هر فردی دارای ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی مختص به خود است که سبک خاصی از مدیریت و کنترل کارکنان را می‌طلبد. هر مدیری برای اداره صحیح سازمان خود، به کارمندانش متکی است که در این صورت می‌تواند یک رئیس خوب باشد. درصورتی‌که یک کارمند به‌طور مداوم با تأخیر در محیط کار حاضر گردد، افراد سازمان متوجه این موضوع شده و اغلب اصطکاک یا دلخوری به وجود خواهد آمد.
امروزه یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی مدیران و صاحبان کسبوکار، نحوه برخورد با کارمند ناسازگار است. بهخصوص اگر آن کارمند، بااستعداد نیز باشد، برخورد سخت‌تر خواهد بود. درحقیقت هرچقدر هم سعی داشته باشید که محیط کارتان آرام و دنج باشد و با کارمندان خود رفیق باشید و سازمان کاملاً حرفه‌ای را تشکیل دهید، بازهم به‌دلیل تفاوتی که در شخصیت افراد مختلف وجود دارد، کارمندان ناراضی خواهید داشت. بدین سبب بسیاری از مدیران و صاحبان کسبوکار از نحوه مدیریت کارمندان خود سؤال می‌پرسند. برای بیشتر این افراد انجام این کار از هر کار دیگری سخت‌تر است. چراکه در اینجا با افراد مختلف سروکار داریم.
ازآنجایی هم که نیروی انسانی یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های یک سازمان به‌شمار می‌رود، باید به راه‌های مدیریت آن‌ها به‌طور کامل مسلط و آگاه باشید. درنتیجه می‌توان گفت که داشتن کارمند ناسازگار و ناراضی یکی از اتفاقات اجتناب‌ناپذیر در هر کسبوکار یا سازمانی است که اگر با این مشکل به‌درستی برخورد نگردد، عواقب آن می‌تواند غیرقابل جبران باشد.
چه زمانی و چگونه کارکنان را کنترل کنیم؟
مدیریت ناسازگاری برای مدیران و صاحبان کسبوکار، کاری بسیار دشوار است. اما حقیقت این است که در برخی از مواقع، کارمند ناسازگار ازقضا بااستعدادترین فرد در آن مجموعه است. بدین جهت بهتر است قبل از هرگونه تذکر دادن به کارمند ناسازگار خود، نقش وی را به‌عنوان عضوی از مجموعه بررسی نمایید و سپس به کنترل عملکرد کارکنان خود بپردازید.
جروبحث بیش‌ازحد با دیگران
کارمندانی که همواره تخاصمی و دائماً به‌دنبال دشمنی و یا ایجاد درگیری با همکاران خود و یا سایر کارکنان هستند، محیطی منفی و نامناسب برای کار ایجاد می‌نمایند. به‌طوری‌که این کارمندان هرگز تلاشی برای حل‌وفصل مصالحانه اختلاف‌ها انجام نمی‌دهند که همین امر منجربه صدمه زدن به یکپارچگی گروه یا تیم کاری می‌گردد.
مطلب مرتبط: ۱۰ استراتژی کاربردی حل اختلاف در محیط کار
سرپیچی از اقتدار سازمانی
کنترل کارکنان سخت که دارای نگرش‌های منفی هستند، کاری بسیار دشوار است. چنین افرادی ممکن است از انجام کاری تنها به‌دلیل آنکه چیزی را اثبات نمایند و یا اقتدار سازمانی را به چالش بکشند، امتناع کنند. این‌گونه رفتارها بی‌احترامی تلقی می‌شود که به هیچ وجه حرفه‌ای نیست. بدین سبب چنین رفتاری به سرعت باید موردتوجه و اصلاح قرار بگیرد.
تنبلی و بی‌انگیز‌گی
کارمندان سست و بی‌انگیزه، با کار و شغل خود عجین نیستند و بیشتر وقت خود را به بیهودگی و تنبلی می‌گذرانند و موجب حواس‌پرتی یا ایجاد اختلال در کار همکاران و سایر کارکنان می‌گردند. به‌طوری‌که نتایج مطالعات نهاد پژوهشی کسبوکار ملی نشان می‌دهد کارمندانی که با شغل خود عجین نیستند، بیشتر زمان خود را صرف خوابیدن، بازی کردن و استفاده از شبکه‌های مجازی می‌نمایند.
