زمانی که صحبت از مدیریت منابع انسانی به میان میآید، شاید بخشی بیاهمیت را تصور کنید. بخشی که وظیفه آن سروکله زدن با افراد مختلف سازمان است. اما واقعیت امر چیز دیگری است. امروزه مهمترین سرمایهی هر سازمانی منابع انسانی آن است. چراکه تجربه، مهارت و دانش نیروهای سازمان چیزی نیست که قابل جایگزینی یا تعویض باشد. بهرهوری نیروی کاری نیز وابسته به انگیزه و علاقهی آنها نسبت به سازمان است. پس چطور میتوان نیروی بامهارت را پایبند، مشکلات را کمتر، راندمان کاری را بالاتر و ایجاد انگیزه کرد؟
تمامی این نتایج را میتوان با انتخاب مدیر منابع انسانی کارآمد به دست آورد. فردی که برای این کار ساختهشده و ویژگیهای شخصیتی متناسب با آن را داشته باشد. در ادامهی این مقاله به بررسی مهمترین ویژگیهای شخصیتی مناسب برای این شغل و راههای آگاهی از آنان میپردازیم. پس با ما همراه باشید.
مدیریت منابع انسانی به چه معناست؟
در زمانهای قدیم، کارگران نیروهای فیزیکی سادهای بودند که بهراحتی با کارگر دیگری جایگزین میشدند. به همین دلیل کسی به رضایت و طول عمر آنها توجهی نشان نمیداد. درست در همین زمان مدیریت منابع انسانی توسط تیلور و ظهور مکتب تیلوریسم شکل گرفت.
درواقع مدیریت منابع انسانی (Human resources management) عبارت است از فرآیند کار کردن با افراد، بهطوری که منجر به توانمندسازی آنها و سازمان شود و سازمان را در جهت رسیدن به اهدافش یاری نماید.
وظایف مدیر منابع انسانی چیست؟
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، شرکتها در حال جهانیشدن و گسترش هستند. در این میان نقشی که کمتر به آن توجه میشود، منابع انسانی است. مدیران منابع انسانی که قبلا درگیر کارهای ابتدایی نظیر ثبت و بایگانی سوابق بودند، حال باید با وظایف پیچیدهتری دستوپنجه نرم کنند. وظایفی نظیر:
۱ـ برنامهریزی: اولین گام مدیریت منابع انسانی، برنامهریزی برای دستیابی شرکت به چشماندازهای مقرر آن است.
۲-استخدام: یکی از مهمترین مسئولیتهای مدیریت منابع انسانی، استخدام افراد مناسب در سازمان است. آنها وظیفه دارند افراد را قبل از استخدام سنجیده و بهترین آنان را استخدام نمایند.
مطلب مرتبط: فرآیند استخدامهای موفق در سازمانها چگونهاند؟
۳ـ آموزش: پس از استخدام هر فرد به شیوهی خاص خود کارها را انجام میدهد. این وظیفهی تیم مدیریت منابع انسانی است که افراد را با الگوهای کاری و فرهنگ سازمانی آشنا نمایند.
مطلب مرتبط: چگونه با کارمند تازهوارد خود رفتار کنیم تا موتورش گرم شود؟
۴ـ پیشرفت شغلی: یکی از وظایف سرپرست منابع انسانی ایجاد علاقه و انگیزه در کارمندان است. در اصل این کار سبب پیشرفت و رشد آنها خواهد شد.
۵ـ مدیریت: مهمترین وظیفهی مدیر منابع انسانی، مدیریت است. افراد زیادی زیر نظر آنها هستند که باید آنها را بهدرستی مدیریت کرد.
این ۵ مورد تنها بخش کوچکی از وظایف مدیر منابع انسانی بود. برخی دیگر از این وظایف به ترتیب زیر هستند:
- مدیریت حقوق و دستمزد
- سازماندهی
- دانش حقوقی
- پاداشها و تشویقها
- ارتباط با کارمندان
- حل اختلافات
- حفظ فرهنگ محیط کار
- ارزیابی
۱۰ ویژگی شخصیتی طلایی برای تبدیل شدن به یک مدیر منابع انسانی موفق
چرا ویژگیهای شخصیتی مدیران منابع انسانی برای سازمانها تا این حد مهم و حیاتی هستند؟ مگر ویژگیهای شخصیتی این افراد چه تأثیری در انجام عملکردهای آنان دارد؟
در حقیقت وجود این ویژگیهای شخصیتی در مدیران منابع انسانی برگ برندهی هر سازمان در مواجهه با مشکلات و چالشهاست. ویژگیهایی نظیر:
۱ـ برخورداری از مهارتهای ارتباطی قوی
مگر مدیریت منابع انسانی چیزی جز برقراری ارتباط با افراد مختلف در سازمان است؟ یک مدیر موفق کسی است که بتواند با همه افراد سازمان فارغ از سمت آنان ارتباط برقرار کند.
