آیا شما به حریم خصوصی در ازدواج اعتقاد دارید؟ اوایل ازدواج در جمع خانوادگی صحبت‌هایی کرد که همه خندیدند. درواقع هیچ‌کداممان نمی‌دانستیم که دارد حدومرزش را تعیین می‌کند. حدومرزی که بعدها بزرگ‌ترین مسئله‌ی زندگیِ مشترکمان شد و چندبار تا پای جدایی پیش رفتیم. علت چه بود؟ ما که زندگی مشترک را با عشق شروع کرده بودیم. مقصر چه کسی بود؟ باید برای حلِ این مسئله فکری می‌کردیم. تصمیم گرفتیم که به مشاور مراجعه کنیم. چراکه این مسئله به‌تنهایی قابل حل نبود. سؤالاتی که در جلسه‌ی مشاوره پرسیده می‌شد، ذهن هر دونفرمان را به عقب می‌برد و کم‌کم سرنخ‌ها را در ابتدای آشناییمان پیدا کردیم. همان موقع که همسرم از حدومرزهایش می‌گفت و ما می‌خندیدیم. چراکه در ذهن خودمان تصور می‌کردیم که اجازه داریم اوایل ازدواج به حریم خصوصی‌اش بخندیم.
حق داشت و دیگر صبرش تمام شده بود. حالا بماند که حریم خصوصی همسرم در ازدواج چه بود. مطمئنم که شما هم در زندگی مشترکتان برای یک‌بار هم که شده نسبت به حد و حریم همدیگر دچار تنش شده‌اید. قطعا پیش آمده که به حریم یکدیگر بی‌اعتنا بوده‌اید و ندانسته پا روی حریم خصوصی هم گذاشتید و یا اینکه نسبت به حریم شخصی همدیگر آگاهی داشتید اما به خود اجازه‌ی ورود دادید.
زمانی‌که دیگر تحمل کردن برایتان سخت شد و حس کردید برای تعیین کردن مرزها باید پیش‌ازاین وقت می‌گذاشتید. به نظر شما تعریف حدومرز چیست؟ حدومرز در رابطه‌ی زناشویی شامل چه مواردی می‌شود؟ آیا حدومرز خودمان را می‌شناسیم؟ چرا نسبت به حریم شخصی خودمان آگاه نیستیم؟ اصلا حریم خصوصی در رابطه بر چه اساسی تعیین می‌شود؟ داشتنِ حریم شخصی چه مزایا و معایبی دارد؟
ما در این مقاله شما را با جزئیات و چندوچون این مفهوم مهم آشنا خواهیم کرد.
منظور از حریم شخصی در ازدواج چیست؟
به‌طورکلی هر فردی برای خود خط قرمزهایی دارد که اگر خدشه‌دار شوند، بسیاری از روابط آسیب می‌بینند. البته این خط قرمزها در موقعیت‌های مختلف، متفاوت است. همه‌ی افراد باید به حریم یکدیگر احترام بگذارند. درواقع خط قرمزها سدی است در برابر سوء استفاده‌ی دیگران. هرکسی جدای از هویت فردی و عقاید شخصی احساسات به خصوصی دارد.
برخی اوقات افراد تصور می‌کنند که به‌واسطه صمیمیتی که بین خودشان و پارتنرشان وجود دارد دیگه حدومرز معنایی ندارد. یا وجود حدومرز را نوعی محدودیت و اسارت تلقی می‌کنند. درحالی‌که تمام این حدومرزها در راستای تحکیم و ایجاد هماهنگی بیشتر در زندگی مشترک به وجود می‌آیند. صمیمی بودن شما و همسرتان به این معنی نیست که همه‌ی حرف‌ها و رازهایتان را باهم درمیان بگذارید. چه بسا خیلی وقت‌ها گفتن بعضی از حرف‌ها که مربوط به گذشته است زندگی‌تان را دچار تنش می‌کند.
انواع حدومرز در خانواده
- حریم شخصی فرزندان
- حریم شخصی زن‌وشوهر
۱ـ حدومرز بین والدین و فرزندان
دقت کنید خیلی از فرزندان نسبت به پدر و مادرشان حالت تهاجمی دارند. والدینی که در کودکی و نوجوانی به حریم خصوصی بچه‌ها احترام نمی‌گذارند، قطعا نباید انتظار داشته باشند در آینده فرزندشان حریم آن‌ها را رعایت کند. برای مثال اسباب‌بازی کودک وسیله‌ی شخصی خودش است و دوست ندارد به دوستش بدهد. والدین بدون توجه به این موضوع و بی‌اجازه اسباب‌بازی را به کودک دیگری که مهمان است می‌دهند. به‌همین راحتی و بدون اینکه بدانند پا روی خط قرمز کودک خود گذاشتند. بسیاری از اوقات والدین تصور می‌کنند هرچه تشخیص دهند درست است و هر تصمیمی که خودشان صلاح بدانند می‌گیرند.