مطلب مرتبط: با کارمندان موبایل به دست چیکار کنیم؟ ۷ راهکار برای مدیریت اتلاف وقت در محیط کار
منفی‌بافی نسبت به سازمان
چندان عجیب نیست که در سازمان خود کارکنانی دارید که دائماً در حال منفی‌بافی هستند و سخنان کنایه‌داری را علیه رهبران، همکاران و یا عملکرد روزانه شرکت می‌زنند. چنین هیجانات منفی نسبت به سازمان می‌تواند به اهداف آن آسیب بزند و کل محیط کاری را دچار بحران و صدمه نماید.
مطلب مرتبط: ۱۴ راهکار هوشمندانه برای مقابله با همکار زیرآب زن
۶ راهکار هوشمندانه برای برخورد صحیح با کارکنان
آیا به‌عنوان یک مدیر با کارمندان ناراضی و ناسازگار مواجه شده‌اید؟ تحت چه شرایطی باید با کارمندان ناسازگار کنار بیاییم؟ بهترین نحوه تذکر به کارمندان ناسازگار چیست؟ برخورد با کارمند ناسازگار و کنترل عملکرد کارکنان نیز همانند هر کار دیگری درصورتی‌که با استفاده از استراتژی مناسبی انجام گیرد، تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت. مهم‌ترین نکته هنگام تذکر دادن به یک کارمند، درنظر گرفتن تمامی نکات مثبت و منفی وی است.
یک مدیر هرگز نباید به کارمند خود این حس را انتقال دهد که او هیچ‌گونه نکته مثبتی در کارش ندارد. بلکه باید با درنظر گرفتن نکات مثبت، به بررسی مشکلات یا نقاط ضعف کار یک شخص نیز بپردازد. چراکه توجه مدیر به اعتمادبه‌نفس کارکنان خودش یکی از مهم‌ترین مسائل در نحوه کنترل کارکنان است.
۱ـ استفاده از روش‌های تشویقی به جای تنبیه
در بسیاری از موارد وقتی صحبت از کنترل کارکنان می‌شود، ذهن ما به سمت روش‌های تنبیه و سرزنش کارمندان سوق پیدا می‌کند. ولی حقیقت این است که در دنیای کسب‌وکارهای امروزی تنبیه و توبیخ دیگر همانند سیستم‌های سنتی گذشته چندان کاربردی ندارد. چراکه کارمندان امروزی و بهخصوص کارمندان ناسازگار به توبیخ شدن توسط مدیر یا صاحب کسبوکار واکنش چندان مطلوبی نشان نمی‌دهند. درصورتی‌که اگر قرار بر واکنش دادن و اصلاح رفتار بود، اصلاً مرتکب اشتباه نمی‌شدند.
بدین سبب می‌توان گفت روش تشویق گزینه مناسب‌تری برای کنترل عملکرد کارکنان است. به‌عنوان مثال یکی از مؤثرترین تشویق‌های موجود در برخورد با کارمند ناساگار این است که اگر کارمند در بیشتر روزهای هفته حداقل نیم ساعت دیرتر از بقیه در سر کار خود حاضر می‌شود، اما ۵ روز زودتر از موعد مقرر در شرکت حضور داشته است، پاداشی را برای این حضور زود هنگام برای وی درنظر بگیرید. به‌طوری‌که این پاداش بسته به تیپ شخصیتی کارمند می‌تواند مرخصی ساعتی، مرخصی یک روزه، افزایش حقوق و یا یک دفتر برنامه‌ریزی باشد.
به این ترتیب کارمند احساس می‌نماید که برای کارهای او ارزش قائل هستید و درنتیجه سعی می‌کند تا جای ممکن به‌موقع در محل کار خودش حاضر گردد. یا زمانی‌که کارمند تغییر مثبتی در رفتار خود می‌دهد، آن را بازگو نمایید. همین تشکر و استقبال ساده موجب خواهد شد تا فرد بداند که در مسیر درست قرار داشته و تلاش‌های او مورد تقدیر قرار می‌گیرند.
