تفاوت تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی

در ابتدا برای درک بهتر تفاوت بین تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی باید تعریف درستی از شخصیت و رفتار داشته باشیم و بدانیم تفاوت بین رفتار و شخصیت در چیست؟

رفتار تعاریف متعددی دارد، اما مهم این است که بخواهیم آن را در کجا استفاده کنیم. رفتار بیرونی‌ترین مدل بروز حالات انسانی است. رفتار یعنی یک عمل قابل مشاهده، عملی که از شما یا از فرد دیگری درپاسخ به یک محرک درونی یا بیرونی سر می‌زند. افراد برای پذیرفته شدن در اجتماع به صورت خودآگاه رفتاری را از خود بروز می دهند که می‌توانند آن را براساس زمان و مکان تغییر دهند. رفتار قابل مشاهده و قابل تغییر است.

درمورد تعریف بالا، لازم است به دو نکته توجه داشته باشید:

نخست اینکه رفتار باید قابل مشاهده باشد. چیزهایی که قابل مشاهده نیستند از جنس فکر کردن، قضاوت کردن و چیزهایی مانند این‌ها جز رفتار ما به حساب نمی‌آیند.

نکته دوم اینکه گاهی اوقات، عمل نکردن را باید یک عمل در نظر گرفت. مثلا وقتی کسی به شما توهین می‌کند و شما رودرروی او می‌ایستید و سکوت می‌کنید، شما یک رفتار انجام داده‌اید. رفتاری که در مدیریت تعارض آن را رفتار اجتنابی می‌نامند. رفتار زمانی که تکرار شود جز الگوهای شخصیتی ما قرار می‌گیرد. شخصیت یعنی از گذشته تا حال فرد، یعنی از زمانی که به یاد می آوریم.

عوامل موثر بر شخصیت و رفتار انسان

سه عامل زیر بر شخصیت و رفتار انسان‌ها تاثیر بسزایی دارند:

• ژنتیک
• محیط
• شرایط

ژنتیک قبل از تولد و محیط و شرایط در سال‌های ابتدایی تولد هر فرد شخصیت او را شکل می‌دهند و باید بگوییم دیگر قابل تغییر نیست. ناخودآگاه، مدل ذهنی و شخصیت هر فرد از مواردی هستند که در طول زندگی قابل تغییر نیستند. اما رفتار هر فرد و هوش هیجانی او از مواردی است که می‌تواند رشد و تکامل یابد و تغییر کند. پس درنتیجه یکی از تفاوت‌های بین شخصیت و رفتار تغییرناپذیری و تغییرپذیری آن‌هاست.

اتفاقی که در دهه اول زندگی اکثر انسان‌ها با آن روبرو می‌شوند مانند تشویق، تنبیه یا اجبار از سوی محیط برای بروز شخصیت یا رفتاری که مورد پسند محیط است و الزاما با شخصیت و ویژگی‌های شخص تطابق ندارند. این وضعیت پیامدهایی در پی خواهد داشت. برای شناخت لایه‌های مختلف روان می توانیم از تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی کمک بگیریم ‌و تعارضات درونی خود را پیدا کنیم. از نقاط ضعف و قوت خود آگاه شویم و آگاهانه به اصل خود بازگردیم.

باید توجه داشته باشیم هیچ شخصیتی بر شخصیت دیگر برتری ندارد و این شرایط مختلف است که نیازهای مختلف را می‌طلبد. پس با شناخت بهتر خود می‌توانیم شرایط و موقعیت‌های بهتری را که باتوانایی‌های ما سازگاری بیشتری دارند انتخاب کنیم.

کاربرد تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی

انواع تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی شناخت کاملی از خود به ما می‌دهند. اما بسنده کردن به یک تست کافی نیست. تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی کاربردهای متفاوتی دارند. از یک سو برای ارزیابی و اندازه‌گیری دقیق توانمندی‌های فرد نظیر هوش، استعداد و… مورد استفاده قرار می‌گیرند و از سویی دیگر برای تشخیص و ارزیابی مشکلات و مسائلی که فرد با آن‌ها روبروست قابل استفاده هستند. همچنین نتایج به دست آمده از تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی در بررسی علل و ارائه راهکار جهت پویایی بیشتر و کارآمدتر شدن تأثیر بسزایی دارد.