۲ـ حدومرز در روابط زناشویی
با تعریف کلی که از حدومرز ارائه دادیم موضوع کمی شفاف‌تر شد و به‌آسانی می‌توان به مفهوم حدومرز در روابط زناشویی رسید. شما زن‌وشوهرها ازهمه بیشتر به هم نزدیک و صمیمی هستید، اما آیا این صمیمی بودن دلیلی بر شکستن حریم خصوصی در ازدواج می‌شود؟ یعنی چون زن‌وشوهر هستید دیگر مفهوم حریم خصوصی معنایی ندارد؟ برای مثال لوازم شخصی مثل تلفن همراه و یا سایر مسائل در دایره‌ی حریم خصوصیتان نیست؟
اگر پاسختان قاطعانه «نه» هست، پس مفهوم حریم خصوصی کجا معنا پیدا می‌کند؟ اصلا تعریف شما از ازدواج چیست؟ حس مالکیت بر روی فرد مقابل؟ بهتر است بدانید ازدواج به زنجیر کشیدنِ همسرتان نیست. هرچقدر هم عاشق همسرتان باشید محدود کردن و گرفتنِ استقلالِ همسر، تجاوز به حریم خصوصی اوست.
مطلب مرتبط: شخصیت شناسی در ازدواج چه کمکی به زوجین می‌کند؟
منظور از حریم خصوصی در ازدواج و زندگی مشترک چیست؟
اینکه می‌گوییم زوجین باید برای خود حریم و ارزش قائل شوند به این معنی نیست که هر نوع پنهان کاری را بخواهند به حساب حریم خصوصی بگذارند. اهمیت این موضوع اینجا روشن می‌شود. درست است که ما عقاید، تجربیات و احساساتِ منحصربه‌فرد خودمان را داریم، اما دلیل نمی‌شود که بر روی هر رفتار و احساسی برچسب بزنیم که این مرزِ خصوصی من است. گاهی به خاطر نشناختنِ این مرزها بسیاری از زندگی‌های زناشویی ازهم می‌پاشند. داشتن گفت‌وگوهای بی‌پرده و دقیق درخصوص شناختن حدومرزهای سالم به شما کمک می‌کند که با حفظ و احترام به فردیت و هویت مستقل یکدیگر برای افزایش هماهنگی بیشتر در زندگی مشترکتان قدم بردارید.
پس بهتر است یاد بگیرید که حریم خصوصی خود را درست تشخصی دهید و طبق آن رفتار کنید. یادتان باشد قرار نیست هرکاری که دوست دارید انجام دهید و اسمش را بگذارید مرزِ من. اگر این‌طور است پس چرا ازدواج کرده‌اید و زندگی مشترک تشکیل داده‌اید؟ این رابطه زمانی به توازن و تداوم می‌رسد که هردو طرف نسبت به هم انعطاف و گذشت لازم را داشته باشند.
حریم خصوصی با خانواده همسر؛ چرا و چگونه؟
زمانی‌که بین خانواده‌هایتان اختلافی پیش می‌آید شما همسران باید با تعیین حدومرز از گسترش اختلافات جدی جلوگیری کنید. درواقع جوری باید بین این اختلافات و خانواده‌هایتان مدیریت کنید که رابطه خودتان آسیب نبیند. بهتر است از قبل یعنی در دوران نامزدی ویژگی‌ها، اعتقادات، ارزش‌ها، فرهنگ، آداب‌ورسوم و خصوصیات افراد خانواده را به همدیگر بگویید. برای مثال پدر و مادرتان چه چیزهایی را دوست دارند و چه چیزهایی را دوست ندارند. زمانی‌که زن‌وشوهر، مهارت ارتباط برقرار کردن سالم با خانواده‌ی همسر را بلد نباشند، رفتارهای نادرستشان را به فرزندانشان هم منتقل می‌کنند.
آیا داشتن حریم خصوصی در ازدواج به حل اختلافات کمک می‌کند؟
گفت‌گو کردن یکی از نکات مهمی است که خیلی از سوء‌تفاهم‌ها و اختلافات را برطرف می‌کند. حتما در محیط آرام و به‌دوراز نزاع حریم خصوصی خود و خانواده‌ها را برای همدیگر تفکیک و تفهیم کنید. شاید به خاطر احساس گناه و یا وابستگی شدیدی که به والدین خودتان دارید اشتباهشان را نادیده بگیرید و به ناحق دل همسرتان را بشکنید. اما تعیین همین حدومرزها به کمک شما می‌آید تا بی‌طرفانه و فارغ از قضاوت‌های شخصی به حل‌وفصل اختلافات بپردازید.
