افراد شاغل حدود یک سوم از عمر خود را در محیط‌های کاری سپری می‌کنند. به همین جهت محیط کاری و شغل آنان بخش مهمی از زندگی‌شان را تشکیل می‌دهد. مسلما این افراد خواسته‌ها و انتظارات خاصی نیز برای این برهه از زندگی خود مدنظر دارند. اما اگر به این خواسته‌ها توجه نشده و یا انتظارات به‌خوبی برآورده نشود، نارضایتی شغلی صورت می‌گیرد. نارضایتی شغلی به مرور باعث فرسودگی شغلی شده و بهره‌وری فرد را به‌شدت کاهش می‌دهد. متأسفانه اکثر افراد از علائم نارضایتی شغلی آگاهی نداشته و یا به این موارد اهمیت نمی‌دهند. از این رو قصد داریم در این مقاله ۸ نشانه نارضایتی شغلی را بررسی کرده و راهکارهای تبدیل نارضایتی شغلی به رضایت شغلی را نیز بررسی نماییم.
رضایت شغلی یعنی چه و چرا اهمیت دارد؟
رضایت شغلی یک احساس درونی و غیرقابل اندازه‌گیری است. درحقیقت احساسات مثبت و انگیزه‌ی کارمندان در محیط کاری، رضایت شغلی نام دارد. هرچه سطح رضایتمندی کارمندان از شغلشان افزایش یابد، شاخص رضایت شغلی بالاتری را نیز کسب می‌کنند. این شاخص برای سازمان و موفقیت آن امری مهم و ضروری است چراکه:
- باعث می‌شود نیروهای فعلی و باتجربه در سازمان بمانند.
- طول عمر اشتغال کارمندان را افزایش می‌دهد.
- بهره‌وری کارمندان را تا حد زیادی بالا می‌برد.
- حس وفاداری را در افراد سازمان تقویت می‌کند.
- سودآوری سازمان را ارتقا می‌دهد.
اغلب افراد نام رضایت شغلی را شنیده‌اند، اما متأسفانه نمی‌دانند فاکتورهای ایجاد یا عدم ایجاد رضایت شغلی چیست! این دسته از افراد نمی‌توانند رضایت شغلی خود را اندازه‌گیری کرده و آن را مشخص کنند. عده‌ای از آنان تصور می‌کنند حتی بهترین مشاغل نیز برایشان مناسب نیستند. عده‌ای نیز کوچک‌ترین مشکل را جزء علائم نارضایتی شغلی محسوب کرده و استعفا می‌دهند. اگر شما نیز نمی‌خواهید جزء این دسته از افراد باشید، بهتر است قبل از هر چیز میزان رضایت شغلی خود را اندازه‌گیری نموده و سپس به یافتن راه‌حل آن بپردازید.
۸ نشانه نارضایتی شغلی در محیط کار
۱ـ علاقه‌ای به کارتان ندارید
یکی از علائم نارضایتی شغلی که ازقضا مشهودترین و مهم‌ترین علامت آن نیز محسوب می‌شود، عدم علاقه به کار است. اگر شما به شغل خود علاقه نداشته باشید، به قول معروف به هر دری می‌زنید تا کار نکنید. صحبت‌های مکرر با دوستان، ارسال پیامک، وقت‌گذرانی با فضای مجازی و… از نمونه کارهایی هستند که کارمندان بی‌علاقه به کار در محیط‌های شغلی از خود نشان می‌دهند. نبود علاقه و اشتیاق به کار باعث می‌شود تا عدم رضایت شغلی با سرعت و شدت بیشتری در شما نمود پیدا نماید.
