط نزدیک با همکاران میتواند چالشبرانگیز باشد. زمانیکه شخصی برای کسب پاداش، کمیسیون، ارتقای شغلی، تبلیغات و یا سفارشات با دوستانش در محل کار رقابت میکند، نسبت به مواقعیکه رقبایش را از نزدیک نمیشناسد، اضطراب و فشار بیشتری را تجربه مینماید. با اینکه معمولاً در روابط کاری سالم، اعضای تیم موفقیت همدیگر را جشن میگیرند، ولی این مورد در تمامی مواقع صدق نمیکند. بهخصوص برای کارمندان جاهطلبی که بهدنبال رقابت ناسالم و مخرب هستند. در اینگونه مواقع، حفظ و رعایت فاصله از همکاران خود به شما این امکان را خواهد داد که از چنین تجربیاتی اجتناب نمایید.
مطلب مرتبط: آیا ایجاد رقابت بین کارکنان، سازمان را به موفقیت نزدیک میکند؟
حواسپرتی و از بین رفتن تمرکز در انجام امور
ارتباط صمیمانه با کارمندان در محل کار میتواند موجب ایجاد حواسپرتی و از بین رفتن تمرکز در افراد گردد که امکان دارد بر روی بهرهوری، کارایی و توانایی شخص در تولید کار با کیفیت بالا تأثیر داشته باشد. برخی از دوستیها ممکن است مانع از تعامل گردند و در عوض در توانایی یک متخصص برای انجام وظایف روزانه خود اختلال ایجاد نمایند. فعالیتهایی همچون گپ زدن، شوخی بیشازاندازه و… میتوانند بهصورت دورهای گردش کار را مختل سازند و تمرکز دوباره بر روی اهداف و وظایف مربوطه را برای متخصصان، چالشبرانگیز و مسئلهساز نماید. بدین سبب ایجاد چارچوب و حفظ حد خاصی از احترام برای نیازهای حرفهای همدیگر در هنگام ایجاد دوستی و صمیمیت در محیط کار بسیار مهم است.
ورود به حریم خصوصی کارکنان
بدون شک بسیاری از متخصصان حرفهای به حفظ حریم خصوصی در زندگی شخصی خودشان اهمیت میدهند. یا برخی از متخصصان برای اجتناب از تعاملات ناخوشایند، اطلاعات شخصی مربوط به خانواده، روابط یا فعالیتهای خارج از محیط کارشان را فاش نمیکنند. اما ممکن است زمانیکه با همکاران خود دوست هستید، حفظ این سطح از حریم خصوصی امکانپذیر نباشد. بهویژه باتوجه به وجود صفحات شخصی افراد در فضاهای مجازی، این کار دشوارتر نیز خواهد شد. زیرا معمولاً همکارانی که رابطهای دوستانه دارند، همدیگر را در شبکههای مجازی مختلف دنبال میکنند که این کار میتواند به هر دو طرف دسترسی بیشتری به جزئیات خصوصی درباره زندگی فرد مقابل که قبلاً مخفی شده بود، بدهد. بدین سبب افراد حتما باید هنگام برقراری روابط دوستانه این مسئله را بهخوبی درنظر بگیرند که حفظ حریم خصوصی در محیط کاری تا چه میزانی برایشان اهمیت دارد.
زیرپا گذاشتن وجدان و اخلاق کاری
معمولاً صمیمیت در محیط کار منجربه کاهش میزان خویشتنداری و محدودیتها میگردد که میتواند احتمال بروز معاشرتهای غیرحرفهای را افزایش دهد. چراکه در برخی از صنایع و پیشهها، حفظ رفتار حرفهای برای همکاران الزامی است. بهطور مثال در مشاغلی که در آنها با مشتریان بهصورت مستقیم ارتباط برقرار میشود، کارمندان باید با یکدیگر با احترام رفتار نمایند تا تجربهای مثبت و قابل اعتمادی را برای مشتریان ارائه بدهند.
گاهی برای فردی که در چنین سطحی کار میکند یا حرفهای بودن برایش شخصاً مهم است، امکان صرف نظر کردن از دوستی با همکارانش نیز وجود دارد. در این صورت اگر فرد به هر دلیلی ترجیح میدهد که روابط دوستانهای با همکاران خودش داشته باشد، باید درمورد حفظ رفتار حرفهای، بهخصوص در موقعیتهای خاص، قاطعانه عمل نماید.
مطلب مرتبط: ۶ دلیل اهمیت اخلاق کاری در موفقیت سازمان
کاهش بازخوردهای سازنده
افراد هنگام دوستی با همکاران خود، بهطورکلی بازخوردهای سازندهی کمتری را از آنها دریافت مینمایند. بههمین علت برای افرادی که با همدیگر دوست هستند، انتقاد و ارزیابی بدون تعصب و حمایت در بیشتر مواقع سخت و دشوار است. بنابراین داشتن دوست در محیط کاری ممکن است توانایی تشخیص زمینههایی را که نیازمند بهبود هستند را کاهش دهد. حتی امکان دارد که بر روی روند توسعه حرفهای و دستیابی به درجات بالاتر نیز تأثیر منفی داشته باشد.