انواع حدومرزهای سالم بین همسران
قبل از اینکه مرزهایی برای همسرتان تعیین کنید ابتدا باید خودتان را به‌درستی بشناسید. مهم‌ترین ویژگی‌های شخصیتی شما چیست؟ فردی درون‌گرا هستید یا برونگرا؟ نسبت به نیازهای شخصی خودتان و احساستان چقدر آگاهی دارید؟ شاید اهل گفت‌وگو و معاشرت باشید اما ممکن است مهارت گفت‌وگوی سالم را بلد نباشید. اگر برای شریک عاطفی خود مرزهایی تعیین نکنید شک نکنید روزی می‌رسد که از شما سوءاستفاده خواهد کرد.
۱ـ خیلی راحت بگویید “نه”
نگران هستید همسرتان ناراحت شود؟ مگر آرامش و نیازهای شما ارزشی ندارند؟ اگر همسرتان برخلاف چارچوب قواعد شما رفتار کرد یا شما را تحت فشار قرار داد که از امر مهمی گذشت کنید، قاطعانه و با احترام بگویید “نه”. وقتی حال مناسبی برای مهمانی رفتن ندارید شفاف بگویید که خسته هستید. یا حتی به بهانه‌ی اینکه زن‌وشوهر هستید در تلفن همراه همدیگر کنجکاوی نکنید. ممکن است یکی از زوجین تلفن همراه را به‌عنوان حریم خصوصی بعد از ازدواج قبول نداشته باشد و به‌طورمثال حساب‌های بانکی یا پیام‌های شخصی را رصد کند. قاطعانه به او بگویید اجازه ندارد مدام به موبایل یا لپ‌تاپتان دست بزند.
مطلب مرتبط: ۷ گام مؤثر برای افزایش عزت‌نفس
۲ـ از سرزنش و تمسخر احساسات یکدیگر بپرهیزید
گاهی همسرتان به خاطر اشتباهی که مرتکب شده دنبال مقصر می‌گردد و دیواری کوتاه‌تر از شما پیدا نمی‌کند. هرکدام که اشتباه کردید، باید بپذیرید که مقصر خودتان هستید نه طرف مقابل. درواقع به احساسات همدیگر حمله نکنید و آن‌ها را مورد تمسخر قرار ندهید. بلکه با داشتن گفت‌وگویی مؤثر ناراحتی‌ها را درک کنید. درعین‌حال با یکدیگر همدلی کنید و در کنارهم باشید. حریم خصوصی درازدواج یعنی درک احساسات پارتنرتان به همان گونه‌ای که هستند.
۳ـ به ارزش‌ها و باورهای یکدیگر احترام بگذارید
هیچ رابطه زناشویی خالی از چالش نیست. اما متأسفانه برخی از افراد گمان می‌کنند عشق یا رابطه عاطفی خوب به‌معنای بودن در رابطه‌ای است که در آن هیچ چالش و اختلاف نظری وجود ندارد. زمانی‌که بر سر مسائل مختلف با یکدیگر دچار تنش می‌شوید یادتان نرود فردی که درمقابل شما ایستاده همان کسی است که روزی برای به دست آوردنش حاضر بودید هر سختی را از سر بگذرانید. برای خودتان و پارتنرتان ارزش قائل شوید، خودتان را دوست داشته باشید تا همسرتان هم متوجه این حریم شما شود. هرجایی که حس کردید گفت‌وگویتان به نتیجه نمی‌رسد دیگر ادامه ندهید. چراکه ممکن است باهم مشاجره کنید.
درمقابل اشتباهتان عذرخواهی کرده و باهم درددل کنید. به حرف‌های هم توجه کنید و شنونده‌ی فعالی برای یکدیگر باشید. اگر دوستش دارید بعد از ازدواج حریم خصوصی او را نشکنید. از دروغ گفتن بپرهیزید و به جای طعنه زدن و غرغر کردن مهارت مدیریت و کنترل خشم را یاد بگیرید. از او سؤال کنید چه ارزش‌هایی برایش مهم است و چه رفتارهایی سبب رنجیدن او می‌شود. یکدیگر را مسخره نکنید و به علائق و خط قرمزهای هم احترام بگذارید. سعی نکنید همسرتان را تغییر دهید. حریم شخصی در ازدواج یعنی اینکه پارتنرتان همان‌گونه که هست دوستش داشته باشید. اعتمادبه‌نفسش را خدشه‌دار نکنید و آرامش رابطه را بهم نزنید.