اگر برای رفتن به سرکار با اشتیاق بیدار نمی‌شوید، اگر انجام هر کاری را به انجام وظایف خود ترجیح می‌دهید، اگر هیچ امیدی برای ارتقاء سطح کاری خود ندارید، متأسفانه باید بگوییم که شما در انتخاب شغل به بی‌راهه رفته‌اید. اما برای رفع این مشکل باید چه کرد؟ آیا هیچ راهی برای تشخیص انطباق شخصیتی با شغل مورد نظر وجود ندارد؟
مطلب مرتبط: شغل مناسب تیپ شخصیتی شما کدام است؟
۲ـ به هر بهانه‌ای دنبال گرفتن مرخصی هستید
یکی دیگر از علائم نارضایتی شغلی که همانند یک زنگ خطر عمل می‌نماید، درخواست مرخصی‌های متعدد است. مرخصی‌های غیرضروری و متعدد نشان می‌دهد که شما نسبت به شغل و وظایف خود تعهد نداشته و برای آن‌ها ارزشی قائل نیستید. اگر شما نیز برای امور شخصی در ساعات اداری مرخصی‌های طولانی و متعدد درخواست می‌کنید، باید بگوییم دچار عدم رضایت شغلی هستید!
۳ـ زود از کوره درمی‌روید و رفتارهای تکانشی دارید
محیط‌های کاری جزء محیط‌های پراسترس هستند. مسلما افراد در این محیط‌ها تحریک‌پذیری بیشتری را از خود نشان می‌دهند. کارمندانی که عدم رضایت شغلی را تجربه می‌کنند، علاوه‌بر استرس کاری، بار دیگری را بر شانه‌های خود احساس می‌نمایند. درنتیجه ممکن است در موقعیت‌های پیش‌رو، زودتر از کوره در رفته و عصبانی شوند و یا احساسات شدیدتری را از خود نشان دهند. بنابراین، یکی دیگر از علائم نارضایتی شغلی، نداشتن انعطاف‌پذیری لازم در محیط‌های کاری است.
مطلب مرتبط: ۱۶ تکنیک ضروری برای کنترل و مهار خشم در محیط کار
۴ـ هیجانات منفی بر شما غلبه کردند
محیط‌های شغلی عموما از تیم‌های متعدد کاری تشکیل شده و همانند یک خانواده‌ی برزگ محسوب می‌شوند. ازطرفی شما تقریبا زمان زیادی از عمر خود را در کنار همکارانتان می‌گذرانید. حال اگر افرادی در سازمان وجود داشته باشند که با عملکرد خود جوی سمی ایجاد نمایند، کل سازمان به مخاطره میفتد. ایجاد استرس، انرژی منفی و درگیری‌های فکری ازجمله مواردی هستند که افراد ناراضی از شغل خود در سازمان ایجاد می‌کنند. درحقیقت این موارد تیم‌های کاری را از بین برده، روابط را تیره و تار کرده و زندگی شغلی شما را نابود می‌کنند.
مطلب مرتبط: با ۱۰ نشانه محیط کار سمی و راهکارهای مقابله با آن آشنا شوید
۵ـ نامنظم شدید
دیر به سر کار آمدن و زود از سر کار رفتن، نشانه‌ی فرار از کار است. کارمندانی که از شغل خود راضی نیستند، نظم و انضباط را در محیط‌های کاری رعایت نکرده و از هر فرصتی برای فرار از محیط کار استفاده می‌کنند. آیا شما نیز ورود و خروجتان از محیط کار نامنظم شده است؟ آیا این علامت از علائم نارضایتی شغلی را در خود می‌بینید؟
۶ـ مدام دچار حواس‌پرتی می‌شوید
نارضایتی شغلی باعث می‌شود تا افراد با دل‌وجان به کار نپردازند. درنتیجه این کارمندان به‌سرعت و با کوچک‌ترین مسائلی دچار حواس‌پرتی شده و از کار خود باز می‌مانند. اگر شما نیز سریعاً تحت تأثیر عوامل محیطی قرار گرفته و حواستان پرت می‌شود، دچار کسالت در کار هستید. از این نشانه به آسانی نگذرید چراکه یکی از علائم نارضایتی شغلی است.