مطلب مرتبط: ۱۰ موردی که باید به خاطر آن به کارکنانتان پاداش دهید!
۲ـ به حریم خصوصی کارمندان خود احترام بگذارید
قطعاً هیچ انسانی دوست ندارد که در مقابل سایر دوستان و همکارانش سرخورده گردد. در برخورد با کارمند ناسازگار اگر بخواهید در برابر سایر همکاران و کارکنان به او تذکر دهید، طبیعتاً نتیجه‌ی معکوسی خواهید گرفت. چراکه در صورت مقابله کردن با یک کارمند که در جمع دیگران حضور دارد، او خجالت‌زده و شرمنده شده و حالت تدافعی به خود خواهد گرفت. حتی ممکن است که کارمند ناسازگار شما به‌دلیل خدشه وارد شدن به غرورش برخورد نامناسبی با شما داشته باشد.
بدین سبب بهترین راهکاری که در مورد کنترل عملکرد کارکنان وجود دارد این است که در خلوت و به‌صورت شخصی درخواست خود را مطرح نمایید. در همه اوقات بهخصوص زمان‌هایی که نیازمند اقدامات انضباطی هستند، حتماً سعی کنید بحث‌های دشوار را در خلوت انجام دهید. همچنین توجه داشته باشید که در این تذکر باید به‌صورت صریح در مورد مسئله‌ای که شما را دچار ناراحتی کرده است، صحبت نمایید. به‌طوری‌که بی‌پرده و کاملاً مؤدبانه مشکل را مطرح کنید و در آخر از اینکه به سخنان شما گوش داده از فرد مقابل تشکر نمایید. قطعاً افراد در شرایط عادلانه، صادقانه و محترمانه پاسخ و رفتار بهتری خواهند داشت و مطمئن باشید چنین برخوردی بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
مطلب مرتبط: ۱۲ سؤالی که حریم خصوصی کارمندان را به خطر می‌اندازد
۳ـ از دوربین‌های امنیتی و مداربسته کمک بگیرید
یکی از روش‌های اصلی که کشورهای پیشرفته و جهان اولی سال‌هاست از آن استفاده می‌کنند، استفاده از دوربین‌های مداربسته و امنیتی جهت کنترل شرایط محیط کار و دفترهای مشاغل است. علاوه‌بر آن یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که درخصوص استفاده از دوربین‌های امنیتی وجود دارد، این است که نظارت و کنترل عملکرد کارکنان در سازمان، از طریق این ابزارها و سیستم‌ها بسیار آسان‌تر از این است که یک مدیر یا رئیس بخواهد خودش چنین کاری را انجام دهد.
همچنین حضور یک رئیس برای بررسی عملکرد یک کارمند در طی تمامی مراحل کاری می‌تواند استرس‌زا باشد. درحالی‌که استفاده از دوربین‌های امنیتی می‌تواند این مشکل را به کلی حل نماید. ازطرفی، منطق مدیران و رئیسانی که از این سیستم‌ها استفاده می‌نمایند، این است که داشتن دوربین‌های امنیتی در یک محیط کاری و متخصص بیشتر از اینکه ضرر داشته باشد، برای کسانی که در این مکان حاضر هستند، منفعت خواهد داشت.
۴ـ به‌جای اعتراض به شخصیت افراد به رفتار و عملکرد آن‌ها اعتراض نمایید
یکی از اشتباهات اصلی مدیران در کنترل کارکنان، تمایل شدید آن‌ها برای مدیریت پرسنل توسط خودشان است. در تعاملات کاری اصلی‌ترین موضوع، اصلاح رفتارهای غلط کارمندان است. ولی متأسفانه مدیران به‌جای اصلاح رفتار، خود فرد را مورد سرزنش قرار می‌دهند. مدیران در هنگام مواجهه با اشتباهات فردی باید به‌دنبال تغییر الگوی فکری باشند تا رفتار او در بلندمدت اصلاح گردد. چراکه همین امر باعث می‌شود تا کارمندان در بلندمدت در مسیر موفقیت و توسعه قرار بگیرند. به‌طوری‌که باید در ابتدا رفتارهای غلط و اشتباه اعضاء را شناسایی کرده و طبق اولویت‌بندی و در طی بازه زمانی مشخص شده، نسبت به رفع آن‌ها اقدام کنید.