۴ـ از همدیگر کمک بگیرید
زن‌وشوهر بعد از ازدواج سختی‌های مالی و یا چالش‌های دیگری مثل تربیت فرزندان را تجربه می‌کنند. به‌هرحال استرس‌های زندگی همیشگی هستند. مهم این است که برای حل مشکلات مغرور نباشید و به توانمندی‌ها یکدیگر اعتماد کنید. حریم خصوصی در ازدواج این نیست که مشکلات را پنهان کنید. اتفاقا برای اینکه کانون خانواده را حفظ نمایید باید در مورد حل مشکلاتتان با صبوری و بالغانه با یکدیگر صحبت کنید. اما همین کمک کردن اصول و قاعده‌ی خاص خودش را دارد. برخی از افراد به‌بهانه‌ی کمک کردن به خودشان اجازه دخالت در هر موضوعی را می‌دهند. مسائلی وجود دارند که ممکن است به خانواده‌ها مربوط شوند و شاید شما یا پارتنرتان تمایل نداشته باشید از مشکلات مرتبط به خانواده خود به همسرتان چیزی بگویید.
شاید دوست نداشته باشید که او نیز درگیر این مشکلات شود. به‌هرحال پیوندِی به نام “ما” شکل گرفته است. هرجایی که حس کردید می‌توانید بهم کمک کنید، درصورتی‌که به حریم شخصی خود و همسرتان آسیبی وارد نشود از یاری کردنِ یکدیگر دریغ نکنید.
۵ـ خودتان را سانسور نکنید
گاهی همسرتان حرفی می‌زند که باب میل شما نیست و تکرار این حرف اذیتتان می‌کند. برای مثال ممکن است شنیدن جوک‌های قومیتی برایتان ناخوشایند باشد. اگر تحمل کردن این موضوع برایتان سخت است، ابراز ناراحتی کنید وبگویید که چقدر مواجه شدن با این قبیل مسائل موجب اذیت و ناراحتی شما می‌گردد. اگر این احساس ناخوشایند را نگه دارید مثل زخم کهنه بالاخره یک روز سر باز می‌کند. پس به همدیگر اعتماد کنید و احساساتتان را سرکوب نکنید. برای همسرتان توضیح دهید که این مدل صحبت کردن را نمی‌پسندید و خط قرمز شماست.
هوش هیجانی یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که به کمک شما می‌آید تا بتوانید ماهیت واقعی احساسات و عواطف دیگران را به‌درستی درک کنید. ممکن است در مواجهه‌ی اول برخی از خط قرمزها و خواسته‌های پارتنرتان عجیب‌وغریب به نظر برسند اما همین هوش هیجانی به شما این قدرت را می‌دهد تا با درک بهتر احساسات و هیجانات مثبت و منفی طرف مقابل راحت‌تر با مفهوم حریم شخصی در ازدواج کنار بیایید.
مطلب مرتبط: آیا تقویت هوش هیجانی می‌تواند کیفیت رابطه عاطفی ما را بالا ببرد؟
۶ـ اهداف و نیازهای عاطفی و جسمانی خود را به‌طورشفاف بیان کنید
نیازتان را به زبان بیاورید تا برآورده شود. هیچ‌کس در دنیا موظف نیست تا نیازها و انتظارات شما را حدس بزند. اگر نسبت به نیازهای هم بی‌توجه باشید به‌مرور زمان کیفیت رابطه‌ی زناشویی‌تان پایین می‌آید. زمانی‌که خواسته خود را بیان می‌کنید و برآورده می‌شود از رابطه رضایت خواهید داشت. حریم خصوصی در ازدواج در موردِ بیان نیازها تا جایی که به رابطه آسیب نزند بسیار مهم است. یاد بگیرید که چطور و صریح آنچه را که می‌خواهید در رابطه برایتان اتفاق بیفتد بیان کنید. اگر بیان خواسته‌ها سخت است سعی کنید به همدیگر زمان بدهید.
اما سخن آخر
برای تعیین حدومرزها زمانی را انتخاب کنید و به‌دوراز تنش به بیان خواسته‌ها و نیازها خود بپردازید. چه‌بهتر که این گفت‌وگو در روزهای ابتدایی آشنایی صورت بگیرد و از همان موقع تکلیف بسیاری از موارد را روشن سازید. قاطع اما آرام و با ذکر دلایل بگویید که تحمل بعضی از موارد برایتان دشوار است. اما زیاده‌روی نکنید و همدیگر را مورد تهدید قرار ندهید. از مرزهای شخصی و خانوادگی خود صحبت کنید. این حق شماست که زمانی را به نیازها و علائق شخصی خودتان اختصاص دهید بدون اینکه دیگران مانع یا محدودیتی برای شما ایجاد کنند.