جهت جلوگیری از بروز این اتفاق، ایجاد ساختاری برای فرصتهای ارائهی بازخورد میتواند مفید و تأثیرگذار باشد که درنهایت این اتفاق منجربه شفافیت گردد. اگر افراد بتوانند به همکارانشان اطمینان دهند که با دریافت انتقاد سازنده هرگز مشکلی ندارند، بهراحتی میتوانند در کنار اولویت قرار دادن رشد حرفهای، به دوستیهای خود نیز ادامه دهند.
مطلب مرتبط: چگونه به شیوهای مؤثر به انتقاد دیگران پاسخ دهیم؟
از بین رفتن تعادل بین کار و زندگی
باید تمام افراد میان کار و زندگی خود تعادل سالمی را برقرار نمایند تا بتوانند زمان کافی را برای زندگی شخصی و حرفهای خود اختصاص بدهند. چراکه ایجاد نوعی حس تعادل در کمک به بهبود سلامت روان، تمرکز و رضایت شغلی نیز نقش بسزایی دارد. با اینکه تشکیل روابط دوستانه و صمیمیت در محیط کار به روشهای مختلفی در زندگی اشخاص تأثیر مثبتی میگذارد، ولی تعیین مرزهایی را که از اختلاط و معاشرت کار و زندگی شخصی نیز جلوگیری میکنند را دشوار میسازد. بهعنوان مثال وقتی افراد در تعطیلات آخر هفته با دوستان همکار خودشان ملاقات مینمایند، به احتمال زیاد درمورد مسائل مرتبط به کار نیز گفتوگو میکنند. بدین سبب باید انتظارات مرتبط به تعادل کار و زندگی بسیار واضح باشند.
مطلب مرتبط: ۷ قدم تا رسیدن به ایجاد تعادل بین کار و زندگی
اشتراکگذاری بیشازحد دادهها و اطلاعات شخصی و کاری
یکی از مسائل پرخطری که در ارتباط صمیمانه با کارمندان وجود دارد، این است که کارمندان میزان صمیمیتی که در روابط دوستی خارج از محیط کار دارند را بین همکارانشان نیز به وجود میآورند. انجام دادن این کار باعث خواهد شد که رفتارهای غیرحرفهای در محیط کاری از آنها سر بزند. ازجمله همین مورد به اشتراک گذاشتن اطلاعاتی که هرگز لازم نیست برخی از همکاران در جریان آنها قرار بگیرند.
در بسیاری از موارد رعایت نکردن این موضوع میتواند آسیبهای بسیار جدی را به همراه داشته باشد و به تخریب روابط میان کارمندان و کارفرمایان منجر گردد. حتی در بیشتر حالات عدهای از کارمندان، حکم محرم راز را برای کارفرما دارند که قرار دادن اطلاعات محرمانه در اختیار دیگر همکاران، هم به کارفرما و سازمان و هم به خود فرد آسیب میزند. زیرا فرد دیگر اعتبار سابق را در حضور کارفرما و مدیر ارشد خود نخواهد داشت.
از بین رفتن حدومرزها
گاهیاوقات افراد میزان صمیمیتی که با دوستان خارج از محیط کاریشان دارند را با میزان صمیمیت همکاران خود برابر میدانند که همین امر موجب میگردد تا مرزهای کاری و شغلی کاملاً در بین آنها ازبین برود. حتی ممکن است که توقعات بیجا میان آنها شکل بگیرد و اینکه حرمتها و احترام افراد زیر سؤال برود. هر شخصی امکان دارد با دوستان صمیمی خود از هرجا و درباره هر موضوعی صحبت نماید. اما این کار دلیل بر این نیست که رفتارشان با همکارانشان هم همینگونه باشد. بنابراین حتما باید محدودیت و چارچوبها در صمیمیت در محیط کار حفظ گردد.
سخن نهایی
در جامعه امروزی افراد بیشتر هویت خود را از شغلشان میگیرند و ارتباطات اجتماعی در محل کار از قدرت بسیار بالایی برخوردار است. بهطوریکه کار کردن با اعمال دوستی در محیط کار نقطهگذاری میشود. با این وجود سیاستها و فرآیندهای سازمانی میتوانند در ایجاد و تقویت صمیمیت در محیط کار نقش بسزایی داشته باشند. اما همانطورکه میتواند به حمایت از سایر فعالیتهای مرتبط با محل کار کمک نماید و تأثیرات مثبتی را برای کارمندان یک شرکت بهوجود بیاورد، میتواند برخی مشکلات و معایبی نیز بههمراه داشته باشد و بر روی کارهای گروهی نیز تأثیر منفی بگذارد.
وجود صمیمیت میتواند مشکلات بسیاری را رفع یا از بروز آنها جلوگیری نماید. بههمینعلت هم هست که سازمانها به روشهای مختلفی میکوشند تا این صمیمیت را خلق یا از نشانههای آن بهدرستی حمایت کنند.