۲ـ توانایی رهبری و هدایت افراد
در حقیقت مدیران منابع انسانی بیشتر افراد سازمان را هدایت و رهبری میکنند. آنها مشکلات بسیاری را حل کرده، به افراد سازمان انگیزه میدهند و آنها را به سمت اهداف سازمان سوق میدهند.
۳ـ انعطافپذیر بوده و با هر شرایطی خود را وفق دهد
بیشترین چالشهای سازمان پیشروی مدیر منابع انسانی است. یک مدیر کارآمد کسی است که با هر شرایطی خود را وفق داده و اهداف سازمان را پیش ببرد. بخشی از این توانایی از ویژگیهای شخصیتی آنها سرچشمه میگیرد.
۴ـ فردی منظم و پایبند به برنامهریزی باشد
اگر این دسته از مدیران پایبند به برنامهریزیهای مشخص و نظم در کارها نباشند، بهقولمعروف کلاهشان پس معرکه است.
۵ـ ماهر و توانمند در مذاکره باشد
مدیران منابع انسانی باید مذاکرهکنندگانی خبره باشند. چراکه بیشتر وقت کاری خود را در حال مذاکره با افراد مختلف هستند. این مهارت به آنها کمک میکند مذاکرهای موفق در راه دستیابی به اهداف سازمان داشته باشند.
پیشنهاد: چگونه با هر کسی مذاکره کنیم؟
۶ـ توانایی حل مسئله داشته باشد
تعدادی نیروی کاری با ویژگیهای شخصیتی متفاوت در کنار هم جمع شدهاند. قطعا در چنین روابطی اصطکاک به وجود خواهد آمد. در این موارد توانایی مدیران منابع انسانی در حل مسائل، یاریدهندهی سازمان است. البته که با استخدام درست و اصولی میتوان از بروز بسیاری از این مسائل جلوگیری کرد.
مطلب مرتبط: چگونه از تستهای شخصیت شناسی بهعنوان یک ابزار استخدام استفاده کنیم؟
۷ـ توانایی Multi Task داشته باشد
حوزهی منابع انسانی یکی از پرکارترین بخشهای سازمان است. در این بخش مشغلههای بسیار، پروژهها و کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. فردی در این سمت موفق است که توانایی انجام چندین کار را بهصورت همزمان داشته باشد.
۸ـ برخورداری از روحیه و مهارت کار تیمی
مسلما مدیر یکی از مهمترین تیمهای سازمان باید بتواند با افراد تیم خود، سایر تیمهای کاری و تیمهای بیرون سازمان ارتباط خوبی برقرار کند. اگر این مدیران در خصوصیات شخصیتی خود تمایلی به کار تیمی نداشته باشند قطعا در این کار شکست میخورند.
۹ـ توانمند در انجام انتخابهای درست و کارآمد برای سازمان
یکی از مهمترین وظایف بخش مدیریت منابع انسانی استخدام افراد کارآمد برای سازمان است. درواقع این مدیران باید با انواع تستها و آزمونهای شخصیت شناسی و مهارت آزمایی آشنا بوده و از آنها برای ارزیابی افراد استفاده نمایند.
۱۰ـ در شرایط بحرانی بهترین تصمیمات را اتخاذ نماید
برخی از تیپهای شخصیتی استاد مدیریت بحران هستند. این افراد دقیقا برای جایگاه مدیریت منابع انسانی ساخته شدهاند. در این بخش از سازمان چالشهای بسیاری وجود دارد که حل آنها مستلزم تصمیمگیری سریع و درست در بحرانهاست.
چه کسانی میتوانند مدیر منابع انسانی موفقی شوند؟
خوب تا به این جای مقاله با ویژگیهای لازم برای مدیران نیروی انسانی آشنا شدید. حال سؤال اینجاست که چگونه وجود این ویژگیها را تشخیص دهیم؟ ما دو راه ساده پیشروی شما قرار میدهیم.
۱ـ انجام تست رفتارشناسی دیسک (DISC)
۲ـ انجام تست شخصیت شناسی MBTI
بر اساس تست دیسک مدیران منابع انسانی موفق چه مدل رفتاری دارند؟
تست رفتارشناسی دیسک یکی از معتبرترین و کارآمدترین ابزارهای ارزیابی و توسعه منابع انسانی شناخته میشود. این مدل رفتاری از ۴ بعد D.I.S.C تشکیل شده است. بعد رفتاری متناسب برای مدیران منابع انسانی با توجه به ویژگیهای ذکرشده برای این شغل، الگوی رفتاری D یا (Dominance) است. بعد رفتاری D یا تسلط گرا افرادی هستند که استعداد ذاتی در رهبری دارند. برای این افراد چیزی مهمتر از تحقق اهداف وجود ندارد. این دسته از افراد برونگرا بوده و تمایل زیادی برای برقراری ارتباط با دیگران دارند. بااراده، مسئولیتپذیر، نظمدهنده، سریع، مستقل و با اعتمادبهنفس هستند. بنابراین میتوانند بهترین گزینه برای این نوع از مدیریت باشند.