۷ـ اهمال کاری می‌کنید
شاید تصور کنید اهمال کاری همان تنبلی است. اما باید بگوییم بروز اهمال کاری با تنبلی کاملا متفاوت است. کارمندانی که رضایت شغلی نداشته باشند دچار اهمال کاری می‌شوند. به این صورت که انجام وظایف خود را تا لحظه‌ی آخر به تعویق میندازند. پشت گوش انداختن مسئولیت توسط این افراد، از سر تنبلی نیست بلکه عدم وجود علاقه و رضایت از شغلشان باعث می‌شود تا به این درجه از بی‌مسئولیتی برسند.
مطلب مرتبط: برای مقابله با اهمال کاری چه کنیم؟ ۱۵ راهکار ساده برای رسیدن به انضباط شخصی
۸ـ کارایی و بهرهوریتان پایین آمده است
پایین آمدن سطح بهره‌وری کامندان نیز می‌تواند یکی از علائم نارضایتی شغلی باشد. مسلما کارمندانی که از شغل خود ناراضی هستند، در انجام وظایف خود کوتاهی کرده و آن‌ها را به تعویق میندازند. تمامی موارد یاد شده، نیز دست در دست هم داده و در درازمدت بهره‌وری شخص را پایین می‌آورند. متأسفانه این علامت در طولانی مدت و پس از سپری کردن زمان و بروز علائم دیگر مشخص می‌شود.
چطور میتوان نارضایتی شغلی را به رضایتمندی شغلی تبدیل کرد؟
انجام دادن هرروزه‌ی کاری که از آن لذت نمی‌برید، درست مانند یک مرگ تدریجی است. کارمندانی که رضایت شغلی ندارند، همانند سربازانی هستند که به صحنه‌ی جنگ می‌روند اما می‌دانند که شکست آنان حتمی است. اما چطور میتوان نارضایتی شغلی را به رضایت شغلی تبدیل کرد؟ آیا راهی برای لذت بردن از شرایط کاری وجود دارد؟ آیا میتوان علائم نارضایتی شغلی را کم‌رنگ نمود؟
خوشبختانه شما با رعایت چند تکنیک ساده می‌توانید محیط کاری خود را قابل تحمل‌تر کرده و شاخص رضایت شغلی را بالا ببرید. اما در هر صورت فراموش نکنید که این مشکل باید از پایه حل شود تا شما نسبت به شغلتان به رضایت قلبی برسید.
۱ـ خودتان را بشناسید و سپس شغل انتخاب کنید!
همواره به یاد داشته باشید که، خودشناسی شاه کلید موفقیت است! افراد موفق همان افرادی هستند که در قدم اول خود را به‌درستی شناخته‌اند. سپس به دنبال علایق متناسب با تیپ شخصیتی شغلی خود رفته و درنهایت نیز به موفقیت رسیده‌اند. شما نیز نباید انتظار داشته باشید که بدون آگاهی و شناخت نسبت به خودتان بهترین رشته، شغل، حرفه، ازدواج و… را انتخاب کنید.
در رابطه با رضایت شغلی نیز شما باید در قدم اول خودتان و تیپ شخصیتیتان را شناخته و سپس به ریشه‌یابی نارضایتی بپردازید. نگران نباشید برای رسیدن به خودشناسی هیچ‌گاه دیر نیست. تنها کافی است یکی از تست‌های مربوطه را انجام داده و اطلاعات لازم را دریافت نمایید.
حتما در مورد حقوق، مزایا و شرایط شغل موردنظرتان تحقیق کنید. ممکن است واقعیت با تصورات ذهنی شما تفاوت داشته باشد. در آن صورت زمانی‌که وارد سازمان یا بازار کار می‌شوید، شوکه شده و نارضایتی در شما شکل می‌گیرد. صادقانه به کار خود نگاه کنید و شرایط آن را بسنجید. این بررسی و آگاهی به شما کمک می‌کند تا بی‌گدار به آب نزنید.
۳ـ اهدافتان را مشخص کنید!