به‌عنوان مثال اگر می‌خواهید اعتراض نمایید به‌جای اینکه بگویید: دیروز که برای بستن قرارداد رفته بودیم، شما به صحبت‌های من گوش نمی‌دادید و من به‌شدت از شما ناراحتم، بگویید: گوش ندادن به صحبت‌های طرف مقابل موجب می‌شود که فرد احساس نماید صحبت‌های او آزاردهنده بوده و مفید نیست. بنابراین فکر می‌کنم یکی از دلایلی که سبب شده که بنده و شما نسبت به یکدیگر رفتارهای خوب و مناسبی نداشته باشیم، همین موضوع باشد و بهتر است به این موضوع بیشتر توجه نماییم.
۵ـ بازخورد مثبت و مؤثر ارائه دهید
بدون شک بازخورد مفید و مثبت می‌تواند باعث بهبود کنترل عملکرد کارکنان گردد. با رفتار و اقداماتی که برای نشان دادن بازخورد خودتان انتخاب می‌نمایید، می‌توانید کاری را انجام دهید که بازخوردهایتان تأثیر مضاعف و مناسبی داشته باشند. زیرا بازخورد به شما این امکان را خواهد داد که مسیر و جهت خود را در برخورد با موقعیت‌ها، افراد و چالش‌های محیط کاری تنظیم نمایید. هدف از برقراری ارتباط با زیردستان و دریافت بازخورد آن‌ها، کسب اطلاعات بیشتر برای بهتر انجام دادن کار در سازمان است. به‌طوری‌که در برخورد روزمره با افراد، با جلوگیری از پاسخ دفاعی، می‌توانید بازخورد متفاوتی ارائه دهید. چراکه تفاوت در بین روابط کاری مؤثر با تعارض و احساسات سخت، نحوه ارائه بازخورد در مواجهه با زیردستان است.
در برخورد با زیردستان، بازخورد هدفمند افرادی که به شما اهمیت می‌دهند، می‌تواند سبب پیشرفت مداوم شما شده و یا تأییدکننده این موضوع باشد که در مسیر صحیح قرار دارید. درنتیجه اگر دیگران فکر نمایند که شما با قدردانی از بازخورد آن‌ها استقبال کرده و به آن فکر می‌کنید، قطعاً موارد بسیار بیشتری دریافت خواهید کرد که این امر بسیار خوب است.
مطلب مرتبط: ۱۲ روش ارائه بازخورد مؤثر به کارکنان برای افزایش بهره‌وری آن‌ها
۶ـ دادن آزادی عمل به کارکنان
یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایل رفتارهای ناسازگار کارکنان، نداشتن آزادی عمل است. بسیاری از کارکنان دوست ندارند هر کاری که انجام می‌دهند را با نیروی بالا دستی خود هماهنگ نمایند. به عبارتی تحمیل کارهای سپرده شده، حس خلاقیت و اختیار را از آن‌ها سلب می‌نماید. بدین سبب همه این عوامل نیز دست در دست هم می‌دهند تا موجب ناسازگاری کارمندان گردند. درنتیجه بهترین راهکار برای دادن آزادی عمل به کارمندان، مشخص کردن کارها به ترتیب اولویت و محول کردن آن‌ها به کارکنان است. به این ترتیب خودشان می‌توانند انتخاب نمایند که چه کارهایی را باید انجام دهند و تا حد زیادی می‌توانند از خلاقیت خود در کارهایشان استفاده کرده و از استقلال خودشان لذت ببرند.
سخن پایانی
هر مدیری تمایل دارد تا بداند کارمندان خودش در طول ساعات کاری چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهند. نظارت و کنترل عملکرد کارکنان و جمع‌آوری اطلاعات از کارکرد آن‌ها می‌تواند به شیوه‌های مختلفی صورت بگیرد. روانشناسان در دوره‌های مختلف، روش‌های متعددی را برای تذکر دادن به کارمندان ناسازگار ذکر کرده‌اند. بااین‌وجود، درست مانند هر موضوع دیگری، مدام روش‌های جدیدی بر روی کار می‌آیند و روش قبلی را نقض می‌نمایند.