انواع تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی

تست‌های رفتار شناسی: تست مدل رفتاری دیسک، تست سبک مذاکره و…

تست‌های شخصیت‌ شناسی: تست MBTI، تست نئو فرم بلند و…

اهمیت و ضرورت تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی

استخدام یک کارمند جدید می‌تواند مانند انداختن تاس باشد. یک داوطلب می‌تواند روی کاغذ و در مصاحبه بسیار مطلوب به نظر برسد. اما یک مدیر تنها بعد از شروع کار او از صلاحیتش مطمئن خواهد شد. کارفرمایان برای درک بهتر علایق، هوش هیجانی، انگیزه و ویژگی‌های شخصیتی متقاضیان کار به تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی روی آورده‌اند.

جای تعجب نیست که تصمیمات نادرست برای استخدام برای سازمان بسیار سنگین تمام خواهد شد. اگرچه برای ارزیابی شخصیت کاندیدها اعتماد به داده‌های ذهنی مانند برداشت اول، وسوسه‌انگیز است، اما از یک روش اندازه‌گیری قابل اعتماد نباید صرف نظر کرد. چراکه امکان تصمیم‌گیری بهتر در زمینه استخدام را فراهم می‌کنند.

آزمون‌های ارزیابی رفتارشناختی، وقتی به درستی ایجاد و اجرا شوند، عملکرد و رفتار بالقوه نامزدها در محل کار را پیش بینی می‌کنند و بهره‌وری سازمان را افزایش می‌دهند. بسیاری از تست‌ها در سازمان‌ها انجام می‌شوند. اما برخی از آن‌ها جنبه فردی و استفاده خصوصی‌تر دارند. مثلا پیش‌بینی موفقیت کودکان در مدرسه. مطالعات نشان داده‌اند کودکانی که بسیار باوجدان هستند به دلیل توانایی‌شان در منظم بودن، سروقت بودن و ‌پیروی از قوانین و سخت کوش بودن در مدرسه موفق‌تر هستند.

همچنین تحقیقات نشان داده است که ویژگی‌های شخصیتی در انتخاب و موفقیت‌های شغلی تاثیرگذار هستند. در کل درک شخصیت شما می‌تواند به شما در کار و زندگی کمک کند.

مطلب مرتبط: چرا برترین شرکت‌های دنیا از آزمون‌های شخصیت شناسی به‌عنوان آزمون استخدام استفاده می‌کنند؟

چه تفاوتی بین تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی وجود دارد؟

افراد اغلب ارزیابی‌های شخصیت و رفتاری را اشتباه می‌گیرند و سعی می‌کنند از آن‌ها به جای یکدیگر استفاده کنند.

تست‌های رفتارشناسی انواع اصلی شخصیت را نشان نمی‌دهند. بلکه نحوه عملکرد یک کارمند در یک محیط را نشان می دهند. به عبارت دیگر، شخصیت نیمی از معادله است. نیمه دیگر نحوه واکنش شخصیت به یک موقعیت خاص است. شخصیت و موقعیت‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و باعث ایجاد افکار، احساسات و رفتار می‌شوند. ارزیابی‌هایی که تیپ‌های شخصیتی را مشخص می‌کنند تنها درصورتی مفید هستند که افراد راهی کاربردی برای استفاده از نتایج حاصل در محیط کار داشته باشند.