در کنار این موارد، این افراد به روابط انسانی توجه زیادی نشان نمیدهند. اگر تحتفشار قرار بگیرند ممکن است پرخاشگری کرده و با زبانی تند سخن بگویند.
الگوی رفتاری خلاق یا D-C
مدیریت منابع انسانی برازنده این اشخاص است. چراکه این گروه از افراد بسیار سریع تصمیم میگیرند. اما قبل از عمل تمام گزینههای پیشرو را بررسی میکنند. آنها عاشق انجام پروژههای مختلف هستند و برای هر چالشی راهحل خلاقانه خود را دارند.
الگوی رفتاری الهامبخش D-I
این الگوی رفتاری نشاندهندهی افرادی است که توانایی بالایی در متقاعد کردن دیگران و تحقق اهداف خود دارند. در حقیقت آنها همواره در تلاشاند تا دیگران را به سمت یک هدف مشخص هدایت کنند. این افراد استعداد بالایی در برقراری ارتباط با دیگران و حل مشکلات آنها دارند.
مدل شخصیت شناسی MBTI چه تیپهای شخصیتی را برای مدیریت منابع انسانی مناسب میداند؟
یکی دیگر از تستهای شخصیت شناسی مطرح در سرتاسر جهان، تست شخصیت شناسی MBTI است. در این تست ۱۶ نوع تیپ شخصیتی تعریف میشود که هر یک مناسب برخی از مشاغل هستند. در ادامه ۴ نوع تیپ شخصیتی مناسب برای مدیر منابع انسانی را بررسی میکنیم.
تیپ شخصیتی فرمانده یا ENTJ
این دسته از افراد بهطور ذاتی رهبر هستند. زندگی و کار آنها به هم گرهخورده است. آنها در برابر تمام چالشهای پیشآمده احساس مسئولیت کرده و در صدد حل آنها برمیآیند. ENTJ ها تحمل کوچکترین ناکارآمدی را نداشته و با آن برخورد میکنند. درست مانند مدیری قاطع و مصمم.
تیپ شخصیتی قهرمان یا ENFJ
این دسته از افراد مهارت بالایی در برقراری ارتباط با دیگران دارند. چراکه بهطور طبیعی کاریزماتیک هستند. آنها استاد انگیزه دادن و متقاعد کردن دیگر افراد بوده، درنتیجه رهبران فوقالعادهای محسوب میشوند. ENFJ ها بهشدت مردمدوست و مردمدار هستند.
تیپ شخصیتی مناظره گر یا ENTP
این گروه از افراد بسیار پرانرژی، خوشصحبت و باهوش هستند. آنها جز خلاقترین گروههای شخصیتی بوده و به دنبال پیادهسازی ایدههای جدید هستند. اما خصوصیتی که آنها را برای بودن در جایگاه مدیریت منابع انسانی متمایز مینماید، قدرت بالای آنها در درک دیگران و مشکلات آنها است. به همین دلیل دوستان فراوانی نیز دارند. این افراد در اغلب مواقع جذاب دیده میشوند و با استفاده از شوخطبعی خود افراد دیگر را تحت تأثیر قرار میدهند.
تیپ شخصیتی وکیل مدافع یا ENFP
خب حالا زمان صحبت در مورد سیاستمدارترین و دراماتیکترین تیپ شخصیتی فرارسیده است. ENFP ها افرادی پرشور و اشتیاق هستند.. ۹۰ درصد این افراد به داشتن خلقوخویی خوب و صمیمی شناخته میشوند. آنها عاشق کنجکاوی در هر زمینهای هستند. به همین جهت بسیار نوآور و مبتکرند. این تیپ شخصیتی از حضور در جمع و کار تیمی انرژی گرفته و میتوانند استعدادهای خود را با نقاط قوت دیگران ترکیب کنند.
در آخر اینکه
در این مقاله تلاش کردیم با وظایف مهم و کلیدی مدیریت منابع انسانی در سازمان آشنا شوید. این افراد واسطهای میان مدیران ردهبالا و نیروی انسانی سازمان هستند. ازآنجهت که سرمایهای مهمتر از نیروی انسانی برای سازمان وجود ندارد. پس این واسطههای کلیدی باید ویژگیهای شخصیتی خاصی داشته باشند تا بتوانند وظایف خود را به بهترین شکل ممکن به سرانجام برسانند.
همچنین در ادامه مقاله با دو تست رفتارشناسی و شخصیت شناسی آشنا شدید که وجود این ویژگیهای شخصیتی و رفتاری را در افراد نشان میدهند. امیدواریم با انجام تستهای DISC و MBTI بتوانید ویژگیها و استعدادهای نهفته در وجود خود را بشناسید و به این نکته پی ببرید که مناسب سمت مدیریت منابع انسانی هستید یا خیر؟