موارد بسیاری باعث بروز علائم نارضایتی شغلی در شما می‌شود. یکی از مهم‌ترین موارد، سردرگمی و ناامیدی است. افرادی که دچار سردرگمی در محیط کاری خود می‌شوند، اغلب نمی‌دانند که در کجای مسیر قرار دارند و به کجا می‌روند. شما برای آنکه از چشم‌انداز شغلی خود آگاهی پیدا کرده و مسیر را بشناسید، به برنامه‌ریزی و تعیین اهداف احتیاج دارید. پس وقت را از دست نداده و از همین امروز اهداف خود را بنویسید. با این روش همواره می‌دانید که در کجای مسیر قرار داشته و به کدام سمت حرکت می‌کنید.
مطلب مرتبط: هدفتان برای جست‌وجوی شغل چیست؟
۴ـ روابط دوستانه‌ای را در محیط کاری خود شکل دهید!
افراد شاغل بیشتر زمان مفید خود را در محیط کاری سپری می‌کنند، به همین دلیل، داشتن روابط دوستانه سهم بزرگی از رضایت شغلی آنان را در برمی‌گیرد. چه بسا بسیاری از موقعیت‌های شغلی که به‌واسطه‌ی روابط غیردوستانه از بین رفته‌اند. اگر شما نیز تمایل دارید علائم نارضایتی شغلی را در محیط کاری خود کم‌رنگ نمایید، بهتر است چند دوست صمیمی و قابل اعتماد پیدا کنید. وجود دوستان در محل کار در شما انگیزه ایجاد کرده و سختی کار را آسان می‌نماید.
مطلب مرتبط: چرا باید در محیط کار دوست صمیمی داشته باشیم؟
۵ـ ساکت نمانید! درخواست‌های خود را به‌طورشفاف مطرح کنید!
طبق آمار ۴۷ درصد از کارمندان ناراضی می‌خواهند شغل خود را تغییر دهند، چراکه باور دارند در شغل جدید حقوق بهتر و مزایای بیشتری را دریافت می‌کنند. این آمار نشان می‌دهد که عدم پیشرفت و دریافت مزایا، عامل مهمی برای ایجاد نارضایتی شغلی است. آیا واقعا ترک سازمان بهتر از ماندن و جنگیدن برای به دست آوردن حقوقتان است؟
بدون‌شک بهترین راه ماندن در سازمان و مذاکره برای ترفیع شغلی، افزایش حقوق، دریافت مزایا و… است. تنها کافی است شما آستین‌ها را بالا زده و با شجاعت درخواست‌های خود را مطرح کنید.
مطلب مرتبط: چگونه برای درخواست افزایش حقوق به‌صورت مؤثر مذاکره کنیم؟
۶ـ بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنید
گاهی عدم‌توجه به زندگی شخصی و غرق شدن در کار باعث ایجاد نارضایتی شغلی می‌شود. اگر زیادازحد به کار خود بها داده و از زندگی شخصی، تفریحات و استراحت خود دور شوید، کمتر به خودتان و اطرافیانتان توجه نشان می‌دهید. درنتیجه بیشترازپیش از تفریح و اوقات فراغت خود دور شده و تنها به کار مشغول می‌شوید. قطعا با پیش گرفتن این رویه، با گذشت زمان علائم نارضایتی شغلی در شما ایجاد می‌شود. بنابراین بهتر است بین کار و زندگی شخصی خود حریمی قائل شوید.
در آخر اینکه
شغل و محیط کاری جزء مهم‌ترین بخش‌های زندگی هر فرد شاغلی محسوب می‌شود. در این محیط‌ها باید به خواسته‌ها و انتظارت افراد پاسخ داده شود تا رضایت شغلی در آنان شکل بگیرد. البته باید در نظر داشته باشید که عدم علاقه و فقدان تناسب شخصیتتان با شغل موردنظر، به خودی‌خود نارضایتی از شغلی را در بر دارد. بنابراین بهتر است قبل از هر اقدام دیگری به شناخت درست و آگاهی از تیپ شخصیتیتان پرداخته و سپس دست به انتخاب بزنید.