معمولا از تست‌های شخصیت شناسی برای ارزیابی موقعیت شغلی و تناسب نامزدها استفاده می شوند. مشهورترین تست شخصیت Myers-Briggs Type است. شما می‌توانید انواع تیپ‌های شخصیت را از طریق تست شخصیت شناسی MBTI ارزیابی و کشف کنید. اما نمی‌توانید آن‌ها را تغییر دهید. از طرف دیگر، ارزیابی رفتاری نشان می‌دهد که چگونه آن‌ها در هر شرایط کار می‌کنند و به طور کلی، از درک چگونگی سازگاری فرد و چگونگی تناسب رفتارهای خاص وی در یک شغل و محیط خاص، چیزهای بیشتری به دست می‌آید. تا اینکه صرفا ویژگی‌های ثابت شخصیتی مطالعه و بررسی شود.

مقایسه تست رفتارشناسی DISC با تست شخصیت شناسی MBTI

تست DISC و تست MBTI  چه تفاوت‌هایی با هم دارند و آیا بر یکدیگر برتری خاصی دارند؟ تست مدل رفتاری DISC و تست شخصیت شناسی MBTI هر دو ابزار ارزیابی هستند که بینشی در مورد رفتار و شخصیت ارائه می‌دهند. و از سوی موسسات و شرکت‌های بزرگ در سراسر جهان به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اما چه تفاوتی بین این دو تست وجود دارد؟

طول ارزیابی DISC کوتاه‌تر از MBTI است. MBTI افراد را به ۱۶ تیپ شخصیتی برمبنای چهار ترجیح شخصیتی طبقه‌بندی می‌کند: برونگرایی و درونگرایی، حسی و شهودی، تفکری و احساسی و دریافت‌گرا و قضاوت‌گرا.

اما تست رفتارشناسی دیسک بر چهار بُعد رفتاری متمرکز است که عبارتند از: تسلط، تاثیرگذاری، ثبات و وظیفه‌گرا. تستMBTI شخصیت ثابت و درونی افراد را بررسی می‌کند. اما تست DISC رفتار بیرونی و قابل مشاهده افراد را مورد بررسی قرار می‌دهد.

تفاوت تست MBTI و تست DISC

به طور کلی تست شخصیت شناسی MBTI ابزار ارزیابی خوبی برای فردی است که به دنبال خودشناسی است. نتایج MBTI بسیار شخصی است و به طور معمول موارد زیادی از خود درونی فرد را نشان می‌دهند. اگرچه به نظر می‌رسد این یک مزیت نسبت به تست رفتارشناسی DISC باشد، اما درواقع می‌تواند یک نقطه ضعف به شمار آید. از آنجایی که MBTI بسیار شخصی است. اغلب افرادی که از تست MBTI استفاده می‌کنند ممکن است از اینکه نتایج خود را با دیگران به اشتراک بگذارند احساس راحتی نکنند.

این موضوع می تواند MBTI را در یک محیط عمومی مانند تجارت،سازمان‌ها،شرکت‌ها از محبوبیت کمتری برخوردار کند. اما از آنجایی که DISC مخصوص هر محیطی است که هنگام انجام ارزیابی در ذهن داریم ،نتایج به اندازه MBTI خصوصی و شخصی نیستند و برای کسانی که ارزیابی DISC را انجام می‌دهند راحت‌تر است که نتایج خود را به اشتراک بگذارند. چون اطمینان دارند که اگرچه نتایج ارزیابی شخصیت کاری آن‌ها نشان داده می شود. اما تیپ شخصیتی خصوصی آن‌ها به اشتراک گذاشته نمی‌شود.

سخن آخر

در آخر باید بگوییم برتری تست‌ها بسته به نوع نیاز شماست. پس نکته حائز اهمیت این است که استفاده از تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی قرار است به شما چه کمکی کنند؟ هدف شما چیست؟ Richard Bran son اظهار داشت که دانش درباره شرکت‌ها و مهارت‌های خاص شغلی را می‌توان آموخت. اما شما نمی‌توانید شخصیت را آموزش دهید. بنابراین برای به‌دست آوردن کارآمدترین کارکنان برای تیم خود می‌توانید از تست‌های شخصیت شناسی و رفتارشناسی استفاده کنید.

مطالب مرتبط

عضویت در خبرنامه

برای عضویت در خبرنامه ایمیل خود را وارد کنید.